Jak chronić paprykę przed chorobami i szkodnikami?

23 marca 2024, Prof. Jerzy Szwejda

fot. Anna Maciejuk

W Polsce areał uprawy papryki w nieogrzewanych tunelach foliowych i w polu, wynosi około 2,5 tys. hektarów. Odpowiadamy na pytanie o najczęstsze problemy w uprawie oraz wyjaśniamy, jak chronić paprykę przed chorobami i szkodnikami.

Papryka najlepiej plonuje na glebach piaszczysto-gliniastych lub cięższych, zasobnych w próchnicę, dobrze nasłonecznionych. Jak chronić uprawę papryki, aby żadne choroby i szkodniki nie wpłynęły negatywnie na plony?

Spis treści

Reklama

Najważniejsze choroby papryki

Antraknoza (Colletotrichum sp.). Choroba grzybowa. Powoduje zgorzel siewek, zamieranie wierzchołków roślin, plamistość liści, jak również zgniliznę owoców (ciemnożółte, wgłębione plamy). Zarodniki zimują w nasionach i resztkach roślin.
Ochrona to po pierwsze zmianowanie, po drugie sadzenie zdrowej rozsady, wreszcie, po trzecie stosowanie środków nieorganicznych.
Alternarioza (Alternaria spp.). Również grzybowa choroba papryki. Na porażonych liściach powstają ciemnobrunatne plamy, otoczone żółtą obwódką. Grzyb opanowuje także łodygi i owoce. Podobne plamy powstają na innych częściach roślin. Zarodniki zimują w nasionach, resztkach roślinnych i wierzchniej warstwie gleby. Jak chronić paprykę przed chorobą taką jak ta? Po pierwsze poprzez zmianowanie. Po drugie działa też usuwanie resztek roślinnych po zbiorze. Wreszcie po trzecie dozwolone jest stosowanie środków nieorganicznych, mikrobiologicznych lub z grupy strobiluryn i triazoli.
Szara pleśń (Botrytis cinerea). Choroba grzybowa. Na liściach, łodygach i owocach tworzą się oliwkowe, wodniste plamy, które brunatnieją i pokrywają się szarym nalotem. Część roślin więdnie i zamiera. Zarodniki zimują w resztkach roślinnych i glebie.
Ochrona. Usuwanie resztek roślinnych po zbiorze. Sadzenie zdrowej rozsady. Stosowanie środków mikrobiologicznych.
Zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia sclerotiorum). Choroba grzybowa. Na pędach i owocach pojawia się biały, watowaty nalot z czarnymi punktami. Zimują zarodniki w glebie.
Ochrona. Usuwanie porażonych roślin. Termiczne odkażanie podłoża. Stosowanie środków mikrobiologicznych.
Inne choroby papryki to, m.in. bakteryjna cętkowatość, fuzarioza, mączniak prawdziwy, choroby wirusowe.

Najgroźniejsze szkodniki papryki

Mszyca brzoskwiniowa (Nectarosiphon persicae). Pluskwiak. Mszyce, długości do 2,3 mm, są koloru zielonego, żółtego lub różowego. Gatunek dwudomny. Zimują jaja na drzewach pestkowych. Mszyce żerują na liściach, łodygach, pąkach kwiatowych, kwiatach i owocach. Porażone liście w efekcie żółkną, a cała roślina jest zahamowana we wzroście. Na dodatek silnie opanowane kwiaty i młode owoce zamierają. To szkodniki papryki, które można ograniczać poprzez zakładanie plantacji z dala od sadów i szklarni, jak również stosowanie środków biologicznych lub z grupy neonikotynoidów.
Liść uszkodzony przez wciornastki

Wciornastek tytoniowiec (Thrips tabaci). Przylżeniec. Wciornastki, długości do 1,2 mm, są koloru od jasnożółtego do czarnego. Efektem ich żerowania są widoczne na górnej stronie liści żółte, później brunatniejące plamy. Silnie porażone pąki kwiatowe i młode owoce opadają. Skórka na owocach korkowacieje. Wciornastki zimują w resztkach roślinnych, glebie.
Ochrona polega na sadzeniu zdrowej rozsady, jak również stosowaniu środków biologicznych lub z grupy neonikotynoidów.
Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae). Roztocze. Te szkodniki papryki są bezbarwne, długości do 0,5 mm. Zimujące osobniki przybierają kolor karminowy. Wciornastki żerują wysysając soki z tkanek roślinnych. Powierzchnia liści w efekcie żółknie, brunatnieje i zamiera. Uszkadzają także pąki kwiatowe i kwiaty. Młode owoce ulegają deformacji, a skórka na starszych owocach korkowacieje. Przy znacznym wzroście liczebności, przędziorki tworzą pajęczyny. Zimują w resztkach roślinnych i glebie.
Ochrona. Sadzenie zdrowej rozsady. Stosowanie środków biologicznych.

Pozostałe szkodniki

Gołożer spowodowany przez gąsienice
fot. ARiMR / X

Gąsienice różnych gatunków motyli, przede wszystkim:błyszczka jarzynówka (Autographa gamma), piętnówki (Mamestra, Lacanobia, Discestra spp.), omacnica prosowianka (Pyrausta nubilalis). Gąsienice o różnym zabarwieniu, długości do 35 mm. Wygryzają dziury w liściach i owocach. Zimują w różnych stadiach rozwojowych.
Ochrona. Stosownie środków bakteryjnych.
Zmienik lucernowiec (Lygus rugulipennis). Pluskwiak. Zmieniki, długości do 5,7 mm, są koloru od żółtozielonego do brunatnoczarnego. Nakłuwają tkankę, wysysając soki z liści, pąków kwiatowych, kwiatów i owoców. Na owocach czerwonych odmian papryki, uszkodzone miejsca pozostają zielone. Zimują w resztkach roślinnych i na miedzach.
Ochrona to stosowanie środków z grupy neonikotynoidów.
Inne szkodniki papryki to przede wszystkim: miniarki, ogrodnica niszczylistka.