To są główne błędy w żywieniu tuczników

Obecność toksyn w paszach może mieć zasadnicze oddziaływanie na parametry produkcyjne tuczników.

Największy wpływ na wyniki produkcyjne mają mikotosyny, które już w małej dawce powodują widoczne obniżenie parametrów tuczu. Negatywne działanie toksyn, wydzielanych przez grzyby, u trzody chlewnej jest wielokierunkowe. Należy dokładnie monitorować paszę oraz stosować preparaty eliminujące mikotoksyny.

Woda w żywieniu tuczników – nie zapomnij o jej roli!

Poruszając kwestię żywienia świń większość producentów nie zwraca uwagi na aspekt jakości i dostępu do wody. Spełnia szereg funkcji: dostosowuje temperaturę ciała, utrzymuje homeostazę mineralną, wydziela produkty końcowego metabolizmu, zaspokaja behawioralną potrzebę łaknienia. W tuczu powszechnie stosuje się żywienie mieszankami sypkimi z automatów paszowych. Koszty poboru i wykorzystania wody na fermie stanowią spore koszty produkcyjne. Ważne jest zapewnienie właściwej liczby poideł dostosowanej do obsady, o odpowiednim przepływie. Pobieranie wody uzależnione jest między innymi od systemu żywienia i warunków mikroklimatycznych pomieszczenia oraz fazy wzrostu. Zmiany terminów jedzenia i pojenia są jednymi z pierwszych zachowań adaptacyjnych zwierząt na stres cieplny. Spadek spożycia wody z dnia na dzień może świadczyć o problemach zdrowotnych w stadzie.

Żywienie tuczników a zoohigiena

Stan higieny w chlewni, w miejscach podawania i przesyłu paszy oraz wody jest istotnym elementem produkcji. Należy unikać ekspozycji na drobnoustroje i monitorować punkty krytyczne w regularnych odstępach czasu. Podwyższona wilgotność paszy ma bezpośredni związek z obniżonym wykorzystaniem paszy. Nieodpowiednia higiena pasz może prowadzić do zaprzestania pobierania pokarmu.

Wpływ temperatury i mikroklimatu na tucz

Na występowanie błędów żywieniowych może mieć wpływ także temperatura otoczenia. Większość dawek pokarmowych jest komponowanych i zalecanych na określone fazy tuczu, w oparciu o utrzymanie w optymalnych warunkach środowiskowych. W efekcie podczas tuczu w warunkach chłodnych zwierzęta będą pobierać więcej paszy i mniejszą jej wartość przeznaczą na przyrost, bo składniki paszowe wykorzystują na ogrzanie organizmu. Z kolei w warunkach upalnych pobranie paszy jest znacznie obniżone i niemożliwe staje się dostarczenie odpowiedniej ilości składników pokarmowych. Apetyt zwierząt ma duży wpływ na wyniki tuczu. Zależności pomiędzy temperaturą otoczenia a parametrami tuczu przedstawia wykres

Wykres 1. Wpływ temperatury otoczenia na wybrane parametry tuczu (Coffey i wsp. 2012)

Właściwa obsada tuczników

Istotnym zagadnieniem w żywieniu tuczników jest zapewnienie odpowiedniej przestrzeni do pobrania paszy. Utrudniony dostęp do przestrzeni paszowej, to czas i długość pobierania paszy oraz wydatkowanie energii, która mogłaby być przeznaczona na wzrost masy ciała. Wpływa to również na występujące walki o pokarm i zaburzenie prawidłowego dziennego poboru paszy nawet w okresach późnego tuczu. Wszelkie czynniki stresujące wynikające z utrudnionego dostępu do pokarmu powodują zaburzenie okołodobowego rytmu wydzielania hormonów, a co się z tym wiąże zaburzenia trawienia i wchłaniania. Żywienie do woli z całodniowym dostępem mieszanek wpływa na ograniczenie tych zaburzeń.

Jakie są skutki błędów w żywieniu tuczników?

Efektem błędów w tuczu może być owrzodzenie żołądka i jest częstym schorzeniem w nowoczesnej produkcji świń. Problem ten dotyczy od 30% do nawet 60% tuczników. Karmienie świń zbyt rozdrobnionymi paszami również wpływa na wzrost występowania tych schorzeń. Rozdrobnienie paszy jest korzystnym rozwiązaniem w celu poprawy pobrania i wykorzystania paszy. Za największą część chorób, o podłożu wrzodowym, odpowiadają: granulacja paszy, automatyczne systemy żywienia, karmienie do woli oraz źródło wody.

Optymalne warunki higieniczne, obsada zwierząt, stały dostęp do świeżej wody. O tym trzeba pamiętać, by nie popełniać błędów w żywieniu tuczników

O czym pamiętać przy zadawaniu paszy tucznikom

Błędy w żywieniu tuczników mają swoje podłoże również w problemach zachowania ciągłości dostarczania pasz. Producent lub kierownik produkcji musi precyzyjnie szacować ilość zapasów i wielkość podaży. Bardziej opłacalnym ekonomicznie jest przechowywanie pasz w specjalnych zbiornikach lub silosach niż w workach czy paczkach. W przypadku zapychania się paszy, często to zbyt mała przepustowość otworów. Problem jest szczególnie istotny podczas żywienia na mokro świń. W przypadku braku odpowiedniego monitoringu zasypu, nie wiemy dokładnie, jaka część paszy została wymieszana wraz z płynną substancją. Badania wskazują, że przy spadku wielkości cząsteczek paszy i wzroście zawartości tłuszczu w mieszance paszowej zdecydowanie częściej zdarza się problem zapychania podajników paszowych. Nastąpił wyraźny spadek rozmiaru cząstek paszy w mieszankach. Awarie występujących urządzeń podawczych paszy są najczęściej wynikiem długiej eksploatacji.

Co się dzieje, gdy tucznik nie ma ciągłego dostępu do paszy…

Tuczniki, które narażone były w trakcie tuczu na tymczasowe braki podaży paszy stają się coraz bardziej nerwowe, pobierają paszę szybciej i bardziej łapczywie. Odnotowano również zdecydowanie większy odsetek walk hierarchicznym nawet w późnym okresie tuczu. Wszystko to wpływa na obniżenie się parametrów produkcyjnych grupy tuczników.
Żywienie tuczników generuje przeważającą większość kosztów produkcji. Jak zaprezentowano w artykule istnieje wiele błędów o podłożu żywieniowym. Utrzymanie ciągłości produkcji na odpowiednim poziomie pozwala na uzyskanie opłacalności. Kluczem do sukcesu będzie żywienie tuczników, ale dostosowane do warunków w chlewni, aby prawidłowo wykorzystać ich potencjał biologiczny.