Chrząszcze na wczesnych kalafiorach i brokułach

Chrząszcze, jakie najczęściej występują na wczesnych kalafiorach i brokułach to: pchełki ziemne, chowacze, drążyny i, w niektórych rejonach Polski, żaczka warzuchówka. Zobacz, jak chronić przed nimi plantację.

Wczesne kalafiory i brokuły są atakowane przez różne gatunki chrząszczy. Przyjrzymy się pokrótce najważniejszym z nich. 

Reklama

Chrząszcze na wczesnych kalafiorach i brokułach – pchełki

Pchełki

Pchełki

fot. Maria Rogowska

Pchełki  (Phyllotreta spp.) należą do rodziny stonkowatych (Chrysomelidae). W Polsce występują powszechnie. Żerują na roślinach z rodziny kapustowatych, zarówno uprawnych, jak i dziko rosnących. Szkody wyrządzają dorosłe chrząszcze, które są szczególnie groźne dla rozsady warzyw kapustnych. Bowiem to właśnie w okresie sadzenia rozsady chrząszcze przenoszą się z chwastów rosnących na miedzach i nieużytkach na rośliny uprawne. Żerują zeskrobując miękisz z tkanek roślin. W efekcie, w miejscu żerowania powstaje otwór lub wgłębienie. Taki żer powoduje zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej, a w konsekwencji prowadzi do utraty znacznej ilości wody, co osłabia wzrost rośliny. Co gorsza, przy licznym wystąpieniu rośliny więdną, liście brązowieją i zamierają. Podczas ciepłej, suchej i słonecznej pogody pchełki żerują bardziej intensywnie.

Jakie pchełki można spotkać na plantacjach?

Pchełki to małe, skaczące chrząszcze. Na plantacjach kalafiorów i brokułów najczęściej występują:

  • pchełka czarna (Phyllotreta atra) — długości około 2,5 mm, koloru czarnego;
  • pchełka czarnonoga (Phyllotreta nigripes) — długości do 2,5 mm, metalicznozielona;
  • pchełka smużkowana (Phyllotreta nemorum) — długości 3 mm, czarna, metalicznie błyszcząca, z dwoma żółtymi paskami jednakowej szerokości na grzbietowej stronie ciała;
  • pchełka falistosmuga (Phyllotreta undulata) — długości około 2 mm, czarna z dwiema falistymi, żółtymi i szerszymi na końcu smugami od strony grzbietowej.

Pchełki zimują w stadium chrząszcza pod resztkami roślin lub grudkami ziemi, na miedzach i rowach w pobliżu miejsc żerowania. Wiosną zaczynają żerowanie na chwastach z rodziny kapustowatych, a potem przelatują na uprawne rośliny kapustne. Samice składają jaja w glebę w pobliżu rośliny żywicielskiej. Larwy żerują intensywnie na podziemnych częściach roślin. Przepoczwarczają się w jamkach w miejscu żerowania. Nowe pokolenie (chrząszcze zimujące), pojawia się czerwiec/lipiec. Następnie po krótkim żerowaniu chrząszcze przechodzą do kryjówek.

Zwalczanie pchełek

  • Prawidłowe stosowanie zabiegów agrotechnicznych (podorywka, orka głęboka) ogranicza występowanie pchełek.
  • Niszczenie chwastów z rodziny kapustowate (gorczyca, rzodkiew, stulicha, stulisz, tasznik, tobołki) przed sadzeniem rozsady znacznie zapobiega rozprzestrzenianiu się pchełek.
  • Ochrona chemiczna — podczas wykonywania zabiegu opryskiwania należy zwrócić uwagę na brzeżne części pola, bowiem są one najsilniej atakowane przez szkodnika. Co ważne, zabieg powinien być wykonany zaraz po zauważeniu pierwszych chrząszczy lub objawów ich żerowania. Opóźnianie zabiegu może doprowadzić do całkowitego zniszczenia roślin. Do chemicznego zwalczania pchełek zarejestrowane są środki zawierające jako substancję aktywną acetamipryd lub cypermetryna.

Chowacze

Są to chrząszcze (Ceutorrhynchus spp.) z rodziny ryjkowcowate (Curculionidae). Występują powszechnie i dość licznie. Żerują na roślinach uprawnych oraz dziko rosnących z rodziny kapustowatych. Te chrząszcze na wczesnych kalafiorach i brokułach to najczęściej:

  • chowacz czterozębny (Ceutorrhynchus quadridens) — chrząszcz jest czarny, z szarozielonym odcieniem, z jasną plamą przy tarczce, długości około 3,5 mm. Chrząszcze wygryzają nieregularne dziury w blaszce liściowej oraz ogonkach liściowych. Samica składa jaja w najniższej części ogonka liściowego. Larwy są beznożne, białe z brunatną główką, długości do 4 mm, drążą chodniki w ogonku liściowym, łodydze i szyjce korzeniowej roślin. Chowacz ten jest szczególnie groźny dla rozsad, gdy rośliny są w fazie 4–8 liści. Zimują chrząszcze w ściółce, na miedzach i w rowach oraz pod grudkami ziemi w polu. Wiosną przelatują na rozsadę roślin kapustnych. W Polsce jest to gatunek najliczniej występujący.
  • Chowacz brukwiaczek

    Chowacz brukwiaczek

    fot. Maria Rogowska

    chowacz brukwiaczek (Ceutorrhynchus napi) — chrząszcz jest matowy, ciemnoszary bez plamek, długości 2,7–4 mm, odnóża ma z czarnymi stopami. Chrząszcze wygryzają dziury w młodych liściach, a na łodydze i na pędzie wgłębienia. Na kalafiorze wgłębienia można znaleźć w okolicy wierzchołka wzrostu. Larwy są beznogie, rogalikowatego kształtu, białawe z ciemnobrązową głową, długości około 5 mm. Zimują chrząszcze pod ściółką lub w ziemi. Wiosną, gdy temperatura górnej warstwy gleby osiągnie 10ºC opuszczają zimowiska i przelatują na pola. W ciągu roku występuje jedno pokolenie.

  • chowacz galasówek (Ceutorrhynchus pleurostigma) — chrząszcz ma długość 2,5–3,5 mm, jest ciemnobrunatny, prawie czarny bez połysku. Szkody są dobrze widoczne dopiero pod koniec wegetacji. W okolicy szyjki korzeniowej występują galasy (wyrośla), w każdym żeruje jedna larwa. Galasów o średnicy około 1 cm, może być od kilku do nawet 30. W ciągu roku występuje jedno pokolenie, ale są dwa cykle rozwojowe. Jeden obejmuje populację wiosenną z zimującymi chrząszczami, a drugi — jesienną z zimującymi larwami.

Zwalczanie chowaczy na wczesnych kalafiorach i brokułach

Występowanie chowaczy ograniczają prawidłowo wykonane zabiegi agrotechniczne. Z kolei zabieg ochrony chemicznej należy wykonać zaraz po nalocie chrząszczy na plantację kalafiora, jeszcze przed złożeniem jaj przez samice. Termin zabiegu ustala się przy pomocy „żółtych naczyń”. Naczynia te ustawia się w odległości przynajmniej 20 m wgłąb pola, mierząc od jego brzegu. Naczynia powinny być kontrolowane 2 razy w tygodniu (należy policzyć i usunąć chrząszcze — najlepiej w południe).

Inną metodą lustracji jest strząsanie owadów z roślin w godzinach porannych lub wieczornych, ponieważ wtedy są one mało ruchliwe. Chowacze nalatują na plantacje z miedz, rowów i nieużytków. Początkowo chrząszcze liczniej występują na brzeżnych częściach pola i opryskiwanie można ograniczyć do tych miejsc. Do ochrony chemicznej najlepiej wykorzystać środki zawierające jako substancję aktywną acetamiprynę. Są one zarejestrowane do zwalczania chowacza czterozębnego i brukwiaczka.

Chrząszcze — drążyny

Te chrząszcze należą do rodziny ryjkowcowatych (Curculionidae). Najczęściej i najliczniej występuje drążyn zielony (Baris coerulescens). Pokrywy jego skrzydeł mogą być zielone lub granatowe, a całe ciało chrząszcza, a zwłaszcza przedplecze jest z bardzo silnym połyskiem. Owady mają 3,5–4 mm długości. Larwy są białawożółte, beznogie, łukowato zgięte, z rudawą głową, dorastają do 6 mm. Samice składają jaja do łodygi, w dolnych częściach ogonków liściowych oraz w szyjkę korzeniową.

Drążyny wyrządzają podobne szkody jak chowacze. Jeśli larwy uszkodzą stożek wzrostu, to kalafior lub brokuł nie wytworzy róży. Często wyrasta wówczas dużo małych główek. Młode rośliny są zahamowane we wzroście i karłowacieją. W głąbach i głąbikach opanowanych roślin widać chodniki, a w nich żerujące larwy. Ponieważ nie ma zarejestrowanych insektycydów do zwalczania tych szkodników, jedyną metodą ich ograniczania są zabiegi agrotechniczne.

Żaczka warzuchówka

Żaczka warzuchówka

fot. Maria Rogowska

To chrząszcz z rodziny stonkowatych (Chrysomelidae). Żaczka warzuchówka (Phaedon cochleariae) ma owalny kształt, niebieskozieloną barwę z metalicznym połyskiem, osiąga 3–4,5 mm długości. Z kolei larwa o długości do 6 mm jest żółtawoszara, owłosiona, z czarną głową. Ma trzy pary żółtawo-czarnych odnóży. Chrząszcze i larwy żerują na liściach oraz na łodydze kalafiorów i brokułów. Co więcej, larwy preferują młode liście. Jeśli szkodnik wystąpi licznie, liście są zeszkieletowane. Szczególnie szkodliwe jest pierwsze pokolenie, uszkadzające głównie stożek wzrostu. Zimują chrząszcze pod szczątkami roślin żywicielskich, najczęściej na brzegu pól. Pierwsze pokolenie wylatuje w kwietniu i w maju. Zaś larwy żerują od końca kwietnia do połowy czerwca. Zwalczanie tego chrząszcza na wczesnych kalafiorach i brokułach jest pokrótce takie, jak w przypadku drążyn.

Google NewsObserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *