Czereśnia słabo plonuje — dlaczego? Jak temu zapobiec?
Dlaczego czereśnia słabo plonuje? Co jest tego przyczyną? Jak uniknąć problemu niskiego plonowania w sadach czereśniowych? Na te i inne pytania odpowiada ekspert.
Ważnym czynnikiem, który decyduje o wysokości plonowania czereśni, jest właściwe nawożenie. Dostarcza ono roślinie niezbędnych do wzrostu i rozwoju składników pokarmowych. Ważne są równie inne aspekty. Przykładowo, przyczyną tego, że czereśnia słabo plonuje może być problem z zapylaczem — jego brakiem lub nieodpowiednim dobraniem.
Spis treści
Czereśnia słabo plonuje na skutek złej pogody
Czereśnia jest gatunkiem najbardziej wrażliwym na różnego rodzaju niedogodności środowiskowe ze wszystkich drzew owocowych, które są uprawiane w naszych warunkach klimatycznych. Jej system korzeniowy jest bardzo wrażliwy na jakość gleby oraz jej strukturę. To natomiast odbija się na części nadziemnej rośliny. Praktycznie w każdej fazie rozwoju czereśni, jeśli dojdzie do nawet niewielkiego zachwiania warunków zewnętrznych, trzeba liczyć się z mniejszym plonowaniem oraz gorszą jakością owoców.
Jednym z takich czynników jest bardzo niska temperatura wiosną w czasie kwitnienia drzewa. W takich warunkach dochodzi do uszkodzenia słupka kwiatu. Jeśli nawet część kwiatów zdoła przetrwać i powstaną owoce, to w późniejszym czasie i tak w efekcie przechłodzenia zawiązki opadną. Aby uniknąć takiego problemu, należy zaopatrzyć się w urządzenie do ogrzewania powietrza w sadzie podczas przymrozków.
Jak rozwiązać problem, że czereśnia słabo plonuje?
Ważnym czynnikiem, który decyduje o wysokości plonowania czereśni, jest właściwe jej nawożenie. Dostarcza ono roślinie niezbędnych do wzrostu i rozwoju składników pokarmowych, które powinny być podawane w odpowiedniej dawce, czasie i najlepszej dla czereśni formie.
Jak uniknąć problemu niskiego plonowania w sadach czereśniowych? Najważniejsze dla czereśni jest nawożenie azotem. Odpowiada on za wzrost rośliny oraz jakość i wysokość plonów. Co roku należy dostarczyć czereśniom ok. 100 kg N/ha. Dawka wiosenna powinna wynieść ok. 40 kg/ha, a pozostałą dostarcza się w dalszym okresie wegetacyjnym. Doglebowo roślina powinna również otrzymać fosfor (ok. 30 kg/ha), potas (ok. 100 kg/ha) oraz magnez (ok. 50 kg/ha). Natomiast dokarmianie dolistne powinno być tylko dodatkiem do tego podstawowego. Jest ważnym uzupełnieniem nawożenia doglebowego, ale nie może go zastąpić. Zwiększa ono zawiązywanie pąków kwiatowych, obniża wrażliwość kwiatów na wiosenne przymrozki oraz zmniejsza skutki stresu (powstałe w wyniku suszy lub zalania systemu korzeniowego). Główną zaletą nawożenia pozakorzeniowego (dolistnego) jest szybkość działania oraz duży stopień wykorzystania dostarczonych składników.
Rozwój chorób i szkodników, a wielkość i jakość plonu czereśni
Do najtrudniej zwalczanych chorób zalicza się te, które są pochodzenia bakteryjnego. W przypadku drzew pestkowych jest to rak bakteryjny. Choroba ta pojawia się prawie w każdym sadzie. Jej rozwój oraz nasilenie zależą w znacznym stopniu od warunków pogodowych w czasie kwitnienia oraz opadania liści. To wtedy poprzez otwarte kwiaty i rany po liściach dochodzi do najsilniejszych infekcji. W zwalczaniu raka bakteryjnego pomaga profilaktyka. Polega ona na stosowaniu środków miedziowych, obserwacji, aby nie dopuścić do pojawienia się ran na drewnie w okresie wegetacji oraz sadzenie drzew ze sprawdzonych szkółek.
Ważnym czynnikiem wpływającym na ograniczenie plonowania lub bardzo złą jakość owoców są szkodniki — nasionnice, a w zależności od sezonu także muszka plamoskrzydła.
Więcej o ww. szkodnikach: Nasionnica trześniówka i nasionnica wschodnia – jak z nimi walczyć?
Drosophila suzukii — kiedy wystąpi w 2022 r.?
Cięcie i podkładki, a wielkość plonowania czereśni
Ważnym czynnikiem jest również właściwe formowanie, czyli kształt korony oraz sposób i termin cięcia. Czereśnia przechodzi ogromny postęp w swojej uprawie. Związany jest on z formowaniem koron, gęstością sadzenia oraz sposobem przycinania pędów. Coraz częściej stosowane są podkładki karłowe. Umożliwiają one przede wszystkim gęste sadzenie drzew (co 4–4,5 m), przyspieszają wchodzenie w okres owocowania (już w 3. roku od posadzenia pojawiają się pierwsze plony). Ponadto podkładki karłowe umożliwiają łatwiejsze wykonywanie zabiegów agrotechnicznych. Łatwiej ochronić takie drzewo przed szkodnikami i chorobami. Jedyna ich wada to przedwczesne starzenie się czereśni.
Zapylacze i ich wpływ na plonowanie czereśni
Duże znaczenie w uzyskaniu wysokich plonów ma zapewnienie roślinie sąsiedztwa zapylaczy. Dotyczy to gatunków obcopylnych. W związku z tym, aby drzewo zawiązało owoce, w jego sąsiedztwie musi być inne drzewo tego samego gatunku, lecz innej odmiany. Ono bowiem jest zapylaczem.
Pyłek kwiatowy z kwiatów zapylacza przenoszony jest na słupki kwiatowe rośliny zapylanej przez wiatr lub owady. Największe znaczenie jako zapylacze mają owady pszczołowate. Do nich należą pszczoły miodne, dziko żyjące pszczoły samotnice oraz trzmiele.
W przypadku roślin sadowniczych rola pszczół jest bardzo ważna. Okres kwitnienia przypada na wczesną wiosnę, a wtedy pszczół jest niewiele. W takim układzie kwiaty w sadzie mogą być zapylane oprócz robotnic pszczoły miodnej także przez matki trzmiele. Przy braku owadów zapylających nie można liczyć na duże zbiory owoców. Stąd wniosek, że pszczoły są niezbędne do wydawania owoców przez odmiany obcopylne oraz konieczne do dobrego owocowania przy odmianach samopylnych. One dają kilkakrotnie wyższe plony.
Wybór odpowiedniej odmiany czereśni
Wybór odpowiedniej odmiany ma bardzo duże znaczenie w plonowaniu. W przypadku czereśni tym szczególnie, ponieważ jest ona gatunkiem wrażliwym na mróz. Właściwy dobór odmiany pozwala uniknąć np. raka bakteryjnego oraz pękania i gnicia owoców w czasie opadów deszczu. W uprawie stosuje się coraz częściej odmiany wczesne lub bardzo późne.
Duże znaczenie dla czereśni odgrywa wybór stanowiska, zdrowotność materiału nasadzeniowego, prawidłowe prześwietlanie oraz wycinanie i usuwanie porażonych pędów lub całych drzew.
Czytaj więcej:
Kiedy przycinać czereśnie?