Ile kosztuje rzepak – czy producentów czeka silna przecena?

Jaka jest cena rzepaku na rynku krajowym, europejskim i światowym? Jak kształtuje się cena oleju rzepakowego w kraju? O tym, jaka może być cena rzepaku w sezonie 2017/2018, dla agroFakt odpowiadają eksperci.

 Jaka jest cena rzepaku na światowych rynkach?

Cena rzepaku w skupie

Cena skupu rzepaku przemysłowego w Polsce

fot. Ewa Ploplis

Ostatnie miesiące przyniosły silną przecenę rzepaku. Jeszcze w listopadzie 2017 r. notowania tego surowca na giełdzie MATiF  sięgały 380 euro/t – tj. kontrakt najbliższy. W połowie marca było to już 345 euro/t – mówi Marta Skrzypczyk, dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych, Sektorowych i Rynków Rolnych, ekspert BGŻ BNP Paribas.

Jaka jest cena rzepaku na rynku krajowym?

W okresie od lipca do października 2017 r. średnia miesięczna cena rzepaku w skupie i cena rzepiku przemysłowego wyniosła 158,3 zł/q. Natomiast cena ta w 2016 r. była na poziomie  153,7 zł/q. Cena rzepaku i rzepiku spadła o ok. 2,9 % – mówi Artur Łączyńskim, dyrektor Departamentu Rolnictwa Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Dodaje, że ilość skupionego rzepaku w tym okresie w stosunku do 2016 r. wzrosła o ok. 30%

W styczniu 2018 r. na rynku krajowym zakłady tłuszczowe płaciły za rzepak 1577 zł/t, tj. o 3,3% mniej niż w grudniu 2017 r. i o 15,8% mniej niż w styczniu 2017 r. Jednocześnie olej rzepakowy rafinowany niekonfekcjonowany był sprzedawany po 3322 zł/t, tj. o 2,0% taniej niż przed miesiącem i 14,2% taniej niż przed rokiem, a śrutę rzepakową po 773 zł/t, tj. o 2,1% drożej niż przed miesiącem, ale o 8,2% taniej niż przed rokiem – wynika z danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW).

analizy ekonomiczne BGŻ BNP Paribas

Marta Skrzypczyk, dyrektor i ekspert rynków rolnych z BGŻ BNP Paribas.

fot. Ewa Ploplis

Silna przecena rzepaku na giełdzie MATiF, o której wcześniej wspominałam, znajduje swoje przełożenie również na rynku krajowym – komentuje dyrektor M. Skrzypczyk z BGŻ BNP Paribas. Podkreśla, że według danych MRiRW w okresie od zbiorów w 2017 r. do marca br. cena rzepaku w skupie osiągnęła najwyższy poziom na przełomie listopada i grudnia tj. 1649 zł/t. Ceny rzepaku były jednak o 9% niższe wobec analogicznego okresu rok wcześniej. Na początku marca surowiec skupowano przeciętnie po 1560 zł/t, czyli taniej o 4% niż dwa miesiące wcześniej i o 17% w relacji rocznej.

Jak kształtuje się cena oleju rzepakowego w kraju?

W 2017 r. cena oleju rzepakowego tj. oleju rzepakowego jadalnego w butelkach o pojemności 1 l, ulegała znacznym wahaniom i wyniosła średnio 6,10 zł/l. W stosunku do średniej ceny w 2016 r. wynoszącej 5,84 zł/l nastąpił wzrost o 4,5% – mówi dyrektor A. Łączyński. Natomiast obserwując wcześniej wspomnianą cenę oleju rzepakowego w latach 2012-2017 można zauważyć jej systematyczny spadek do poziomu 5,84 zł/l w 2016 r. W 2017 r. cena po raz pierwszy wzrosła do 6,10 zł/l tj. o 4,5 % w stosunku do ceny z 2016 r. – dodaje.

Cena zbytu rzepaku

Cena zbytu rzepaku w Polsce w 2017 r.

fot. Ewa Ploplis

Jaka jest cena rzepaku na rynku europejskim?

W lutym 2018 r. przeciętna cena rzepaku na rynku europejskim wyniosła 429 USD/tonę. Oznacza to, że była o 0,7% wyższa niż przed miesiącem. Jednak w porównaniu z lutym 2017 r. była ona o 4,2% niższa – mówi dr inż. Ewa Rosiak z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB (IERiGŻ).

Jak kształtuje się cena oleju rzepakowego na rynku europejskim?

analizy IERiGŻ

dr inż. Ewa Rosiak z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB (IERiGŻ)

fot. Ewa Ploplis

W lutym 2018 r. cena oleju rzepakowego kosztowała się na poziomie 829 USD/t. Oznacza to, że olej rzepakowy był o 2,2% tańszy niż przed miesiącem i o 5,6% tańszy niż przed rokiem – mówi dr E. Rosiak z IERiGŻ. – Za śrutę rzepakową płacono 267 USD/tonę, tj. o 10,8% więcej niż przed miesiącem i o 11,7% więcej niż przed rokiem – dodaje.

Jaka może być cena rzepaku na światowych rynkach?

W sezonie 2017/18 tj. lipiec/czerwiec średnie ceny nasion oleistych i produktów ich przerobu na rynku europejskim będą zbliżone do notowanych w sezonie poprzednim – wynika z szacunków Oil World. – Cena rzepaku może wyniesie średnio 425 USD/t (cif Hamburg) i być o 1% niższa niż w sezonie 2016/17. Cena oleju rzepakowego może zwiększyć się o 0,2% do 856 USD/t (fob ex-mill Holandia). Cena śruty rzepakowej może wzrosnąć o 1% do 230 USD/t (fob ex-mill Hamburg) – mówi dr Ewa Rosiak.

Dlaczego cena rzepaku jest niska?

Cena oleju rzepakowego

Cena oleju rzepakowego w Polsce w 2017 r.

fot. Ewa Ploplis

Jedną z przyczyn niskich cen rzepaku jest silne umocnienie euro obserwowane w ostatnich miesiącach. Pogarsza to konkurencyjność unijnego surowca na rynku światowym. Eksperci OilWorld wskazują również na niskie marże przetwórcze i związany z tym niewielki popyt na rzepak, co przekłada się na gromadzenie zapasów. Nie bez znaczenia jest napływ tańszego biodiesla z Argentyny – mówi dyrektor Marta Skrzypczyk z BGŻ BNP Paribas. Dodaje, że w ubiegłym roku UE obniżyła cła na argentyński biodiesel z 22,0-25,7% do 4,5-8,1%. W rezultacie od września 2017 r. do połowy stycznia 2018 r., jego import na teren UE-28 wyniósł 600 tys. t.

Sytuację dodatkowo komplikuje orzeczenie Światowej Organizacji Handlu zmuszające UE do zmiany ceł antydumpingowych na biodiesel importowany z Indonezji. Obecnie sięgają one od 8,8% do 20,5%. Jakakolwiek obniżka miałaby bardzo duży wpływ na rynek unijny. Szacunki indonezyjskiego ministerstw ds. handlu wskazują , że wartość eksportu biodiesla z Indonezji do UE może wzrosnąć z 150 mln USD w 2016 r. do 1,7 mld USD w 2020 r.

Jaka może być cena rzepaku w sezonie 2017/2018?

Zbiory rzepaku i rzepiku w 2017r. wyniosły 2,7 mln t co oznacza wzrost o ok. 21% w stosunku do roku ubiegłego. Rzepak ozimy przezimował bez strat lepiej niż w roku poprzednim. Do zaorania zakwalifikowano 1%. W 2016 – ok. 16% – wynika szacunków GUS.

GUS o cenach rzepaku

Artur Łączyński, dyrektor Departamentu Rolnictwa Głównego Urzędu Statystycznego (GUS).

fot. Ewa Ploplis

W związku z powyższym przewidujemy, że w sezonie 2017/2018 nastąpi wzrost ilości skupu rzepaku i rzepiku a jego ceny spadną, jednak będzie to spadek niewielki, ze względu na również niewielkie obniżenie cen na rynkach międzynarodowych – prognozuje Artur Łączyński. Dodaje, że wg. szacunków GUS, w sezonie 2017/2018 krajowe zasoby rzepaku będą o 22,4% większe niż w analogicznym okresie 2016/2017. W związku z tym, przemysł tłuszczowy będzie mógł przerobić ok. 2650 tys. t rzepaku tj. o 3,9 % więcej niż w sezonie poprzednim.

Cena rzepaku będzie zależna od zbiorów…

Kształtowanie się cen w kolejnych miesiącach będzie w coraz większym stopniu uzależnione od przewidywanych zbiorów w kolejnym sezonie 2018/19 – prognozuje Marta Skrzypczyk z BGŻ BNP Paribas. Zauważa, że według szacunków GUS, w Polsce areał rzepaku ozimego wynosi ok. 772 tys. ha. Oznacza to, że jest o 12% mniejszy od wielkości areału obsianego pod zbiory w 2017 r. Zbiory mogą być zatem o 15-20% niższe niż w 2017 r. Inaczej jednak wygląda sytuacja w innych krajach UE. Według informacji z końca lutego br., zasiewy rzepaku ozimego w UE pod zbiory w 2018 r. mają być wyższe niż w ubiegłym roku o ok. 2%. Tym samym wstępne prognozy mówią o wzroście produkcji rzepaku o ok. 1 mln t do 22,8 mln t.

ceny rzepaku w skupie

Ceny skupu rzepaku wg. IERiGŻ

fot. Ewa Ploplis

Jednocześnie na Ukrainie, która, po Kanadzie i Australii, zalicza się do największych dostawców tego surowca na rynek światowy, rzepak ozimy zasiano na powierzchni ok. 890 tys. ha, czyli o 111 tys. ha (ponad 14%) większej niż rok wcześniej. Jeżeli te informacje będą potwierdzane, w 2018 r. można spodziewać się znacznie wyższych zbiorów i eksportu rzepaku od naszego wschodniego sąsiada. Tym samym, pomimo oczekiwanego spadku produkcji rzepaku w Polsce, na razie potencjał do wzrostu cen nie jest duży – podsumowuje dyrektor Skrzypczyk z BGŻ BNP Paribas.

 

Czy artykuł był przydatny?

Kliknij na gwiazdkę, by zagłosować

Ocena 0 / 5. Liczba głosów 0

Na razie brak głosów. Możesz być pierwszy!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *