Hodowla królików bez tajemnic

Hodowla królików opiera się na produkcji mięsa lub skór. Niestety w ostatnich latach liczba ferm w Polsce drastycznie spadła w związku z niskimi cenami skór. 

Pozytywnym aspektem tego rodzaju hodowli jest jednak wciąż utrzymująca się wysoka cena mięsa króliczego ze względu na jego znakomite walory nie tylko smakowe, ale również odżywcze. Warto więc skupić się na stosowaniu pewnych zasad w hodowli królików, by zmaksymalizować zyski przy jednoczesnym zatrzymaniu kosztów na takim samym poziomie. Jak to osiągnąć?

Króliczęta w gnieździe. Wszystko wygląda prawidłowo. Dzięki stosowaniu selekcji podczas rozrodu możemy uzyskać samice, które odchowują najwięcej młodych, przez co liczba królików w stadzie będzie stale wzrastać.

Odchów królicząt

Bardzo duży wpływ na jakość hodowli ma odchów królicząt, a także stosowanie dobrej jakości pasz (w szczególności zielonek) oraz mieszanek pełnoporcjowych. Także system utrzymania ma ogromne znaczenie na to, jakie zyski otrzyma hodowca. Równie ważna jest obsada, na jaką postawimy przy odchowie zwierząt, oraz stosowanie rozwiązań mających na celu polepszenie jakości okrywy włosowej, jeśli zdecydujemy się na hodowlę królików na skóry.

Rozród i żywienie

Walka o zyski w hodowli rozpoczyna się już podczas selekcji zwierząt przeznaczanych do rozrodu. Należy przeprowadzać ją surowo, aby rodzicami zostawały wyłącznie zwierzęta o pożądanych cechach. Jedną z nich jest liczba odchowywanych młodych. Jest to czynnik warunkujący zyski – im więcej uzyskamy młodych, które następnie trafią do tuczu lub hodowli na futerka, tym większy będzie nasz przychód.

Młode po odsadzeniu.

– Bardzo ważne jest zapewnienie odpowiedniego żywienia zarówno matki w trakcie karmienia, by miała go wystarczająco dla wszystkich młodych, ale także dla nich samych, szczególnie zaraz po odsadzeniu. Pozwoli to na szybki wzrost i utrzymanie ich rozwoju na tym samym poziomie – wyjaśnia pani Stanisława Górz z Gołkowic, która zajmuje się hodowlą królików nowozelandzkich.

– Najlepiej stosować mieszanki pełnoporcjowe, które są odpowiednio zbilansowane pod katem potrzeb pokarmowych królików. Ich wzrost jest wówczas szybki, prawidłowy i znacznie skraca się okres odchowu, który przy nieodpowiednim, długim chowaniu niesie za sobą spore koszty. – dodaje.

Hodowla królików wymaga zapewnienia stałego dostępu do wody.

Dostęp do wody

Hodowla królików wymaga zapewnienia zwierzętom stałego dostępu do wody. Szczególnie przy stosowaniu w chowie dużej ilości pasz suchych. Przy zadawaniu mieszanek woda jest niezbędna, wpływa bowiem na przyswajanie składników pokarmowych. Trzeba również wziąć pod uwagę, że króliki mają przyspieszoną pracę serca, przez co wymiana wody w organizmie jest większa niż u innych zwierząt. Ma to także duże znaczenie podczas okresu karmienia młodych, gdyż zwierzę ze względu na produkcję mleka potrzebuje dużej ilości płynów.

Odpowiedni system utrzymania

Przy określonych kierunkach hodowli należy również skupić się na doborze odpowiedniego systemu utrzymania. Hodowla królików ukierunkowana na produkcję mięsa nie ma szczególnych zasad, jeśli chodzi o stosowanie ściółki i częstotliwości jej wymiany. Natomiast przy chowie futerkowym należy zapewnić zwierzętom jak najczystsze klatki, a najlepiej postawić na utrzymanie bezściółkowe.

Młode wraz z matką utrzymywane na kratkach. Zielonki są zadawane do wnętrza klatki. Takie rozwiązanie służy ułatwieniu przy sprzątaniu oraz utrzymaniu czystości skór, które w takich systemach są produktem drugorzędnym.

Zwierzęta w takim systemie nie mają bowiem możliwości ubrudzenia włosa kałem, moczem czy resztkami jedzenia, co często powoduje odbarwienia partii skóry, a w rezultacie znaczne straty wynikające z przeklasowania skór podczas sprzedaży. Należy także zwrócić uwagę na nakład pracy, jaki trzeba włożyć w czyszczenie klatek. Przy utrzymaniu królików bez ściółki pod klatkami znajdują się tacki, które wystarczy opróżnić. Jest to o połowę szybsze i mniej pracochłonne rozwiązanie.

Ściółka ze słomy lub trocin

Nadal dość dużym zainteresowaniem cieszy się sposób utrzymania na słomie lub trocinach. W ten sposób zwierzę jest w stanie utrzymać czystość okrywy włosowej, gdyż higroskopijność trocin pochłania sporą część wody. Jedyną wadą jest przymus dość częstej wymiany ściółki, co wiąże się z dużą pracą i kosztami wynikającymi z częstego zakupu trocin i słomy.

Króliki w hodowli futerkowej. Utrzymywane są w klatkach bez ściółki. Służy to utrzymaniu czystości skóry, a co za tym idzie uzyskaniu wysokiej jakości produktu.

– Hoduję króliki na mięso od ok. 10 lat. W tym czasie wiele nauczyłem się na własnych błędach – opowiada pan Bogusław Matyjaszek, hodowca z okolic Stalowej Woli. – Zaczynając przygodę z chowem królików, wychodziłem z założenia, że zwiększę obsadę królików, przez co uzyskam więcej sztuk podczas uboju. Niestety było to najgorsze rozwiązanie.

– Chciałem w ten sposób ograniczyć koszty związane z nowymi klatkami, lecz z drugiej strony nie chciałem zmniejszać liczby zwierząt. Okazało się, że niektóre zwierzęta były dość małe, a inne zbyt otłuszczone, przez co było ciężko je sprzedać – mówi.

Różnice wagowe dochodziły nawet do 1,5 kg. Postanowiłem więc zmniejszyć obsadę do 2–3 szt. w jednej klatce. Moje zyski wzrosły o 15%. – Hodowca wie też, że lepiej uczyć się na błędach cudzych niż własnych, w związku z czym dodaje:

– W chwili obecnej jestem już świadomy, że wszelkie podejmowane kroki należy dobrze przemyśleć, a najlepiej skonsultować je ze specjalistą od tych zwierząt.

Hodowla królików wymaga odpowiednich klatek

Należy też pamiętać, że różne rodzaje hodowli będą wymagać od hodowcy różnego zaplecza. Przy wyborze klatek trzeba wziąć pod uwagę nie tylko specjalizację hodowli (skóry/mięso), ale także rasę zwierząt.

Hodowla królików wymaga odpowiednich wymiarów klatek.

Są to jednak wymiary dla utrzymania 1 szt. Przy utrzymaniu grupowym należy zwiększać wielkość klatek proporcjonalnie do liczby utrzymywanych sztuk. Optymalnym systemem jest utrzymywanie zwierząt po 2–3 szt., co pozwala na zwiększoną kontrolę w stadzie, łatwo można np. zaobserwować schorzenia uszu, czy agresywne zachowania.

Króliki utrzymywane w dużych klatkach, dzięki czemu mają zapewnione dużo ruchu, co wpływa pozytywnie na jakość mięsa.

Ważne jest także, aby zwierzęta grupowane były według rasy, wieku i płci. Zapobiega to upadkom spowodowanym m.in. przez zagryzienia, niepożądanym kojarzeniom oraz ułatwia skarmianie zwierząt o takiej samej budowie ciała. Należy podkreślić, że zbyt duża obsada zwiększa ilość występujących patologii o 15%, a także powoduje zbytnie otłuszczenia zwierząt.

Własne rozwiązania

– W moim chowie często staram się wprowadzać własne rozwiązania, pomysły, które pozwolą zwiększyć zyski. Od 5 lat utrzymuję zwierzęta w klatkach bez ściółki, dodatkowo w okresie jesieni, szczególnie gdy temperatura jest dość wysoka jak na tę porę roku, nieco zmniejszam ją stopniowo w pomieszczeniach – mówi pan Janusz Citak z Piwnicznej, hodowca utrzymujący króliki futerkowe hobbystycznie.

Królik z piękną i gęstą okrywą włosową. W celu osiągnięcia takich walorów w hodowli często stosuje się utrzymanie w niższych temperaturach, tak by zadziałało to na instynkt zwierzęcia i spowodowało wytworzenie gęstszej okrywy włosowej.

– Pozwala mi to uzyskać większe zyski podczas sprzedaży skór; średnio o 80 gr na sztuce. Według mnie jest to spora różnica, szczególnie w dużych stadach. – uzupełnia.

Jak widać, zastosowanie niektórych zasad może pomóc zwiększyć nasze zyski z hodowli królików. Aby zobrazować hipotetyczny zysk, przyjrzyjmy się utrzymaniu futerkowemu. Zwiększenie ceny 1 skórki o 80 gr przy ok. 300 szt. daje nam czysty zysk w wysokości 240 zł.