Kondycja krów mlecznych w okresie okołoporodowym

Kondycja krów mlecznych powinna być utrzymywana na optymalnym poziomie przez cały okres produkcyjny, a szczególnie w okresie okołoporodowym. Co to oznacza i na co zwrócić uwagę? 

Newralgicznym momentem, decydującym zarówno o przyszłej zdrowotności krów mlecznych, jak i przebiegu laktacji, jest zasuszenie. W tym okresie należy skoncentrować się na prawidłowym żywieniu pod względem energetycznym i białkowym. Takie przygotowanie prowadzić ma do maksymalizacji pobrania suchej masy przed i po wycieleniu.

Kondycja krów mlecznych w skali

Ocena kondycji krów mlecznych poprzez masę ciała zwierzęcia tzw. BCS, czyli Body Condition Scoring, jest ważnym elementem kontrolnym i przydatnym wskaźnikiem do monitorowania rezerw energetycznych organizmu.

Skala BCS, wg której prowadzi się oszacowanie rezerwy energii w postaci tłuszczu i mięśni krów mlecznych, waha się od 1 do 5 ( a w bydle mięsnym do 9). Wynik 1 wskazuje na  nadmiernie chudą krowę, a 5 zbyt otyłą.

Odpowiednia kondycja krów mlecznych w trakcie zasuszenia wpłynie również na przebieg porodu i zdrowie cielęcia.

Kondycja krów mlecznych jest bezpośrednio związana z poziomem rezerw tłuszczowych zmagazynowanych w organizmie zwierzęcia. Ich nadmiar stanowi bowiem główną przyczynę zaburzeń metabolicznych i problemów w reprodukcji.

Zachwiana kondycja krów mlecznych

U zwierząt o nadmiernej kondycji (BCS powyżej 4 pkt) występuje zespół stłuszczenia wątroby, będący następstwem niewłaściwie ułożonych dawek żywieniowych oraz wynikających z nich zaburzeń metabolicznych. Temu zespołowi chorobowemu towarzyszą takie schorzenia jak:

• porażenie poporodowe,
• ketoza,
• przemieszczenie trawieńca,
• zapalenie macicy i wymienia
• oraz zatrzymanie łożyska.

Nadmierne otłuszczenie, jak i wychudzenie krów mlecznych przyczynia się do obniżenia płodności i produkcyjności, przynosząc straty finansowe.

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania ketozie i zespołowi stłuszczonej wątroby jest właściwe przygotowanie krów do laktacji poprzez unikanie nadmiernego otłuszczenia, szczególnie w okresie okołoporodowym. Kliniczna postać prowadzić może nawet do upadku na skutek niewydolności wątroby.

Wpływ na rozród

Niedostateczna (poniżej 1,5 pkt) lub nadmierna kondycja krów mlecznych (powyżej 4 pkt) w okresie okołoporodowym wpływa negatywnie na rozród. W wyniku nadmiernego otłuszczenia krów dochodzi do zwężenia dróg rodnych, co predysponuje do wystąpienia trudności podczas akcji porodowej. Większość komplikacji porodowych jest wynikiem zbytniego otłuszczenia krów i jałówek, o czym świadczy fakt, że ok. 75% cesarskich cięć dotyczy krów w kondycji BCS powyżej 4 pkt. Prawidłowa kondycja w okresie zasuszenia to 3,5 pkt oraz 3,75 pkt przed wycieleniem. Po porodzie straty kondycji powinny przebiegać stopniowo do ok. 100 dnia laktacji, maksymalnie o ok. 1 pkt. Gwałtowny spadek, nawet mniejszy niż 1 pkt, jest bardziej niekorzystny.

Żywienie a kondycja krów mlecznych

Negatywnym zjawiskiem jest także niedożywienie. Osłabia ono akcję porodową oraz negatywnie wpływa na procesy reprodukcyjne. Prawidłowo żywione krowy powinny się cielić w kondycji zbliżonej do tej, jaką uzyskały w momencie zasuszenia.

Nie wolno również doprowadzić do niedożywienia krów w okresie okołoporodowym.

Istotne jest również prawidłowe żywienie i podział krów na grupy technologiczne w cyklu produkcyjnym. Sprzyja to lepszej organizacji pracy w stadzie, umożliwia dostosowanie dawek żywieniowych, a także ułatwia kontrolę i ocenę kondycji krów. W efekcie pozwala to na wczesne zareagowanie w newralgicznych momentach produkcji.

Nadmierne otłuszczenie, jak i wychudzenie krów mlecznych przyczynia się do obniżenia płodności i produkcyjności, przynosząc straty finansowe. Dlatego monitorowanie kondycji krów mlecznych stanowi element niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa. Wczesne wykrycie problemów ułatwia i przyspiesza wdrożenie koniecznych działań mających na celu poprawę zdrowia zwierząt i efektywności produkcji. Zaburzenia metaboliczne przynoszą poważne straty ekonomiczne gospodarstwu i często są przyczyną brakowania wartościowych zwierząt.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!