Kiedy i jak bielić oborę? Czy jesień to dobry czas?
W oborach trudno o higieniczną czystość, ale zawsze można spróbować poprawić komfort krów, jasność budynku oraz zadbać o dezynfekcję ścian.
Bielenie obory należy przeprowadzić przynajmniej raz w roku. Jakie są metody i koszty bielenia obory dla krów?
Spis treści
Kiedy przeprowadzamy bielenie?
Najlepszym okresem do przeprowadzenia zabiegu jest okres wiosenno-letni, chociaż zdarzają się hodowcy, decydujący się na wapnowanie ścian nawet późną jesienią. Teoretycznie powinno się przeprowadzić bielenie obory przynajmniej raz w roku, ale nie zaszkodzi więcej, jeśli lubimy czystość i biel ścian.
Każdy z nas wie, że utrzymanie czystości w oborze nie jest rzeczą prostą. Po zimie na ścianach można zaobserwować zacieki, zabrudzenia kałem i moczem bydła, ale również pajęczyny i odchody much. W rogach ścian, futryn okiennych i wentylatorów możemy znaleźć, w dużych ilościach pajęczyny.
Wiosną i latem można wypędzić bydło na pastwisko, czy zamknąć na cały dzień na wybiegu, dzięki czemu mamy pewność, że nic nie będzie przerywało naszej pracy. Nie tylko dlatego zabieg przeprowadzany jest w cieplejszych porach roku.
Głównym powodem jest mniejszy poziom wilgoci w ścianach i wyższa temperatura, sprzyjające funkcji bielenia, jaką jest również dezynfekcja (mleko wapienne plus wysoka temperatura otoczenia i brak wilgoci wspomaga hamowanie rozwoju mikroorganizmów). Jesienią natomiast jest trochę niższa temperatura i większa wilgotność, ale mamy najwięcej zabrudzeń powodowanych przez muchy, dlatego hodowcy decydują się na zabieg w tym okresie.
Bielenie powinno się robić przynajmniej raz w ciągu roku.
– Myślę, że raz w roku powinno wystarczyć bielenie, żeby pozbyć się różnych niepotrzebnych mikroorganizmów, poprawić higienę i rozjaśnić oborę – mówi Adam Kurowicki, hodowca krów mlecznych z pow. sokołowskiego.
Czy zwierzętom przeszkadza brud?
Nie możemy ich o to zapytać, ale wiemy na pewno, że odmalowanie obory wpłynie przede wszystkim na jej jasność (odbijanie światła słonecznego od ścian), zmniejszenie ilości drobnoustrojów chorobotwórczych (roznoszonych przez muchy), ale również zmniejszy się ilość insektów drażniących krowy.
Coraz częściej krowy utrzymywane są w oborach całorocznie, bez możliwości wyjścia na pastwisko czy wybieg. Dobrze byłoby stworzyć im optymalne warunki środowiska, tak aby mogły całkowicie wykorzystać swój potencjał produkcyjny. Podsumowując, bielenie obory poprawi szeroko pojęty dobrostan krów i warunki zoohigieniczne do produkcji mleka.
W oborach, w których powierzchnia okien jest niewielka, należy zadbać o jasność ścian.
Metody bielenia
Metod bielenia jest kilka, różnią się przede wszystkim:
- pracochłonnością,
- czasochłonnością,
- ilością zużytego wapna w kg,
- sprzętem służącym do bielenia,
- kosztami.
W oborach, w których przeprowadzane jest bielenie, występuje mniej przypadków zapalenia wymienia, dzięki mniejszej ilości much i większej higienie.
Wałek
Malowanie obory wałkiem jest najtańszą metodą, bo wystarczy kupić wałek i wapno. Niestety jest to żmudna, ciężka i czasochłonna metoda, szczególnie dla obór wielkogabarytowych. Ze wszystkich metod, wymienionych poniżej odświeżanie wałkiem trwa najdłużej.
- Obora dla 50 krów o metrażu 50 m długości × 25 m szerokości × 4,5 m wysokości będzie malowana wałkiem ok. 25 godzin.
Opryskiwacz plecakowy
Opryskiwacz plecakowy wykorzystywany do bielenia mlekiem wapiennym to sprzęt wielofunkcyjny, ponieważ tym samym urządzeniem można dokonywać oprysków np. warzyw w ogródku czy drzewek owocowych w przydomowym sadzie. Na naszym rynku jest spory wybór takich opryskiwaczy, można je kupić za 80–130 zł.
W przypadku takiego sprzętu marnujemy mniej mleka wapiennego, niż przy malowaniu wałkiem. Problematyczna staje się kwestia ciągłego uzupełniania mleka wapiennego, ponieważ opryskiwacze nie mają dużych pojemności (10-15 l).
- Obora dla 50 krów o metrażu 50 m długości × 25 m szerokości × 4,5 m wysokości będzie bielona ok. 14 godzin.
Najlepszym okresem do przeprowadzenia zabiegu jest okres wiosenno-letni, chociaż zdarzają się hodowcy, decydujący się na wapnowanie ścian nawet późną jesienią. (fot. AgroFoto.pl, użytkownik: ZbigniewRataj)
Pistolet ze sprężarką
Jeśli posiadamy dobrą sprężarkę, to wystarczy odpowiedni lej, do którego wlejemy mleka wapiennego i możemy z powodzeniem bielić. Jest to metoda czasochłonna (leje są niezbyt duże i cały czas trzeba dolewać mleka wapiennego), ale wykorzystywana przez wielu rolników. Zalecana jest dla obór o mniejszych gabarytach.
- Obora dla 50 krów o metrażu 50 m długości × 25 m szerokości × 4,5 m wysokości będzie bielona ok. 16 godzin.
Bielarka
Bielarka to agregat działający pod wysokim ciśnieniem, z pojemnym zbiornikiem (20–100 l). Na naszym rynku jest to chyba najszybsza metoda malowania wapnem. Bielarki są wykorzystywane przez firmy usługowe specjalizujące się w bieleniu budynków gospodarskich. Jeśli zdecydujemy się na zakup takiego urządzenia, będziemy musieli wydać ok. 700–800 zł za nowy agregat. Zaletą tego sprzętu jest możliwość wykorzystania go do wielu innych zabiegów – dezynfekcja, mycie pod ciśnieniem, opryski.
Jeśli posiadamy dobrą sprężarkę to wystarczy odpowiedni lej, do którego wlejemy mleka wapiennego i możemy z powodzeniem bielić.
- Obora dla 50 krów o metrażu 50 m długości × 25 m szerokości × 4,5 m wysokości będzie bielona ok. 8 godzin.
– W naszej mleczarni w Kosowie Lackim można wypożyczyć taką bielarkę. Mleczarnia nic za to nie bierze. Wychodzą na przeciw rolnikom, w ten sposób pomagając – mówi Adam Kurowicki.
Firmy zajmujące się bieleniem
Okazuje się, że wiele firm świadczy tego typu usługi, wystarczy przejrzeć Internet, a w powiecie znajdziemy nawet kilka osób, pracujących w tej branży. Można podejrzewać nawet, że rolnicy, którzy dokonali zakupu profesjonalnej bielarki, rozpoczęli świadczenie takich usług, jako dodatkowe zajęcie zarobkowe. Nic dziwnego, bo ceny takich usług mogą powalić na kolana, ale nie muszą.
-
Ciężko określić, jak długo będzie bielona obora dla 50 krów, o metrażu 50 m długości × 25 m szerokości × 4,5 m wysokości; koszty także są zróżnicowane. Niektóre firmy liczą po prostu 1 zł/m2, czyli w przypadku naszej obory będzie to 675 zł, ale z własnym wapnem. Można znaleźć też profesjonalistów, z którymi można się sensownie „dogadać” ws. ceny.
Powierzchnia, którą zamierzamy bielić powinna być gruntownie oczyszczona (np. długą szczotką lub krótką drucianą) z resztek odchodów bydła i much.
– Uzależniam cenę zabiegu od ilości wykorzystanego wapna i odległości od klienta. Mam swoje wapno. Pierwszy worek 25 kg kosztuje 80 zł, a każdy następny po 60 zł. Jeśli muszę wykorzystać dużo więcej, to schodzę z ceny do np. 20–30 zł. Dodatkowo pobieram symboliczną kwotę za paliwo. Wykorzystuję agregat pod ciśnieniem typowo do bielenia, zbiornik ma 100 l. Woda z wapnem 1:4. Najczęściej rolnik samodzielnie przygotowuje ściany, ale jeśli trzeba, to za dodatkową opłatą oczywiście również możemy to zrobić, podobnie z zabezpieczeniami okien i sprzętu styropianem czy folią. Robimy tak żeby rolnikowi pasowało i mi pasowało. Najważniejsze żeby rolnik był zadowolony – mówi Maciej Kułakowski z firmy specjalizującej się w bieleniu pomieszczeń inwentarskich.
– Pierwsza warstwa jest kładziona jako podkład, tak żeby wszystko się wygryzło, a drugi raz już jest dobrze pokryte. Czasami zdarza się i 6 razy przy dużym zabrudzeniu. Zazwyczaj maluję 2–3 razy. Zwierzęta są najczęściej w pomieszczeniu. Jeśli są młode cielęta, nakrywamy je plandeką, osłaniamy. Słyszę często od rolników, że po zabiegu jest zdecydowanie mniej much. Bielimy od kwietnia, głównie maj i czerwiec, ale zdarza się również w październiku, a nawet zimą. Na liczbę zleceń raczej nie narzekam – dodaje.
Koszty wapna
Szacuje się, że worek 25 kg wapna hydratyzowanego kosztuje średnio 18 zł. Wystarcza na pomalowanie ok. 200 m². Czyli dla naszej wzorcowej obory koszt malowania na własną rękę to ok. 70 zł plus ewentualne zabezpieczenia typu taśma i folia malarska.
Powierzchnia, którą zamierzamy bielić powinna być gruntownie oczyszczona (np. długą szczotką lub krótką drucianą) z resztek odchodów bydła i much.
Przygotowanie do bielenia
Powierzchnia, którą zamierzamy bielić powinna być gruntownie oczyszczona (np. długą szczotką lub krótką drucianą) z resztek odchodów bydła i much. Należy usunąć wszystkie pajęczyny, a ewentualne grubsze zabrudzenia zlikwidować np. szpachelką. Okna, poidła, karmidła i stacje paszowe oraz sprzęt elektroniczny należy zabezpieczyć folią malarską.
Najlepiej byłoby pozbyć się zwierząt z obory, ale nie zawsze jest to możliwe. Dlatego najmłodsze osobniki stada należy odizolować. Mleko wapienne ma właściwości żrące i może podrażnić skórę, szczególnie wrażliwe miejsca należy osłonić (okulary, maseczka ochronna). Można również zakupić kombinezon ochronny.
Przygotowanie mleka wapiennego
Wapno hydratyzowane-suchogaszone należy rozrobić z wodą w stosunku 1 do 5. Wapno należy dodawać do wody, nie odwrotnie. Nie zaleca się rozrabiania dużych ilości ze względu na tworzący się osad i rozwarstwienie środka. Mleko wapienne należy zużyć bezpośrednio po przygotowaniu, ponieważ właściwości bakteriobójcze maleją wraz z upływem czasu.
Kolejność bielenia powierzchni
Bielenie rozpoczyna się od stropu, po czym przechodzi się na ściany. Maluje się od góry do dołu, najlepiej dwukrotnie. Można kłaść 2 warstwę, nawet jeśli mleko wapienne do końca nie wyschło. Malujemy tyle razy ile wymaga tego powierzchnia.
Pomieszczenia dla cieląt powinny być jaśniejsze niż dla dorosłych osobników.
Bielenie obory jest jednym z ważniejszych zabiegów, służących utrzymaniu zoohigieny. Jest świetną metodą dezynfekcyjną, usuwającą zabrudzenia i rozjaśniającą wnętrze budynku. Poprawia komfort krów i zabezpiecza zwierzęta przed wieloma chorobami roznoszonymi przez muchy. Po zabiegach bielenia, much w oborze jest mniej.
Zabieg przeprowadzany domowymi metodami nie jest drogi. Inwestycja w bielarkę jest opłacalna, ponieważ jednorazowy koszt zwróci się dość szybko. Dzięki nowoczesnym technologiom rolnicy mogą zaoszczędzić czas i zadbać o higienę produkowanego mleka oraz zdrowie swojego stada, więc może pora na zmiany?
Przeczytaj również:
