Błędy w żywieniu cieląt. Nie opłaca się ich popełniać!

Przełom lutego i marca był wypełniony po brzegi ważnym cyklem konferencji dla hodowców bydła i producentów mleka, które co roku organizuje firma Blattin. Treść jednego z punktów programu – wygłoszonego we Włoszczowie – skupiał uwagę na istocie optymalnego odchowu cieląt.

Żywienie cieląt – gdzie popełniamy błędy?

W programie ostatniej z tegorocznych konferencji Blattin, poświęconych tematyce nowych trendów w hodowli bydła mlecznego, jako prelegent wziął udział dr inż. Paweł Górka z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.

żywienie cieląt

Dr inż. Paweł Górka z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie podczas konferencji we Włoszczowie

Wykład naukowca dotyczył bardzo ważnego problemu – jakości żywienia cieląt. Treść wykładu, podzielona na cztery kluczowe aspekty, wskazała na czym polegają często powtarzane błędy, które finalnie odbijają się na predyspozycjach produkcyjnych jałówek. Przede wszystkim dr inż. Górka zobrazował, że warto dbać o odchów cieląt. Ponadto omówił błędy popełniane w okresie podawania siary oraz w zakresie pojenia mlekiem lub preparatami mlekozastępczymi oraz te, które pojawiają się po okresie odsadzenia.

Warto dbać o dobry odchów

Doktor Paweł Górka rozpoczął swoje wystąpienie przekonując, że warto dbać o odchów cieląt. Z jednej strony jest to oczywiste dla każdego hodowcy, bo chcą „uzyskać” zdrowe jałówki, a następnie wydajne krowy. Z drugiej strony naukowiec przytaczał wszelakie błędy lub raczej zaniedbania ze strony hodowców i obsługi – od etapu pojenia siarą po okres przestawienie cieląt na paszę stałą.

Czas i koszt leczenia

Faktem jest, że poświęcanie uwagi na odpowiednie dbanie o przychówek gospodarstwa i unikanie błędów może generować czas. Niemniej, prelegent podkreślał, że równolegle pomaga to unikać kosztów związanych z interwencją weterynarza, leczenia oraz niesatysfakcjonujących wyników dojrzałej krowy. Kalkulacje pokazują, że lepiej jest od samego „startu” brać pod uwagę wszystkie czynniki, które mogą pokrzyżować plany w otrzymaniu dobrych wyników odchowu cieląt.

Kalkulacje pokazują, że lepiej jest od samego „startu” brać pod uwagę wszystkie czynniki, które mogą pokrzyżować plany w otrzymaniu dobrych wyników odchowu cieląt.

Cel: zdrowe jałówki

Przykładanie się do odchowu cieląt pozwala uzyskać jałówki o wyrównanej masie ciała, które szybciej można kryć. Skrócony okres jałowienia skraca okres ich utrzymania. Szacuje się, że każdy dodatkowy miesiąc utrzymania jałówki to około 200 zł, które równie dobrze można by wrzucić do przysłowiowej i literalnej skarbonki. Doktor Paweł Górka wskazał, że zwierzęta, które są lepiej przypilnowane w pierwszych tygodniach życia są dłużej użytkowane, co finalnie oznacza więcej mleka. Natomiast im więcej chorują, tym mniej od takich zwierząt się uzyska.

Łatwo „popsuć” moc siary

Pierwsza wydzielina gruczołu mlekowego – siara – zawiera w sobie składniki, które są niezbędne do nabrania sił witalnych przez nowo narodzone cielę. Szczególnie ważną rolę odgrywają tu przeciwciała, uzbrajające organizm w odporność bierną.

Szacuje się, że każdy dodatkowy miesiąc utrzymania jałówki to około 200 zł, które równie dobrze można by wrzucić do przysłowiowej i literalnej skarbonki.

Podczas wystąpienia dr inż. Paweł Górka wskazał, że często lekceważona jest jakość podawanej siary. Chodzi tu o pogorszenie jakości poprzez czynnik ludzki, jak i jakość swoistą siary.

Higiena w okresie siarowym

Prelegent z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie przypomniał o istocie fizjologii nowo narodzonych cieląt i roli siary. Wskazał tym samym, że często popełniany jest podstawowy błąd – zaniedbywana jest higiena sprzętu, który służy do podawania siary, jak i stanu higieny obsługi, zwłaszcza rąk. W czasie pierwszej doby życia organizm cielęcia ma tzw. otwartą barierę jelitową. Jest to konieczne, by przechodziły przez ściany jelita cienkiego immunoglobuliny. Jeśli w siarze będą mnożyły się bakterie, to na etapie łatwej przepuszczalności w jelicie, również one łatwo przejdą. Dlatego ten odcinek czasu jest tak newralgiczny dla właściwego rozwoju i zdrowia cieląt.

Składniki odżywcze siary również dobre dla bakterii

Biegunki występujące parę dni po narodzinach są spowodowane zbyt dużą ilością bakterii w siarze. Powód – najczęściej niewystarczająca higiena podawania siary. Nie tylko brudne dłonie i niedomyty sprzęt są przyczyną zwiększonej liczby bakterii w siarze. Czas od wydojenia do zamrożenia siary to też ważny czynnik. Jeśli zwleka się z zakonserwowaniem termicznym siary, to stwarza się idealne warunki dla mnożenia się bakterii. Składniki odżywcze siary to również odpowiednia pożywka dla drobnoustrojów. Namiar siary dobrej jakości należy od razu skierować do mrożenia.

Biegunki występujące parę dni po narodzinach są spowodowane zbyt dużą ilością bakterii w siarze. Powód – najczęściej niewytaczającą higieną podawania siary.

Badanie jakości siary

W zależności od szeregu czynników, siara może różnić się jakością. Ma na to wpływ wiek, żywienie, stan zdrowia etc. Jeżeli krowa będzie wydzielać siarę o niewystarczającej jakości, to cielę nie otrzyma wystarczającej ilości immunoglobulin. W takie sytuacji ważną rolę odgrywa bank siary i to, co w nim zgromadziliśmy. Mrożenia siary nie można trywializować, bo może się okazać, że jakaś krowa ma np. zapalenie gruczołu mlekowego i w tej sytuacji trzeba mieć pod ręką dobrą siarę z „zapasów”. Ilość immunoglobulin we krwi cieląt, musi wynosić przynajmniej 10 gramów na litr. Jak określić jakość siary?

Siaromierz

Jednym ze sposobów sprawdzenia czy podawana siara jest mniej lub bardziej wartościowa jest zaopatrzenie się w siaromierz. To bardzo proste urządzenie, które na podstawie gęstości siary pozwala określić jej jakość.

Błędy po okresie siarowym

W okresie przejścia na mleko bądź preparaty mlekozastępcze również bardzo ważna jest rola higieny, zarówno sprzętu, z którego zwierzę jest pojone, jak i czystość obsługi. Gdy wiadra i urządzenia do rozpuszczania preparatu są brudne, to wraz ze składnikami odżywczymi również wprowadzane są do organizmu cielęcia liczne bakterie.

Sposób przygotowania paszy płynnej

Błędy zdarzają się również na etapie rozpuszczenia preparatu mlekozastępczego i przygotowania do odpajania. Naukowiec podkreślił, że cielęta nie lubią, jak ich żywienie nie jest powtarzalne. Badania pokazują, że cielęta, które dostawały różne ilości preparatu mlekozastępczego charakteryzowały się gorszymi wynikami odchowu.

odchów cieląt

Optymalny odchów cieląt to oszczędność pieniędzy i czasu

Należy przestrzegać ściśle określonej pory dnia i ściśle określone ilości rozpuszczanego preparatu mlekozastępczego.

Odchów cieląt – dziecinnie prosty?

Cały wykład wskazał, że większość błędów w żywieniu cieląt wynika z zaniedbania prozaicznych spraw, jak higiena sprzętu i obsługi i precyzja w przyrządzaniu pójła. Jednym słowem mogą one wynikać z braku chęci do poświęcania należytej uwagi cielętom. Jednak zdrowe cielę to w przyszłości zdrowa jałówka. Ponadto im mniej mamy problemów z odchowem zwierząt, tym więcej mamy czasu dla siebie.

Źródło: wykład Żywienie cieląt – gdzie popełniamy błędy? dr inż. Paweł Górka, Katedra Żywienia i Dietetyki Zwierząt Uniwersytet Rolniczy w Krakowie. XIX Ogólnopolska Konferencja firmy Blattin; Włoszczowa 11.03.2019 r.

Czy artykuł był przydatny?

Kliknij na gwiazdkę, by zagłosować

Ocena 5 / 5. Liczba głosów 1

Na razie brak głosów. Możesz być pierwszy!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *