Jak uzyskać duży Brix?

W zakładach przetwórczych cena za dostarczone pomidory uzależniona jest często od zawartości ekstraktu w owocach. Plantatorzy i przetwórcy nazywają go Brixem. Podpowiadamy, co zrobić, aby uzyskać duży Brix.

Ekstrakt w owocach w dużej ilości to równocześnie mniej wody. Co za tym idzie, zużywa się mniejszą ilość energii do jej usunięcia przy produkcji koncentratu i dzięki temu można więcej zapłacić za dostarczony surowiec.

Skąd się bierze Brix?

Cukry stanowią największy składnik ekstraktu pomidora. Równocześnie są asymilatami, czyli produktami powstającymi w procesie fotosyntezy. Wydajność fotosyntezy zależy, między innymi, od tego ile światła słonecznego, dostępnego dla roślin, zostanie przez nie wykorzystane. Podstawowymi organami asymilacyjnymi są liście. Im roślina ma większe możliwości wytwarzania liści i eksponowania ich na działanie promieni słonecznych, tym więcej powstanie produktów fotosyntezy.

Ekstrakt – technologia produkcji

Do niedawna zagęszczenie roślin pomidorów uprawianych dla przetwórstwa oscylowało w granicach 22–25 tys. szt./ha. Było to optymalne rozwiązanie dla pomidorów zbieranych ręcznie w kilku terminach, w miarę dojrzewania owoców. Na podstawie licznych doświadczeń stwierdzono bowiem, że plon owoców przyrasta w szybkim tempie przy zwiększaniu zagęszczenia roślin do 2,5–3 szt./m². Natomiast w miarę dalszego zwiększania zagęszczenia, ten przyrost jest już bardzo niewielki. Zwiększając zagęszczenie z 3 do 15 roślin/m² uzyskuje się przyrost plonu zaledwie 2–3 kg/m².

Więcej informacji na temat uprawy warzyw różnych gatunków znajdziesz w dziale: warzywa polowe.

Jakie zagęszczenie roślin?

Nieco inaczej wygląda kwestia zagęszczenia roślin, jeżeli pomidory zbieramy mechanicznie, jednorazowo, a tak dzieje się już na większości plantacji w Polsce. Plantatora interesuje wtedy, aby jak najwięcej owoców w możliwie najkrótszym czasie osiągnęło dojrzałość zbiorczą. W celu określenia zależności między zagęszczeniem roślin a wielkością plonu i tempem dojrzewania owoców przeprowadzono wiele doświadczeń. Na ich podstawie stwierdzono, że zwiększanie zagęszczenia jest w tym przypadku bardzo korzystne.

Pomidory z dużym Brixem

Zakładając hipotetyczny plon owoców na poziomie 120 t/ha, zawierających około 5% ekstraktu, przy zagęszczeniu 16 szt./m², już po 5 dniach od osiągnięcia dojrzałości przez pierwsze owoce, całe 120 ton pomidorów może być w fazie dojrzałości zbiorczej i przetwórczej. Przy zagęszczeniu 4 rośliny/m², najwięcej owoców nadających się do przetworzenia będzie po 8 dniach od dojrzenia pierwszych. Jednak plon tych owoców nie wyniesie już 120, tylko 100 t/ha. Na roślinach jest jeszcze wtedy około 10 t owoców niedojrzałych. Równocześnie kolejne 10 t nie nadaje się już do przerobu. Należy jednak pamiętać, że im większy plon owoców tym zawartość ekstraktu jest mniejsza. Oczywiście w praktyce nie stosujemy sadzenia pomidorów w zagęszczeniu 160 tys. szt./ha. Generuje to bowiem zbyt duże koszty zakupu rozsady i trudności z utrzymaniem zdrowotności roślin wskutek dużej wilgotności.

Ważna woda

O wielkości plonu decyduje, między innymi, ilość wody dostępnej dla roślin. Pomidory wytwarzają więcej owoców, jeśli nie są narażone na brak wody w glebie. Te z kolei również są większe i cięższe niż pochodzące z roślin uprawianych w warunkach deficytu wody. Większe rozmiary i masa owoców pochodzących z roślin uprawianych w dobrych warunkach wilgotnościowych spowodowane są większą zawartością wody. Efektem tego jest fakt, że ekstrakt występuje w mniejszej procentowej ilości. Jednak stosując odpowiednie „strategie” nawadniania można zmieniać plony ekstraktu z jednostki powierzchni. W badaniach przeprowadzonych w Kalifornii, w okresie dojrzewania owoców stosowano 25–50% mniej wody niż wcześniej. Skutkiem było zmniejszenie plonu owoców o niecałe 4% przy równoczesnym zwiększeniu zawartości ekstraktu o prawie 2%.

Czytaj również: Wczesne zbiory pomidora. Jak to zrobić, żeby zarobić?

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!