Choroby i szkodniki cebuli

fot. Prof. Jerzy Szwejda

Ochrona cebuli przed chorobami i szkodnikami należy do podstawowych prac zapewniających uzyskanie optymalnego plonu. Poznaj najpopularniejsze choroby i szkodniki cebuli oraz sprawdź metody walki z nimi. 

W Polsce cebula jest uprawiana na obszarze ponad 21 tysięcy hektarów. Natomiast najwyższe plony uzyskuje się na glebach piaszczysto-gliniastych, próchnicznych i czarnoziemach.

Choroby cebuli

• Mączniak rzekomy (Peronospora destruktor). Grzybowa choroba cebuli. Na opanowanych liściach i pędach jest widoczny szary nalot. Zainfekowane rośliny żółkną, więdną i w efekcie zamierają. Grzyby zimują na porażonych nasionach i roślinach.
  Ochrona to głównie wiosenne przyorywanie odrostów cebuli na polu, jak również wysiewanie zdrowych nasion.
  Dopuszcza się również fungicydy miedziowe lub te z grupy ditiokarbaminianów, strobiluryn, triazoli, pochodnych anilin i kwasu cynamonowego.
• Szara pleśń (Botrytis spp.) Również choroba grzybowa. Na szyjce cebuli pojawiają się początkowo brązowe plamy, później powierzchnię pokrywa gęsty, szary nalot. W następstwie tkanka gnije. Grzyb zimuje w przechowywanej cebuli.
  Ochrona przed tą chorobą cebuli polega na unikaniu przenawożenia azotem oraz stosowaniu fungicydów z grupy anilidów, anilinopirymidyn, fenylopiroli, strobiluryn i triazoli.
• Zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia spp.). Grzybowa choroba cebuli. Na siewkach widoczne są białe, różowiejące skupienia grzybni. Pojawia się gnicie cebuli i nekroza korzeni. Zimuje w resztkach roślinnych. Ochrona to usuwanie resztek roślinnych, a także stosownie preparatu mikrobiologicznego.
• Inne choroby cebuli to głównie: zgorzel siewek, antraknoza, bakterioza, głownia cebuli, choroby wirusowe.

Groźne szkodniki

• Śmietka cebulanka (Delia antiqua) Muchówka. Jest to beznożna, biaława larwa, długości do 7 mm. Uszkodzone siewki więdną i zasychają. Starsze rośliny mają uszkodzone piętki i są pozbawione części korzeni. Pierwsze pokolenie występuje od maja, a drugie od połowy lipca. Zimuje w stadium bobówki w glebie.
  Te szkodniki cebuli można zwalczać poprzez, po pierwsze sortownie cebuli po zbiorze, po drugie głęboką orkę zimową. Skuteczne jest również stosowanie insektycydów z grupy pyretroidów, anilowanych diamidów lub neonikotynoidów.
• Wciornastki (Thrips spp.). Uskrzydlone owady dorosłe, długości do 1,3 mm, są koloru od żółtego do ciemnobrunatnego, a larwy koloru żółtawego.

  Szczypior uszkodzony przez wciornastki

  Wciornastki wysysają soki ze szczypioru. Początkowo powstają srebrzyste plamki, które zlewają się, następnie szczypior szarzeje, ulega załamaniu i w efekcie zamiera. Masowy rozwój wciornastków rozpoczyna się zwykle od połowy maja i trwa aż do zbiorów. Dorosłe osobniki zimują w zeschniętych resztkach roślinnych oraz w wierzchniej warstwie ziemi.
  Ochrona to przede wszystkim niszczenie resztek roślinnych po zbiorze oraz głęboka orka zimowa. Można pokusić się o zastosowanie oleju roślinnego, olejku eterycznego, polimerów silikonowych, środka biologicznego lub środków z grupy pyretroidów, neonikotynoidów, makrocyklicznych laktonów, jak również antranilowych diamidów bądź kwasu tetronowego.

Pozostałe szkodniki

• Wgryzka szczypiorka (Acrolepiosis assectella). Motyl. Gąsienica długości do 10 mm, koloru kremowego, z szarymi brodawkami i brązową głową. Te szkodniki cebuli wygryzają miękisz liścia szczypioru od wewnętrznej strony, przez co powstają jasne pasemka w postaci „okienek”. Największe szkody wyrządzają w lipcu i sierpniu. Zimują w oprzędach na resztkach roślin.
  Ochrona. Dokładne usuwanie resztek cebuli. Stosowanie środków z grupy neonikotynoidów.
• Niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci). Nicień. Jest bezbarwny, robakowego kształtu, długości do 1,5 mm. Nicienie rozwijają się w tkance łodygi, szczypioru i formującej się cebuli. Porażone siewki w efekcie działania szkodnika nabrzmiewają u podstawy, następnie ulegają zniekształceniu, a co więcej, szczypior jest poskręcany. Roślina w konsekwencji gnije od piętki i jest pozbawiona korzeni. Niszczyk zimuje w glebie, w szczątkach roślin, wysadkach, dymce i nasionach
  Ochrona. Niszczyk przenosi się głównie z dymką i nasionami. Usuwanie porażonych roślin. Przerwanie uprawy warzyw cebulowych na porażonym polu na okres od 5 do 8 lat. Przedsiewne stosowanie preparatów wspomagających.
• Inne szkodniki cebuli to: chowacz szczypiorak, poskrzypka cebulowa, rolnice.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!