Komfortowa i bezpieczna obora dla krów – kluczem do ich zdrowia

fot. mgr inż. Marta Iwaszkiewicz

Obora, pomieszczenie inwentarskie, pomieszczenie dla krów – nazw kilka, ale wszystkie odnoszą się do miejsca bytowania bydła. Krowy mleczne przebywają w oborze od urodzenia przez całe swoje życie. Dlatego powinniśmy zapewnić im jak najlepsze warunki bytowe bez względu czy mamy nowoczesny budynek inwentarski, czy oborę starszego typu.

W oborze odbywają się wycielenia, zadawanie paszy, dój, a nawet zabiegi zootechniczno-weterynaryjne. Miejsce to jest bardzo ważne zarówno dla zwierząt, jak i hodowcy, stąd obora musi być komfortowa, bezpieczna oraz łatwa w użytkowaniu. W tym celu warto tak zmodyfikować pomieszczenie inwentarskie, aby spełniało wszelkie wymagania bydła.

Dobra obora dla krów to dobre wyniki

Obora to nie byle jaki budynek. Życie zwierząt i toczący się proces produkcji jest ściśle związany z warunkami panującymi w budynku. Hodowca może uzyskać dobre wyniki ekonomiczne tylko wtedy, gdy w budynku inwentarskim będą zapewnione odpowiednie warunki życia dla zwierząt. Stwarzając komfortowe warunki bytowe, stwarzamy możliwość dłuższego życia, lepszego poziomu zdrowia i co za tym idzie produkcji, a w następstwie lepsze wyniki finansowe gospodarstwa.

Modernizacja obory

Jeśli mowa o nowoczesnych oborach, to wszelkie najważniejsze aspekty bytowe są zapewnione od samego początku. Jednak wielu hodowców gospodaruje i utrzymuje swoje zwierzęta w starych zabudowaniach, w których dla poprawy jakości życia zwierząt warto dokonać pewnych modyfikacji. Niektóre modyfikacje są łatwe do wykonania i stosunkowo tanie, a zmieniają naprawdę wiele.

Oświetlenie – punkt strategiczny w oborze

Zmodyfikowany dach w starej oborze – wstawione zostały świetliki, dzięki którym do budynku wpada więcej światła

fot. mgr inż. Marta Iwaszkiewicz

Światło jest ważnym aspektem w oborze, ponieważ krowy lubią, gdy jest jasno. Oświetlenie trwające nawet 16 godzin o natężeniu do 200 luksów (lx) daje im możliwość swobodnego przemieszczania się, łatwego dojścia do paszy, wody, lizawek czy czochradeł. Amerykańscy badacze już jakiś czas temu stwierdzili, że uzupełnienie 8-godzinnego naturalnego oświetlenia o kolejne 10 godzin oświetlenia sztucznego o wspomniane już 200 lx pozwala na zwiększenie produkcyjności nawet o 15%. Problematyczne niskie, stare budynki bez świetlików w dachu najlepiej rozświetlić odpowiednią liczbą lamp np. ledowych, dających białe przyjemne światło.

Komfortowa i bezpieczna obora dla krów – na co zwrócić uwagę?

Konstrukcja, powierzchnia i rodzaj nawierzchni stanowiska dla krów jest wysoce istotną sprawą. Krowa spędza od 12 do 14 godzin na leżeniu i przeżuwaniu. Idealne stanowisko to takie, które zapewni wygodę, łatwość we wstawaniu, a dodatkowo będzie tanie w obsłudze i wytrzymałe. Oczywiście w zależności od sektora produkcyjnego parametry legowisk będą się nieco różnić. Niezależnie od tego stanowiska muszą zapewniać komfort. Obecnie na rynku funkcjonuje szereg możliwości, jakie można zastosować zarówno w oborach nowoczesnych, jak i wprowadzić jako modyfikacje do obór starszych. Maty, materace, stanowiska zagłębione i ścielone – do wyboru do koloru. Pewne jest jedno, niezależnie od systemu, jaki jest zastosowany, legowisko musi być tak dostosowane, aby nie powodowało urazów.

Stan czystości obory

Czystość to nieodzowny element każdego sektora w oborze. Zachowanie higieny w pomieszczeniach inwentarskich to podstawa produkcji zarówno mięsa, jak i mleka. Bezdyskusyjny jest fakt, że każdy hodowca powinien dbać o czystość legowisk, korytarzy spacerowych (gnojowych), stołu paszowego, kojców, boksów, ścian. Nie wspominając już o systemach udojowych czy podajnikach pasz treściwych. Czystość w oborze to przede wszystkim gwarancja zdrowia, a zdrowie zwierząt gwarantuje jakość i wysoki poziom produkcji. Częstotliwość ścielenia, przejazdów zgarniaczy obornika, mycie systemu udojowego to podstawowe obowiązki hodowcy dla utrzymania w zdrowiu swojego stada. Warto również okresowo wyprowadzać bydło z obory i stosować dezynfekcję całego pomieszczenia. Stosowane preparaty będą zależne od możliwości logistycznych, jednak powzięcie takich środków na pewno będzie sprzyjać utrzymaniu higieny pomieszczeń.

Ochrona krów przed stresem cieplnym

Dzięki zastosowaniu boksów typu agrafka obora staje się komfortowa i bezpieczna dla krów

fot. mgr inż. Marta Iwaszkiewicz

Pamiętajmy o odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniach inwentarskich, gdyż bydło mleczne bardzo narażone jest na stres cieplny. W Polsce notujemy coraz większe temperatury w dłuższych okresach niż było to w latach 80–90. Nowe wysokie obory mają większą przestrzeń dla ruchu powietrza, wystarczy zamontować mieszacze powietrza. Jednak w starszego typu budynkach nie ma tego komfortu. Na szczęście na rynku dostępny jest szereg wentylatorów, które można podwiesić pod dachem i umożliwić wymuszony obrót powietrza.

Dodatkowo dla uniknięcia niekorzystnych skutków stresu cieplnego warto pomyśleć o natrysku dla krów. Delikatna wodna mgiełka bardzo szybko schładza powietrze w oborze, jest przyjemnym ochłodzeniem dla krów, a dodatkowo dobrze ustawiony natrysk przywraca atrakcyjność paszy czy też chroni przed udarem cieplnym w miejscach gromadzenia się krów np. w poczekalni przed udojem. Wykonanie takiego natrysku jest bardzo proste i niedrogie. Można zastosować węże i dysze opryskowe ze standardowych opryskiwaczy polowych.

Żywienie krów w oborze

Odpowiedni dostęp do stołu paszowego ma diametralne znaczenie w wynikach produkcyjnych. Jednoczesny dostęp do paszy w momencie jej zadania powinno mieć jak najwięcej krów, żeby słabsze sztuki nie były przeganiane przez dominatorów. Pokrycie potrzeb zwierząt wymaga podzielenia ich na grupy żywieniowe:

1. jałówki młode,
2. jałówki starsze (cielne),
3. pierwiastki,
4. krowy w początku (tzw. fresh cows),
5. krowy wysokowydajne,
6. niskowydajne,
7. krowy zasuszone.

Tę kwestię generują możliwości oraz kubatura budynku. Bezsprzeczny jest stały dostęp do świeżej czystej wody pitnej, a w czasie upałów najlepiej zwiększyć możliwość dostępu do poideł (zwiększyć ich liczbę). Również dostęp do lizawek solnych czy mineralnych jest istotnym elementem żywienia krów oraz zapewnienia wykazania naturalnego behawioru.
Obora zapewniająca ochronę przed wszelkimi niekorzystnymi warunkami i bodźcami stresowymi to bezpieczny dom dla stada bydła.

Zobacz więcej artykułów o chowie i hodowli bydła:

• Schorzenia racic u krów mlecznych a poziom produkcji

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!