Chów ekstensywny trzody chlewnej
Rolnictwo ekologiczne powinno być prowadzone w taki sposób, aby produkcja była przyjazna dla środowiska, z uwzględnieniem potrzeb zwierząt. System ekstensywny i chów ekstensywny dają zwierzętom możliwość wykazywania naturalnych zachowań.
Niestety kontrola środowiskowa przy takiej hodowli jest trudniejsza, podobnie jak kontrola i leczenie zwierząt w przypadku chorób.
Spis treści
Chów ekstensywny świni puławskiej
Świnie utrzymywane w chowie ekstensywnym należą najczęściej do rasy Puławskiej. Nie ma ona wysokich parametrów tucznych, rzeźnych czy rozrodu. Mimo to walory smakowe mięsa świni Puławskiej są znacznie cenniejsze niż PBZ i WBP. Należy dodać, że jest to rasa prymitywna i wyhodowano ją na terenie Polski. W związku z tym doskonale radzi sobie z polskimi warunkami klimatycznymi, zwłaszcza jeśli ma dostęp do wybiegów. Rasa ta jest objęta programem ochrony zasobów genetycznych. Charakteryzuje się wysoką zdrowotnością oraz długowiecznością. Bardzo często wykorzystuje się ją do krzyżowania ras ojcowskich: Duroc i Pietrain, które mają dobre parametry tuczne i rzeźne
Rolnictwo ekologiczne a zdrowie zwierzęcia
Prowadzący chów ekologiczny świń nie może utrzymywać zwierząt w warunkach, które mogą prowadzić do anemii, lub stosować diety powodującej taki skutek. Zabronione jest wymuszone karmienie zwierząt a minimalny okres odpajania prosiąt mlekiem wynosi 40 dni. Pasze stosowane dla świń powinny pochodzić z tego samego gospodarstwa lub z innego ekologicznego. Wykluczone jest stosowanie stymulatorów wzrostu i syntetycznych aminokwasów.
Chów ekstensywny świń pozwala na wypasanie na gruntach ekologicznych. Z wybiegu mogą korzystać również zwierzęta nie należące do systemu ekstensywnego tzw. grunty wspólne.
System ekologiczny – warunki i zakazy
Wprowadzając do stada, w którym stosuje się chów ekstensywny, nowe świnie powinniśmy poddać je kwarantannie.
System ekstensywny zabrania:
- profilaktycznego stosowania syntetyzowanych chemicznie alopatycznych weterynaryjnych produktów leczniczych. Należą do nich antybiotyki oraz bolusy (podanie leku w dużej dawce), złożone z syntetyzowanych chemicznie cząstek;
- stosowania stymulatorów wzrostu, w tym: antybiotyków, kokcydiostatyków i innych sztucznych środków wspomagających wzrost;
- stosowania hormonów i podobnych środków służących do kontroli reprodukcji.
Rolnictwo ekologiczne w przypadku choroby zwierzęcia
Pamiętajmy, że odstępstwem od zasad jest choroba świń lub uraz zwierząt. W takim przypadku, należy przystąpić do ich leczenia, a w razie konieczności odizolować świnię oraz zapewnić opiekę weterynaryjną. W tej sytuacji dopuszczalne jest stosowanie syntetycznych alopatycznych weterynaryjnych produktów leczniczych lub antybiotyków, gdy lekarz weterynarii zdecyduje o konieczności zastosowania tych środków.
Chów ekstensywny a kastracja osobników
W chowie ekologicznych dopuszczalna jest fizyczna kastracja prosiąt. Mowa o przypadkach uzasadnionych utrzymaniem odpowiedniej jakości produktów i tradycyjnymi praktykami produkcyjnymi. Ale warunkiem jest, aby ograniczać cierpnie prosiąt do minimum. Osoba wykonująca zabieg musi zastosować odpowiednie znieczulenie i musi być do tego zabiegu odpowiednio wykwalifikowana.
Co istotne, możemy przycinać w pierwszych trzech dniach życia jedynie, gdy praktyki te poprawiają zdrowie, dobrostan lub higienę zwierząt gospodarskich. Zabiegi stosujemy jedynie po uzyskaniu zgody Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i wykonane będą przez wykwalifikowany personel.
Chów ekologiczny to też warunki sanitarne
Lokalizacja budynków, wybiegów i pastwisk to jedno z ważniejszych elementów wpływających na chów ekstensywny zwierząt. Wybierając lokalizację: budynku inwentarskiego, wybiegu, pastwiska zwracajmy uwagę na:
- odległość od dużych gospodarstw konwencjonalnych zajmujących się podobną produkcją zwierzęcą, ze względu na możliwość przenoszenia chorób przez gryzonie;
- odległość od lasu, zwłaszcza w przypadku chowu świń, gdyż sąsiedztwo lasu ze względu na bytujące tam dziki co może stanowić zagrożenie ASF;
- stan podłoża na wybiegach (nie może być podmokły ani bagienny).
Ocena dobrostanu zwierząt
System ekstensywny hodowli świń zakłada kontrolę, która ma na celu ocenę dobrostanu zwierząt. Trzodę chlewną, która przebywa w pomieszczeniach kontrolujemy co najmniej raz dziennie. Przeglądu dokonujemy po wypełnianiu podstawowych obowiązków: karmienia i pojenia zwierząt. Oświetlenie w gospodarstwie musi być stałe lub przenośne (niezależnie od oświetlenia naturalnego). Świń w systemie otwartym doglądamy tak często, jak to jest możliwe.
Personel w rolnictwie ekologicznym
Obsługą świń powinny zajmować się osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, wynikających z praktycznego doświadczenia nabytego podczas pracy ze zwierzętami w gospodarstwie rolnym. Najważniejsze jest, by osoba obsługująca zwierzęta rozumiała chów ekstensywny oraz miała podstawową wiedzę w zakresie: żywienia, pielęgnacji i bezpiecznego obchodzenia się z nimi. Zatem osoby rozpoczynające prowadzenie produkcji zwierzęcej w swoim gospodarstwie powinny ukończyć odpowiednie szkolenie. Bowiem system ekstensywny i prowadzenie gospodarstwa specjalistycznego wymaga ciągłego doskonalenia wiedzy i śledzenia przepisów prawnych.
Chów ekstensywny a posiadane grunty
Chcąc zaangażować się w rolnictwo ekologiczne i system ekstensywny musimy pamiętać o kwestii posiadania gruntów rolnych. Odstępstwem jest sytuacja, w której rolnik ma zawartą pisemną umowę współpracy z innym rolnikiem ekologicznym, jeżeli chodzi o stosowanie ekologicznych jednostek produkcyjnych lub jednostek produkcyjnych w okresie konwersji dla swoich zwierząt gospodarskich . Chów ekologiczny świń zakłada, że wszystkie produkty, które stosujemy w produkcji muszą być wolne od GMO. W przypadku zakupu środków produkcji (nasiona, pasze, dodatki) należy upewnić się, że zakupione produkty spełniają normy dla rolnictwa ekologicznego. Tucz ekstensywny zakłada chów późny, o wolniejszym tempie wzrostu zwierząt.
Kategoria | System utrzymania trzody chlewnej |
Problematyka | Chów ekstensywny świń |
Słowa kluczowe | chów ekologiczny, rolnictwo ekologiczne, system ekstensywny |