Kontrola na miejscu – prawa i obowiązki rolnika
Beneficjent środków unijnych, do którego zawitają inspektorzy z ARiMR musi mieć świadomość nie tylko swoich obowiązków, ale praw które mu przysługują gdy odbywa się u niego kontrola na miejscu.
Kilkanaście lat funkcjonowania rolników w ramach WPR nauczyło ich poruszać się w gąszczu przepisów z nią związanych. Świadomość kontroli przez uprawnione organy przy korzystaniu ze środków wspólnotowych jest powszechna lecz warto o nich przypominać, gdyż stwierdzenie nieprawidłowości może oznaczać dla beneficjentów bardzo bolesne doświadczenie.
Takie wypełnianie wniosków to już historia
Spis treści
Kontrola na miejscu płatności bezpośrednich
Kontrola na miejscu jest przeprowadzana w gospodarstwie dwiema metodami, tj. inspekcji terenowej i tzw. FOTO. Pierwsza polega na sprawdzeniu działek zgłoszonych do płatności obszarowej i ONW. Kontrole przeprowadzane są w terenie, gdzie dokonuje się pomiaru ich powierzchni za pomocą GPS – systemu nawigacji satelitarnej. Druga metoda jest przeprowadzana za pomocą tzw. ortofotomapy – cyfrowego odwzorowania terenu wykonanego na podstawie zobrazowań satelitarnych oraz wywiadu terenowego. Według informacji uzyskanych w Zachodnio-Pomorskiej ARiMR – Rolników do kontroli typuje Departament Kontroli na Miejscu przekazując do oddziałów regionalnych tzw. Raport typowania. Na podstawie tego raportu inspektorzy z oddziału przeprowadzają kontrole gospodarstw, których efektem jest przesłanie rolnikom raportu z kontroli.
Kontrolowane są również zwierzęta
Kontrola na miejscu w siedzibach stad
Kontrola na miejscu realizowana jest przez zespoły kontrolne składające się z co najmniej dwóch inspektorów terenowych – pracowników ARiMR wyznaczonych przez dyrektora oddziału regionalnego. Osoby kontrolujące mają prawo wstępu do siedziby stada, dostępu do zwierząt, żądania wglądu do dokumentów, sporządzania z nich odpisów, wyciągów itp. Inspektorzy mogą także żądać wydruków z dokumentów prowadzonych przy zastosowaniu systemów informatycznych. Z przeprowadzonej kontroli sporządzany jest raport, którego jeden egzemplarz otrzymuje rolnik. Gdy rolnik nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w raporcie zgłasza do dyrektora oddziału regionalnego ARiMR zastrzeżenia na piśmie w terminie 3 dni od dnia doręczenia protokołu.
Inspektor wyjaśnia
–Wykonujemy kontrole gospodarstwa pod kątem prawidłowości wykorzystania środków finansowych przyznanych rolnikowi – mówi kierownik Biura Rejestracji Zwierząt z OR ARiMR w województwie warmińsko-mazurskim. – Przeprowadzamy również kontrole interwencyjne związane z nieprawidłowościami wykrytymi w systemie rejestracji zwierząt. Nie jesteśmy organem, który nakłada na rolnika mandaty, to są uprawnienia Inspekcji Weterynaryjnej. Po wykryciu nieprawidłowości wydajemy decyzję, w której zobowiązujemy rolnika do usunięcia nieprawidłowości. Jeśli rolnik nie zastosuje się do zaleceń kierujemy sprawę do organów ścigania.
W przypadku, gdy stwierdzone naruszenia obowiązków określonych w przepisach ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt stanowią naruszenie (niespełnienie) wymagań systemu wzajemnej zgodności a posiadacz zwierząt jest beneficjentem pomocy finansowej udzielanej przez ARiMR, może to skutkować zmniejszeniem lub utratą płatności.
Powiadomienie o wizycie w gospodarstwie
Jak informuje ARiMR, kontrole w ramach Wspólnej Polityki Rolnej nie powinny być zapowiadane. Beneficjent jest powiadamiany wówczas, gdy jego obecność przy kontroli jest niezbędna. ARiMR: „Podstawowym sposobem powiadomienia o kontroli jest powiadomienie telefoniczne, pisemne lub bezpośrednie. Jeżeli wcześniejsze powiadomienie następuje na więcej niż 48 godzin przed kontrolą, powinno ono mieć miejsce z wyprzedzeniem ograniczonym do niezbędnego minimum. Czas ten nie może przekraczać 14 dni. Natomiast w przypadku kontroli dotyczących inwentarza żywego termin powiadomienia nie może przekraczać 48 godzin, z wyjątkiem uzasadnionych przypadków. W przypadku kontroli metodą FOTO beneficjent nie jest powiadamiany o kontroli”. Rolnik zawsze jest powiadamiany, gdy kontrola dotyczy działań PROW.
Uprawnienia kontrolującego
Kontrolujący ma prawo do wstępu na teren gospodarstwa. Może również sprawdzić pomieszczenia i miejsca, w których przebywają zwierzęta. Jest uprawniony do wstępu na grunty i obiekty związane z działalnością, na którą rolnik otrzymał pomoc. Osoba przeprowadzająca kontrolę może pobierać próbki do badania, żądać informacji związanych z przedmiotem kontroli oraz dostępu do prowadzonej przez kontrolowanego dokumentacji. Ma również prawo sporządzać dokumentację fotograficzną, robić kopie dokumentów lub je zabezpieczać. Może żądać dostępu do danych informatycznych.
Raport z kontroli
Po zakończonej kontroli inspektorzy sporządzają pisemny raport w dwóch egzemplarzach, jeden dla rolnika drugi dla ARiMR. Jeśli raport nie został przekazany rolnikowi od razu, to powinien go otrzymać najpóźniej dwa tygodnie od zakończenia kontroli. Jak informuje ARiMR termin może zostać wydłużony o 3 miesiące w przypadku:
- kontroli w ramach kwalifikowalności powierzchni (płatności bezpośrednich i ONW):
- a) od daty zakończenia czynności kontrolnych w terenie (metoda IT),b) od daty zatwierdzenia raportu (metoda FOTO),
- kontroli wzajemnej zgodności.
Odwołanie od decyzji
Kontrolowany rolnik ma prawo nie zgodzić się z wynikami kontroli! Takie zastrzeżenia może zgłosić inspektorom od razu po zakończeniu kontroli odnosząc się do ich ustaleń i odpowiednio je uzasadniając. Trzeba pamiętać, że rolnika w trybie odwoławczym obowiązują nieprzekraczalne terminy. ARiMR na zgłoszenie uwag do raportu z kontroli przewidziała następujące terminy:
- 7 dni od dnia otrzymania raportu w przypadku kontroli w ramach działań PROW 2007-2013 (wówczas podmiot kontrolowany nie podpisuje raportu) oraz PROW 2014-2020 (działania inwestycyjne i premiowe),
- 14 dni od dnia doręczenia raportu lub protokołu w przypadku kontroli w zakresie płatności bezpośrednich, ONW, w ramach wzajemnej zgodności, PROW 2014-2020 (działania o charakterze obszarowym),
- 14 dni od dnia otrzymania informacji pokontrolnej w ramach PO RYBY 2007-2013 (wówczas nie podpisuje raportu).
Konsekwencje stwierdzonych nieprawidłowości
Wykrycie nieprawidłowości w czasie kontroli może skutkować zmniejszeniem lub nieprzyznaniem płatności w danym roku, wieloletnimi sankcjami lub całkowitym wykluczeniem z ubiegania się o pomoc. Uniemożliwienie przeprowadzenia czynności kontrolnych może skutkować nieprzyznaniem płatności, zwrotem przyznanej pomocy lub odmową płatności.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
