Biegunki cieląt – problem brudu i złej rutyny
Czy biegunki cieląt zawsze muszą się wiązać z procesem chorobowym i zakażeniem patogenami i co się z tym wiąże? Jak duży wpływ na zdrowie cieląt mają podstawowe zasady utrzymania czystości? Czy tak trudno o czystość i zachowanie kilku podstawowych zasad higieny w opiece nad oseskami?
Biegunki u cieląt to nadal czołówka strat ekonomicznych w gospodarstwach i w dalszym ciągu jedna z najważniejszych przyczyn śmiertelności cieląt. Często jednak hodowcy zapominają, że to cielęta są przyszłością ich hodowli, a w szczególności jałówki w stadach bydła mlecznego. Idąc za słowami Jana Zamoyskiego „Takie mamy Rzeczypospolite jakie ich młodzieży chowanie”, tak dobrą i wydajną będziemy mieli krowę, jak bardzo przyłożymy się do odchowu cielęcia – młodej jałóweczki. Nie boję się zaryzykować tu stwierdzeniem, że o cielęta powinno się dbać jak o własne dzieci. Zobaczmy więc, jakie są najczęściej popełniane błędy w obsłudze cieląt
Nowo narodzona jałóweczka w kojcu indywidualnym
Spis treści
Biegunki cieląt a jakość i termin podania siary
Podstawową zasadą prawidłowego odchowu cieląt jest podanie siary jak najszybciej po urodzeniu. Trzeba bowiem zapewnić maksimum wchłaniania jelitowego, pamiętając o jej prawidłowych parametrach tj. jakość, czystość i temperatura. Cielę rodzi się bowiem niemal bezbronne względem środowiska w jakim się zalazło, stąd tak jest istotne podanie siary zawierające przeciwciała. Jakość i temperatura siary mają diametralnie znaczenie, gdyż tylko siara o dobrych parametrach jest w stanie dostarczyć odpowiedni poziom immunoglobulin młodemu oseskowi. Temperatura zaś wpływa na proces wchłaniania i ochrony jelit.
Wiadra, smoczki, butelki dla cieląt
Naczynia, w których podajemy cielęciu siarę, mleko, pójło czy po prostu wodę muszą spełniać wszelkie normy higieniczne. Nikt z nas nie napiłby się wody czy soku w szklance, w której wczoraj wypiliśmy tłustą zupę. Niedomyte wiaderka czy smoczki po mleku również nie służą zdrowiu cielęcia. Zalegający tłuszcz mleczny to idealne siedlisko dla patogenów.
Boksy dla cieląt
Zasada czystości w boksach czy budkach dla cieląt jest w moim mniemaniu wciąż pomijana. Należy pamiętać o każdorazowej dezynfekcji boksu przed umieszczeniem tam nowo narodzonego cielęcia, jak i o systematycznej dezynfekcji pomieszczeń inwentarskich i szeroko pojętej profilaktyce pomieszczeń.
Preparaty mlekozastępcze dla cieląt
Jak się okazuje, i w tym temacie są popełniane błędy, które mogą prowadzić do biegunek. Źle rozmieszane (pozostawione gródki) preparaty, podane cięciu w zbyt niskiej temperaturze mogą przysporzyć maluszkowi problemów biegunkowych. Również przygotowanie takiego preparatu w zbyt wysokiej temperaturze powoduje, że traci on swoje właściwości odżywczo-ochronne względem układu pokarmowego cielęcia.
Brudna stacja odpajania cieląt – źródło drobnoustrojów
Łączenie cieląt w grupy a biegunki cieląt
Nowy boks, ustalenie hierarchii, nowi towarzysze… to wszystko wywołuje stres u zwierzęcia. W tym momencie również mogą pojawić biegunki cieląt. Tylko przemyślany sposób i stosowanie odpowiednich dodatków paszowych pomoże hodowcy na przeprowadzenie tego procesu w sposób łagodny.
Obserwacja i powiązanie faktów to klucz do „sukcesu” – wspomaganie i zapobieganie biegunkom
Czy w temacie biegunek u cieląt możemy mówić o sukcesie? W tym przypadku chodzi o szybką reakcję i zapobieganie, zduszenie problemu w zarodku. Jaki jest na to przepis? Oprócz wymienionych wyżej zasad higieny i prawidłowej rutyny pojenia cieląt, uważam, że bardzo ważnym aspektem jest powiązanie objawów, zidentyfikowanie problemu i szybka reakcja. Każdy hodowca ma możliwość wspomagania i zapobiegania biegunkom u cieląt. Mowa tutaj o stosowaniu już wspomnianych przeze mnie odpowiednich preparatów w postaci elektrolitów, dodatków mineralno-witaminowych przed oraz już w momencie wystąpienia biegunek u cieląt. Rynek produktów dla bydła oferuje wiele pozycji w rozmaitych formach zawiesin, płynów, past, kostek itp. Hodowcy mają również możliwość stosowania naturalnych preparatów wspomagających funkcjonowanie jelit cieląt. Począwszy od kory dębu, z której można robić napar i po prostu dolewać do poideł dla młodych cieląt, po stosowanie EM-ów (efektywnych mikroorganizmów) do wody, paszy, a nawet na ściółkę.
Biegunki cieląt – najczęściej pojawiające się przyczyny
- Wirusy (rotawirusy, korona wirusy) – na infekcję z ich strony są szczególnie narażone cielęta w pierwszych 2.–3. tygodniach życia. Charakterystyczna jest obecność rozrzedzonego lub wodnistego kału o barwie białej lub żółtej. Stwierdza się u cieląt wzrost temperatury (>39,5°C), osowiałość, niechęć do pobierania pokarmu, zaburzenie odruchu ssania.
- Bakterie (Escherichia coli, Salmonella spp). W przypadku inwazji bakteryjnych, komórki nabłonka jelita nie są uszkadzane, ale bakterie przyczepiają się do ich powierzchni i produkują toksynę. Po pokonaniu bariery tkankowej i przedostaniu się do krwiobiegu drobnoustroje mogą zaatakować dowolne miejsce w ciele – nerki, wątrobę, mózg, płuca czy też mięśnie i stawy. Tego typu infekcje występują głównie u nowo narodzonych cieląt – od 0 do 7 dni. Charakterystyczna jest wysoka gorączka.
- Pasożyty (kokcydia, Cryptosporidium parvum). Może być przyczyną nawet ponad 50% przypadków biegunek u młodych cieląt. Najczęściej atakuje cielęta w wieku od 5 do 20 dni i objawia się wodnistą biegunką, czasem z domieszką krwi lub śluzu. Chore cielęta wykazują bolesne parcie, są apatyczne.
Jałówka w kojcu grupowym, małym (2 szt.)
Hodowco, chroń cielęta przed rozwojem biegunki cieląt
Biegunka u cieląt powoduje pojawienie się objawów fizjologicznych i behawioralnych u chorych zwierząt. Objawy chorobowe to nic innego jak adaptacja organizmu, która pozwala na zwiększenie efektywności systemu odpornościowego w stosunku do patogenu, w celu zwalczenia choroby. Cierpiące na biegunkę cielęta są apatyczne, senne, tracą apetyt i pragnienie i stają się bardziej nieufne. Dodatkowo zwierzęta ograniczają swoją normalną aktywność fizyczną i zachowania socjalne. Spędzając więcej czasu na leżeniu, redukują czynności czyszczące skóry. Biegunce towarzyszy często ból. Chore cielęta przyjmują skuloną postawę ochronną oraz podkulają ogon między tylnymi kończynami.
Problem biegunek u cieląt to nadal fakt bardzo mocno uderzający hodowcę po kieszeni. Dlatego warto w przypadku odchowu młodego bydła trzymać się jakże nieśmiertelnej zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć”.
Pamiętaj! Chore zwierzęta należy izolować i zapewnić im najlepsze warunki.
Zobacz więcej artykułów:
- Komfortowa i bezpieczna obora dla krów – kluczem do ich zdrowia
- Czochradła dla bydła dobre na wszystko
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
