Jak ratować uprawy buraka cukrowego?
W wielu miejscach w Polsce rolnicy boją się o plantacje buraka cukrowego. Powód? Susza i słabe wzrosty. W 20 odcinku „Poradnika aF” prof. Krzysztof Matkowski z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wyjaśnia, jakie zagrożenia czyhają na osłabione rośliny i co zrobić, by je ratować. Zobacz koniecznie!
agroFakt.pl: Witam serdecznie w kolejnym odcinku „Poradnika aF”, znajdujemy się na poletkach doświadczalnych z uprawą buraka cukrowego. Ze mną prof. Krzysztof Matkowski, witam serdecznie.
prof. Krzysztof Matkowski: Dzień dobry.
Jakie choroby występują na uprawie?
W tej uprawie, którą tutaj widzimy, główny problem jest ze wschodami tych roślin. Gleba prawdopodobnie była zaskorupiona, co sprzyja rozwojowi chorób powodujących zgorzele siewek. Przyczyny są różne, mogą być oczywiście abiotyczne, czyli brak dostępu tlenu do bryły korzeniowej, ale bardzo często są to grzyby, organizmy grzybopodobne, mogą to być fusaria, może to być aphanomyces cochlioides, mogą to być też grzyby, które potem powodują plamistości liści, np. grzyby rodzaju phoma. Tutaj w tej uprawie również obserwujemy już początek tego typu plamistości. Widzimy je tutaj na powierzchni tego liścia, plamy są jasnobeżowe, bardzo mocno odcinające się od blaszki liściowej i za jakiś tydzień, może 2 tygodnie, w obrębie plam pojawią się drobne, ciemne punkty. Będą to piknidia grzyba, struktury owocowania grzyba. W ten sposób będzie się rozprzestrzeniał. W tej chwili główną przyczyną zaburzeń we wzroście tej rośliny jest brak wody i tej wody naprawdę tutaj w tej glebie nie ma, jeżeli nie zdarzą się większe opady, to w przypadku buraka, który jest rośliną wymagającą dosyć dużej ilości wody w glebie, będziemy mieli bardzo niskie plony.
Jakie czynniki jeszcze wpływają na naszą plantację?
Najprawdopodobniej najbardziej groźnym czynnikiem, który się tutaj pojawi, będzie chwościk buraka. Grzyb powodowany przez cercospola beticola jeszcze lat temu 20 i wcześniej występujący sporadycznie. Myśmy notowali objawy porażenia przez tego grzyba, objawy chwościka na wszystkich plantacjach, na wszystkich uprawach buraka w Polsce, natomiast w ciągu ostatnich kilkunastu lat ta choroba rozwinęła się bardzo intensywnie, występuje wręcz epidemicznie. Jest to prawdopodobnie związane z koncentracją upraw buraka, mamy bardzo niewielkie areały zasiewów tej rośliny, natomiast one są skoncentrowane w pobliżu nielicznych istniejących już cukrowni. Być może jest to też sprawa odmian i najprawdopodobniej również pogody. Mamy w ostatnich latach bardzo ciepłą pogodę, a jest to grzyb ciepłolubny. Jeżeli zobaczymy bardzo drobne szare plamki otoczone czerwoną obwódką, koniecznie musimy stosować wtedy ochronę fungicydową, jest to niezbędne, żeby uzyskać właściwy plon.
Co z chorobami wirusowymi?
Choroby wirusowe również są problemem i również jest to związane ze zmianą warunków pogodowych. Mamy ciepło i mamy również ciepło zimą. Czyli jeżeli w styczniu średnie temperatury były w granicach -1, w tej chwili są o 1 stopień wyższe, a temperatura w dzień potrafi sięgać do 17, 16°C, w styczniu, w lutym jest bardzo ciepło, wtedy rozwija się bardzo dobrze w glebie organizm grzybopodobny, taki pierwotniak, który przenosi wirusa rizomanii i ten wirus rizomanii jest coraz powszechniejszy w Polsce, występuje coraz częściej. Jak go rozpoznać? Jeżeli państwo zobaczycie w uprawie więdnące rośliny, warto pojedynczo wykopać i zobaczyć, czy bryła korzeniowa nie jest pokryta całą masą bardzo drobnych korzonków, takich korzonków jakby włosowatych. Jest to wyraźnie widoczne w późniejszych fazach, kiedy ta nasza część użytkowa, ten korzeń, który potem wykorzystujemy w cukrowni, on jest z reguły już niepokryty drobnymi korzonkami. Tutaj ta broda korzeniowa jest bardzo intensywna. Bardzo groźna choroba i jedyną metodą, jaka służy zapobieganiu, jest zaprzestanie uprawy buraka na kilka lat na polu.
Dziękuję bardzo, na dzisiaj to już wszystko i zapraszam serdecznie na kolejny odcinek poradnika.
Dziękuję bardzo.
Więcej o burakach cukrowych znajdziecie pod linkami:
