Komfortowe legowiska dla krów to czysty zysk
Czy krowy lubią leżeć? Jak długo leżą? Czy dla wszystkich krów określenie „komfortowe legowisko” oznacza to samo? Co właściwie rozumiemy przez określenie – komfortowe legowisko dla krowy? Tajemnica sukcesu ma swoje fundamenty w komforcie i odpoczynku.
Niezależnie od systemu utrzymania krów, hodowca powinien zapewnić im jak największy komfort legowiskowy. Kluczem do produkcji mleka na wysokim poziomie jest przeżuwanie i trawienie, czyli wykorzystanie składników pokarmowych, ale również odpowiedni odpoczynek, jakiego zażywa nasze stado w ciągu 24 godzin. Jeśli krowa ma możliwość leżenia na komfortowym legowisku, to czas jej leżenia sięga ponad 50% doby. Czas odpoczynku wraz ze snem to nawet 14 godzin dziennie (najczęściej w ok. 3 godzinnych cyklach). Jak duży wpływ na produkcję mają legowiska dla krów? Otóż okazuje się, że znaczący!
Spis treści
Rodzaje legowisk dla krów – które wybrać?
W zależności od systemów utrzymania mamy do czynienia z różnymi rodzajami legowisk. Począwszy od najzwyklejszej głębokiej ściółki poprzez systemy mieszane, aż po wyspecjalizowane materace o różnych modyfikacjach dla większego komfortu krowy.
Mówiąc o komfortowych legowiskach musimy zawsze mieć na uwadze ich wymiary. Krowy mleczne spędzające większość czasu w oborach produkcyjnych muszą mieć wygodę, by swobodnie kłaść się i wstawać oraz przyjąć najbardziej optymalną pozycję do spędzenia na legowisku czasu dla relaksu i przeżuwania.
Odpowiednie legowisko dla krowy, czyli jakie?
Obecna norma legowiskowa zgodna z przepisami o minimalnych standardach utrzymania krów (Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 28 czerwca 2010 r.) wskazuje na: minimalną szerokość (110 cm) i długość (210 cm) legowiska dla krów i jałówek powyżej 7. miesiąca cielności przy utrzymaniu wolno-stanowiskowym z wydzielonymi legowiskami. Jednak czy te wymiary spełniają w 100% wymagania komfortu krów? Dzisiaj przeciętna krowa rasy hf (holsztyńsko-fryzyjska) ma 152 cm w krzyżu, jest długa na 292 cm i szeroka na 63 cm. Z tego właśnie powodu należy zastanowić się nad wymiarami legowisk odpowiednimi dla naszych zwierząt. Czy aby na pewno minimalne wymagania zapewnią im komfort?
Materiały na legowiska dla krów
Kolejnym punktem wartym wykonania dogłębnej analizy jest „materiał” legowiskowy. Nie jest to jednak tak oczywisty problem do rozwiązania, jak by się mogło wydawać. Wielu hodowców może sobie pozwolić na zaledwie niewielkie modyfikacje legowisk w swoich oborach. Czy zainwestować w specjalistyczne materace? A może dostosować legowiska pod ścielenie? Decyzja zależy od wielu czynników – głównie to możliwości lokalowe oraz finansowe. Niemniej jednak nie znajdziemy jednoznacznej odpowiedzi, jakie legowiska dla krów są idealne. Na rynku znajdziemy wiele rozwiązań dedykowanych zarówno do obór wolno-stanowiskowych, jak i uwięzowych.
Legowisko trocinowe dla krów
Głęboka ściółka
Jest bardzo komfortowa. Nie generuje uszkodzeń stawów w postaci otarć, obić czy odgnieceń. Niewątpliwie jednak jest to rozwiązanie wymagające dużych nakładów pracy i pilnej kontroli higieny. W obecnych systemach utrzymania krów raczej sprawdza się dla młodzieży hodowlanej i w boksach porodowych niż jako legowiska dla krów w grupie produkcyjnej.
Legowiska kombinowane
Ten rodzaj to wydzielone legowiska ściołowe. Ścielone trocinami, wapnowaną sieczką ze słomy, piaskiem lub separatem gnojowicy. Wszystko w zależności od dostępności materiału oraz możliwości hodowcy. Materiał ściołowy wypełniający niecki legowisk musi być oczywiście bardzo dobrej jakości higienicznej i sukcesywnie dościelany. Ponadto niecki muszą być co najmniej raz dziennie kontrolowane i czyszczone z odchodów.
Wygrodzenia i materace dla krów
Pospolite agrafki obecnie montowane są znacznie szerzej niż jeszcze kilka lat temu, a kluczową rolę w funkcjonalności stanowisk odgrywa rura karkowa. To jej położenie limituje faktyczną głębokość legowiska. Z kolei materace to największa paleta rozwiązań legowiskowych jaką możemy obserwować na rynku asortymentu wyposażenia obór. Wybór jest bowiem ogromy. Począwszy od prostych mat legowiskowych, przez składane maty typu puzzle, po specjalnie izolowane materace o odpowiednich powierzchniach antypoślizgowych oraz warstwie amortyzującej dla jak największej wygody.
Należy jednak pamiętać, że niezależnie od rodzaju legowisk dla krów ważnym elementem składowym komfortu jest czystość i suchość legowiska.
Kojce porodowe dla krów
Komfortowe legowisko i ich wpływ na zdrowie krowy
Powierzchnia legowisk ma wpływ na występowanie chorób kończyn i wymion krów. Racice podczas leżenia odpoczywają i suszą się. W trakcie odpoczynku u krów wzrasta przepływ krwi przez wymię, a tym samym produkcja mleka. Krowy muszą mieć maksymalną wygodę w momencie, gdy kładą się na legowisku i gdy chcą z niego wstać. Jeśli wstawanie, zmiany pozycji i kładzenie się na legowisko będzie wywoływało dyskomfort, będzie to skutkowało niechęcią do wstania lub do kładzenia się. W obu przypadkach będzie miało ujemne efekty zdrowotne i produkcyjne. Gdy jedne krowy odpoczywają w pozycji leżącej w oborze, zmniejsza się natężenie ruchowe. Dzięki temu inne krowy mają większą swobodę poruszania się i korzystają z dostępu do stołu paszowego, czochradeł, lizawek itp.
Komfortowe legowiska dla krów to czysty zysk!
Innego komfortu wymagają krowy w okresie zasuszenia, a innego okresie okołoporodowym. Inny standard legowisk będzie się tyczył krów produkcyjnych. Niemniej jednak każdej grupie produkcyjnej i wiekowej należy zapewnić maksimum komfortu dla odpoczynku. Komfort odpoczynku wiąże się polepszeniem zdrowia i samopoczucia krów. Lepsze zdrowie przekłada się na lepszą produkcję mleka, mniejszy stres, lepsze wykorzystanie paszy i składników odżywczych. Polepszenie wygody krów w postaci dbałości o komfortowe legowiska to inwestycja, ale przede wszystkim czysty zysk dla hodowcy.
Porada eksperta na koniec
Co w sytuacji, jeśli ograniczenia przestrzenne obory są znaczne i nie pozwalają na wystarczającą ilość miejsca bytowo-spacerowego? Komfortowe legowisko dla krowy to tylko połowa sukcesu, który można łatwo zniweczyć, jeśli po wstaniu krowa nie ma wystarczająco miejsca w przestrzeni bytowo-spacerowej. Musimy pamiętać o tym, że obora to całość i jest tak dobra jak jej najsłabszy element. Budując nową oborę lub remontując istniejącą warto dostosować tę powierzchnię do aktualnych wymagań podwyższonego dobrostanu. Wpłynie to pozytywnie na wyniki produkcyjne oraz pozwoli ubiegać się o dopłatę, która stanowi stały niepodlegający koniunkturze dochód. Jeśli brakuje przestrzeni w projektowanej lub w istniejącej oborze, to można zastosować nowoczesne automatyczne systemy karmienia TMR-em, które nie wymagają szerokich korytarzy paszowych, np. systemy firmy Pellon pozwalają dostarczać paszę na korytarz paszowy o szerokości już od 1,5 m. Zwężając korytarz paszowy, odzyskaną powierzchnię możemy przeznaczyć na przestrzeń bytowo-spacerową dla krów.
Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
