Biowęgiel w żywieniu świń – rola i zalety

fot. Fotolia

Biowęgiel został zbadany i użyty jako pasza dla zwierząt na początku XXI wieku. Znany jest też jako lek weterynaryjny. Specjaliści i hodowcy uważają ten dodatek za mający spory wpływ na produkcję trzody chlewnej. Jak jest w rzeczywistości – opowiadamy o faktach i badaniach na temat biowęgla w paszy.

Biowęgiel – znaczenie i funkcje

Aktywowany biowęgiel jest od dawna stosowany jako lek weterynaryjny przy zaburzeniach trawienia i zatruciach. Wykorzystuje się go również – jako nieulegający trawieniu nośnik – w terapii adsorpcyjnej. Polega ona na wiązaniu i gromadzeniu się substancji w porach i na powierzchni biowęgla. To jedna z najważniejszych metod zapobiegania szkodliwym lub śmiertelnym skutkom wchłaniania toksyn.

Kolejną decydującą funkcją biowęgla jest jego oddziaływanie elektro-biochemiczne w układach biologicznie czynnych. Biowęgiel produkuje się w temperaturach powyżej 550°C. Nie jest wyłącznie dobrym przewodnikiem elektrycznym, ale może również absorbować i emitować elektrony w chemicznych i mikrobiologicznych reakcjach redoks jako mediatory elektronów. Nie robi tego w sposób ciągły, ale jego przewodnictwo jest oparte na nieciągłym przeskoku elektronów. To przeskakiwanie elektronów jest niezbędne do mikrobiologicznej degradacji żywności w przewodzie pokarmowym.

Biowęgiel w paszy – efekty

Pomimo wielu zróżnicowanych właściwości biowęgla, istnieje efektów, które zaobserwowano podczas stosowania w paszach, t.j.:

• zmniejszenie spożycia paszy i zwiększenie wydajności paszy;
• wzrost przyrostów dobowych;
• wzmocnienie układu odpornościowego;
• poprawa jakości mięsa;
• redukcja chorób i kosztów weterynaryjnych.

Biowęgiel w paszy może poprawić trawienie i metabolizm składników odżywczych u świń i w ten sposób zwiększyć wydajność produkcyjną zwierząt. Biowęgiel i ocet drzewny będący jego produktem ubocznym wpływają na poprawę odporności na choroby i mają działanie przeciwbakteryjne. Udokumentowano wpływ suplementacji biowęgla na m.in. poprawę wydajności wzrostu, profilu krwi, odporności na patogeny, w tym bakterii chorobotwórczych jelit.

Wykorzystanie biowęgla – co mówią badania?

Biowęgiel w paszy wpływa na wiązanie toksyn z paszy.

W badaniach opisujących wpływ dodatku 1% biowęgla do paszy u tuczników wykazano zwiększone przyrosty dobowe (g) masy ciała o 20,1%. W przypadku suplementu będącego połączeniem 1% biowęgla z produktami ubocznymi gorzelniczymi ryżu, wartość ta była wyższa o 22,9%. Autorzy podkreślają również, że biowęgiel w paszy wpływa na wiązanie toksyn z paszy, które zwierzę wydala z kałem lub rozkładane jest przez niektóre organizmy w mikrobiomie jelitowym zwierzęcia.

W okresie odchowu (przez 28 dni) zastosowano dla prosiąt biowęgiel w paszy jako dodatek w wysokości 3%. Badanie miało określić wpływ suplementu na wybrane parametry produkcyjne prosiąt. Przyrosty dobowe (g) oraz spożycie paszy okazało się wyższe w porównaniu z grupą bez dodatku, natomiast konwersja paszy okazała się niższa.

W eksperymencie na lochach w okresie ciąży i laktacji zastosowano dla obu grup dodatek 1% biowęgla do paszy. Nie wykazano wpływu dodatku na ilość spożytej paszy oraz na masę ciała loch (kg). Wykazano jednak, że w przypadku stosowanego suplementu rodziły się prosięta cięższe o 39%. Przełożyło się to na masę odsadzeniową (kg), również większą o 33% w porównaniu z grupą bez dodatku. Udowodniono również, że całkowite wykorzystanie paszy (pasza spożywana przez lochy w czasie ciąży i laktacji na jednostkę masy prosiąt odsadzonych) uległo poprawie o 25%, po zastosowaniu suplementu.

Zalety biowęgla w paszach

Stwierdzono, że biowęgiel w paszach poprawia jakość mięsa wieprzowego.  Po pierwsze zmniejsza się zawartość tłuszczów nasyconych i zwiększa zawartość tłuszczów nienasyconych. Po drugie zwiększa pojemność magazynową produktów wieprzowych. Dodatkowe badanie wykazało, że biowęgiel w paszy w ilości 0,3% podstawowej diety zwiększa przyrost masy ciała w porównaniu ze standardową antybiotykoterapią stymulującą wzrost. Biowęgiel może zatem częściowo poprawić nieukierunkowane leczenie antybiotykami o niskim poziomie, które wpływają na oporność patogenów na antybiotyki. Dodatek ten może zapobiegać negatywnemu wpływowi na zdrowie publiczne i gospodarkę związaną z masowym stosowaniem antybiotyków w przemyśle hodowlanym.

Mieszanki paszowe z octem drzewnym

Ponadto uzupełnienie paszy dla świń mieszanką biowęgla z octem drzewnym (w zakresie 0,6-0,8% biowęgla i 0,2-0,3% octu drzewnego w diecie podstawowej) zmniejszyło negatywne skutki tuczu trzody chlewnej dietą bogatą w białko. Zaobserwowano mniej biegunek u świń. Zmniejszyło się stężenie siarkowodoru (znanego również jako gaz ze zgniłych jaj) w pomieszczeniach inwentarskich dla świń.
Biowęgiel możemy stosować w żywieniu trzody chlewnej jako dodatek wpływający na: stymulację wzrostu zwierząt, kontrolę emisji gazów z produkcji obornika oraz zapewnienie taniej i nieinwazyjnej alternatywy dla leczenia antybiotykami.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!