Ceny zbóż w 2022 roku – podsumowanie
Co zrozumiałe, ceny skupu zbóż co roku przykuwają uwagę rolników. W tym sezonie kwestia ta była jednak jeszcze istotniejsza niż zazwyczaj. Powodem był drastyczny wzrost kosztów produkcji. Podsumujmy zatem ceny zbóż w 2022 roku.
Choć tegoroczna produkcja zbóż w znacznej mierze opierała się na nakładach poniesionych wcześniej, trudno oczekiwać, by rolnicy nie odnosili swoich oczekiwań cenowych do aktualnej sytuacji na rynku.
Inflacja i rosnące koszty działalności rolniczej, z niebotycznymi cenami nawozów na czele, budziły niepokój o kondycję gospodarstw w dłuższej perspektywie. Dlatego ceny zbóż w skupie budziły tak duże emocje.
Co wpłynęło na ceny zbóż na rynku krajowym?
Obawy o wysokość ceny zbóż z dzisiejszej perspektywy należy uznać za zasadne. Choć w cennikach skupowych utrzymywała się tendencja wzrostowa, wcale nie było oczywiste, że właśnie tak będzie. Zarówno na świecie, jak i w skali krajowej zbiory zbóż były stosunkowo dobre. Z kolei duża podaż bywa często przyczyną spadku cen.
Jak czytamy w opracowaniu Rynek zbóż – Stan i perspektywy, przygotowanym przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, przyczyny wzrostu cen zbóż były dwie.
Jeszcze w pierwszej połowie roku koniunkturę nakręcało zwiększone zapotrzebowanie będące efektem pandemii COVID-19. W drugim półroczu wyraźne były już skutki zmniejszenia podaży zbóż na światowych rynkach wynikające z wojny w Ukrainie.
Ceny na światowych giełdach szły do góry i wraz z nimi rosły ceny zbóż w Polsce. Zatrzymanie eksportu zbóż z rejonu Morza Czarnego spowodowało zwiększone zainteresowanie krajów importujących naszymi zbożami. Dodatkowo sprzyjało temu osłabienie kursu złotego do euro i dolara.
Ile za zboże w 2022 roku?
W pierwszych miesiącach 2022 r. ceny zbóż spadły. Jednak już od marca ceny dynamicznie rosły. Była to oczywiście reakcja rynku na sytuację w Ukrainie. Czerwiec przyniósł pewną korektę, niemniej poziom cen nadal był znacznie wyższy niż przed rokiem. Jak podają eksperci z IERiGŻ, w czerwcu 2022 pszenica była droższa o blisko 72% niż rok wcześniej. Żyto podrożało o 67,8%, a o ponad 64% wzrosła cena jęczmienia.
Średnia cena pszenicy w sezonie 2021/22, zakończonym w czerwcu 2022 wyniosła 1245,5 zł/t. Była ona o ponad 52% wyższa niż w poprzednim sezonie. Ceny zbóż w sezonie 2022/23 w znacznej mierze zależą od sytuacji na rynkach europejskich i światowych. Warto jednak zwrócić uwagę na różnice cenowe pomiędzy regionami Polski.
W zachodniej i północnej części kraju wzrost cen stymulowany jest przez popyt importowy w Europie Zachodniej. Natomiast w południowo-wschodniej części Polski ceny są niższe ze względu na konkurencję tańszych zbóż z Ukrainy, Węgier i Słowacji.
Co dalej ze zbożami?
Średnie ceny zbóż na koniec 2022 roku to około 1500-1600 zł za tonę pszenicy i 1250-1350 zł/t żyta. Analitycy przewidują, że jeszcze w pierwszym kwartale 2023 ceny zbóż mogą wolno rosnąć. Jednak trudno prognozować, co wydarzy się w dłuższej perspektywie, gdyż bardzo dużo zależy od rozwoju sytuacji geopolitycznej.