Jakość wody w chlewni – im lepsza tym zdrowsza trzoda
Woda dobrej jakości udostępniana dla trzody chlewnej jest jednym z kluczowych elementów użytkowości zwierząt. Jakość wody w chlewni decyduje o wskaźnikach produkcyjnych, co w efekcie wpływa na ekonomikę produkcji i jest warunkiem utrzymywania wysokiego poziomu wydajności produkcji żywca wieprzowego.
Spis treści
Poidła lub koryta
– Poidła umieszczam w takim miejscu, aby nie dochodziło z jednej strony do zalewania podłogi kojców przez zwierzęta- strefy gnojowe, z drugiej – do marnotrawstwa wody, a tym samym, przy bezściołowym systemie utrzymania, do zwiększania ilości gnojowicy – tłumaczy Wojciech Cieślak z woj podlaskiego. – W przypadku karmienia paszą suchą, poidło znajduje się stosunkowo blisko karmidła. Zwierzęta szczególnie w okresie upałów, chłodzą się wodą i bardzo często dochodzi do zalewania podłogi. Ogranicza to przemieszczanie się świń i zmniejsza straty zarówno wody jak i paszy.
W zależności od liczebności świń i danej grupy technologicznej zwierząt należy zainstalować odpowiednią liczbę poideł na wysokości umożliwiającej swobodne jej picie. Istotne jest, aby liczba poideł zaspokoiła pragnienie zwierząt bez konieczności walki o dostęp do niej. Zbyt mała ilość poideł powoduje wśród osobników walki oraz wpływa także na zaburzenia behawioralne – obserwowane obgryzanie ogonów, ssanie uszu i innych narządów.
Nie tylko ilość, ale i jakość wody w chlewni jest ważna. Woda dostarczana świniom powinna być takiej jakości, aby producent czy hodowca chętnie sam ją pił. Jakość wody wpływa na ilość jej spożycia jak również pobrania paszy. Woda nie powinna zawierać substancji powodujących korozję urządzeń służących do pojenia świń.
– Trzoda chlewna jest bardzo wrażliwa na jakość wody w chlewni. Podwyższone wskaźniki mikrobiologiczne i chemiczne wody powodują pogorszenie jakości wody. Szczególnie niebezpieczne dla młodych świń są występujące w zbyt dużych ilościach drobnoustroje takie jak Salmonella, E. Coli, Leptospira spp. Niektóre związki chemiczne zawarte w wodzie mogą oddziaływać toksycznie na organizm zwierzęcy. Ich długotrwałe przyjmowanie przez zwierzęta może spowodować szereg zaburzeń u zwierząt – wyjaśnia Piotr Baliński.
Gdy pojawiają się problemy z pobraniem wody
Zwierzęta nie mające dostępu do łatwego i wydajnego systemu wodnego przyrastają znacznie gorzej
Jeśli mamy problemy z odpowiednim pobraniem wody przez zwierzęta na początku powinniśmy zastanowić się nad wyborem odpowiedniego pojenia świń. Zwierzęta nie mające dostępu do łatwego i wydajnego systemu wodnego (np. smoczki) spożywają jej dużo mniej niż wynosi ich zapotrzebowanie. Przy braku wody świnie często poszukują innego źródła.
– Można spotkać się wtedy z sytuacją, że świnie często piją mocz i gnojówkę, a prosięta ssą ściółkę, co wywołuje liczne biegunki i inne choroby – ostrzega Piotr Baliński. – Nadmierne wydalenie wody z organizmu w stosunku do pobranej, powoduje zaburzenie równowagi i wówczas mamy do czynienia z odwodnieniem. Ostatecznie spotykamy się z padnięciami zwierząt, które są skutkiem długotrwałego braku wody pitnej. Nieregularne i zbyt niskie ilości wody dostarczane świniom odbijają się na zmniejszeniu spożycia i wykorzystania pokarmu.
Liczne badania dowiodły, że zwierzęta otrzymujące niedostateczną ilość wody spożywały o połowę mniej paszy niż osobniki, którym nie ograniczono dostępu do wody. Wpływa to negatywnie na wymianę składników mineralnych pomiędzy krwią a tkanką mięśniową. Dodatkowo przy zbyt niskim pobraniu wody zwiększa się występowanie chorób układu moczowego, poprzez zbyt wolny przepływ moczu przez nerki. Dodatkowo u zwierząt można spotkać zaparcia oraz nerwowość i agresywność w stosunku do innych osobników.
Jakość wody w chlewni: system wodny musi być czysty
Woda musi mieć odpowiednią jakość higieniczną podobnie jak system doprowadzający ją do chlewni. Jakość wody w chlewni powinna odpowiadać standardom wody pitnej przeznaczonej dla ludzi. Koniecznie trzeba pamiętać o czyszczeniu na bieżąco zarówno poideł jak i koryt. Długotrwałe zaleganie wody w rurach instalacji doprowadzającej powoduje niszczenie i zapychanie instalacji wodnej. Po dłuższej przerwie w cyklu produkcyjnym, przed nowym zasiedleniem chlewni, jest wymagane spuszczenie wody zalegającej w rurach.
– System dostarczający wodę zwierzętom może zostać zanieczyszczony kamieniem – dodaje Jacek Waszczykowski. – Powstaje on wewnątrz rurociągu z osadu tworzącego się z soli mineralnych występujących w pewnych ilościach w wodzie z pierwiastków takich jak wapń, magnez i żelazo. Osad ten zmniejsza średnicę wewnętrzną rurociągu. Gładka powierzchnia rur z czasem staje się chropowata, przez co łatwiej zasiedlić się drobnoustrojom. Dodatkowym zanieczyszczeniem systemu wodnego jest porastający wewnątrz rurociągu biofilm, czyli złożona wielokomórkowa struktura bakterii, grzybów i innych drobnoustrojów, która otoczona jest warstwą substancji organicznych i nieorganicznych. Jest on jednym z podstawowych przyczyn pogorszenia efektywności produkcji i zdrowia.
Gdy woda jest słabej jakości lub jej brak zwierzęta szukają dostępu do niej poza systemem
Woda podawana z lekami staje się w ostatnich latach coraz popularniejsza wśród hodowców. Jednakże zanieczyszczony kamienieniem i porośnięty błoną wodną system wodny pogarsza efektywność leczenia, unieczynniając roztwór leku. Zwarta struktura błony wodnej jest bardzo trudna do usunięcia, dlatego też mycie i dezynfekcja są ważnymi czynnikami mającymi na celu zapobieganie akumulacji materii mikrobiologicznej.
Sposoby czyszczenia wody dla trzody
Do oczyszczania wody i systemu wodnego stosuje się najrozmaitsze metody, zależnie od jakości ujętej wody oraz potrzebnej jej ilości. Dbając o system wodny i jakość wody w chlewni wykorzystuje się np. natlenowanie, zakwaszanie i ozonowanie.
– Natlenowanie za pomocą wody utlenionej (nadtlenku wodoru) pozwala zabić większość drobnoustrojów zasiedlających wodę – wyjaśnia zakładający w chlewniach systemy pojenia trzody Marek Jasielski. – Proces ten pozwala również na oczyszczenie systemu wodnego z biofilmu powstałego wewnątrz rur doprowadzających wodę, jednak z osadzonym kamieniem sobie nie poradzi. Zakwaszenie pozwala na usunięcie kamienia z systemów wodnych oraz ogranicza namnażanie się chorobotwórczych bakterii z grupy Coli oraz Salmonelli. Najczęściej zakwaszacze składają się z mieszaniny kwasów organicznych (mrówkowego, propionowego, benzoesowego, cytrynowego oraz mlekowego), które mają korzystny wpływ nie tylko na system wodny i jakość wody ale i na układ pokarmowy zwierzęcia.
Ozonowanie wody polega na mieszaniu jej z powietrzem zawierającym około 5 g O₃ w 1 m³ powietrza. Jest to proces kosztowny ze względu na używanie specjalnych instalacji i duże zużycie energii elektrycznej do wytworzenia ozonu. Ozon wykazuje silne właściwości bakteriobójcze, działając również na postacie zarodnikowe mikroorganizmów, zabija zarazki chorobotwórcze oraz dezaktywuje wirusy.
Dbałość o stan sanitarny systemu doprowadzającego wodę oraz zapewnienie wody do picia najlepszej jakości zagwarantuje dobre warunki zdrowotne zwierząt oraz sprawi, że efektywność stosowania leków w wodzie będzie lepsza.
Reasumując należy podkreślić, iż woda przeznaczana dla trzody chlewnej powinna być takiej jakości jak spożywana przez ludzi. Dlatego istotne i niezwykle ważne jest, aby pamiętać o regularnym i dokładnym monitoringu jakości wody. Zanieczyszczona woda stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia świń, w szczególności dla młodych zwierząt. Aby uzyskiwać wysoką produkcyjność trzody chlewnej należy oprócz jakości zwrócić szczególną uwagę na kontrolę ilości dostarczanej wody.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
