Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia – owies i kolędowanie na świętego Szczepana

Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia wiąże się przede wszystkim z postacią świętego Szczepana. W tym dniu święci się owies i zaczyna się okres radosnego kolędowania. Sprawdźmy jak kiedyś obchodzono dzień 26 grudnia i czy tradycje związane z tym dniem przetrwały do dziś.
Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia to kolejny radosny dzień świętowania, który zwykle spędzamy w gronie najbliższych. W domach słychać kolędy i toczące się żywe rozmowy. W tym dniu święcimy owies, a w godzinach wieczornych oczekujemy na przyjście kolędników. Zarówno święcenie owsa, jak i kolędowanie wywodzi się ze staropolskich tradycji.
Spis treści
Święty Szczepan pierwszy męczennik i patron kamieniarzy
Święty Szczepan należał do grona siedmiu towarzyszy Apostołów w Jerozolimie. Głosił nauki, przez które Żydzi go ukamienowali. Po jego śmierci rozpoczęto w Jerozolimie prześladowania chrześcijan, on sam natomiast stał się pierwszym męczennikiem. W dzień świętego Szczepana, czyli 26 grudnia w dalszym ciągu kultywuje się tradycje i obyczaje związane z jego postacią.
Drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia – święcenie owsa i rzucanie ziarnem
Jedną z tradycji jest święcenie ziaren owsa w kościele podczas odprawianej w tym dniu mszy św. Niegdyś po zakończonej liturgii obrzucano się poświęconym ziarnem. Symbolizowano to ukamienowanie św. Szczepana, co w efekcie miało zapewnić obfitość urodzaju w nowym roku, a także zdrowie i pomyślność. Ten zwyczaj szczególnie kultywowano w Małopolsce, gdzie niegdyś owies był podstawowym zbożem do utrzymania wielu gospodarstw.
Poświęcone ziarno zanoszono także do sąsieka (miejsca gdzie składano zboże) i wysypywano je do znajdującego się zboża. W okresie wiosennym, przed zasiewem gospodarz zobligowany był wyznaczyć na początku pola niewielkie koło, a w nim znak krzyża. Następnie, po odmówieniu modlitwy wrzucał gęsto ziarna, które wiosną wschodziły tworząc zielony znak krzyża, co jednocześnie było symbolem odradzającego się życia.
Kolędowanie od świętego Szczepana do Trzech Króli
Z drugim dniem Świąt Bożego Narodzenia nierozerwalnie związana jest tradycja kolędowania, która trwa aż do Święta Objawienia Pańskiego, czyli Święta Trzech Króli. W dzień świętego Szczepana rozpoczynał się radosny okres, kiedy to po domach na wsiach i w miastach wędrowali kolędnicy. Odwiedzali oni mieszańców niosąc ze sobą zazwyczaj gwiazdę. Wykonywano ją z papieru lub bibuły, osadzając ją na drewnianym stelażu, który umożliwiał jej obracanie. Zwykle znajdowały się na niej ozdobne pompony, czasem również zawieszano ozdobne dzwonki. W najstarszych konstrukcjach umieszczano w centrum gwiazdy świeczkę, lub małą szopkę.Tradycja związana z kolędowaniem przetrwała do dzisiaj, jednak nie jest ona tak mocno kultywowana, jak miało to miejsce jeszcze kilka lat temu.
Źródło: wiara.pl; obyczaje-nasze.pl; wgmedia.eu
