Czerń zbóż: groźny grzyb atakujący zboża
Czerń zbóż jest chorobą grzybową wywoływaną przez grzyby z gatunków: Cladosporium herbarum, Alternaria alternata, Epicoccum. Choroba dotyka niestety wszystkie gatunki zbóż. Najsilniejsze porażenie chorobą ma miejsce w momencie obfitych opadów deszczu opóźniających żniwa. Obfite opady korzystnie wpływają na grzyba i czerń zdecydowanie szybciej rozprzestrzenia się na polu.
Jeśli uprawę zaatakuje czerń zbóż, kłosy zostają porażone czarnym osadem; objawy mogą dotyczyć kłosa w całości lub po części. Wspomniany nalot widoczny jest także na źdźbłach i liściach zbóż. Zdecydowanie bardziej podatne są te rośliny, które wcześniej doznały już ataku ze strony innych patogenów. Patogen rozwija się w resztkach roślin pozostałych w glebie po żniwach. Rozprzestrzenianie w czasie wegetacji odbywa się przez konidia. Grzyb poraża również żywą tkankę roślin, przez co szybciej one obumierają, a plon staje się przez to zdecydowanie niższy i słabszy.
Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi grzyba są, oprócz wspomnianych znacznych opadów deszczu jeszcze przed żniwami, słabe przeoranie resztek części roślin po żniwach – to jest miejsce, w którym patogeny zimują, nieodpowiednie nawożenie i uprawa zbóż po zbożach. Czynniki te mają decydujący charakter w rozwoju choroby i powinniśmy przestrzegać prawidłowych zasad agrotechniki, co znacznie obniży ryzyko związane z wystąpieniem choroby.
Głównym problemem z czernią zbóż jest fakt, że walka z nią w momencie silnego porażenia nie ma sensu i nie stosujemy żadnych środków chemicznych z racji nieopłacalności wykonania tego zabiegu. Jednym rozwiązaniem w takim wypadku jest natychmiastowe odbycie żniw, a następnie osuszenie wilgotnych zbóż. Ochrona profilaktyczna polega na oprysku roślin fungicydem w momencie poprzedzającym kwitnienie lub oprysk wykonany w niedługim czasie od zakończenia kwitnienia.