Jak i po co liczyć normy wysiewu zbóż?

3 marca 2019, dr inż. Anna Wondołowska-Grabowska

Każdy rolnik chce, by jego zbiory zbóż były obfite. Dlatego przed wysiewem warto obliczyć normy wysiewu zbóż w celu uzyskania optymalnej docelowej obsady roślin na jednostce powierzchni.

Na początku przypomnijmy, że gęstość siewu zbóż zależy od:

gatunku rośliny zbożowej,
formy uprawnej (ozima, jara, przewódka),
odmiany (cechy genetyczne),
przedplonu,
warunków siedliskowych (gleba, klimat),
terminu siewu.

Przybliżone wartości gęstości siewu zbóż podano w tabeli 1.

**Tab. 1. Gęstość siewu zbóż w zróżnicowanych warunkach siedliska i różnych terminach siewu**
Wyszczególnienie	Gleby żyzne, po bardzo dobrym przedplonie, siew w optymalnym terminie	Gleby średnie, po dobrym przedplonie, siew w optymalnym terminie	Gorsze warunki siedliska i dopuszczalny opóźniony termin siewu
Wyszczególnienie	Liczba ziarniaków na 1 m²
Pszenica ozima	300–350	350–400	400–450
Pszenica jara	400–450	450–500	500–550
Żyto ozime	260–280	330–450	450–500
Jęczmień ozimy	320–370	380–430	430–480
Jęczmień jary (browarny)	300–330	340–360	370–400
Jęczmień jary (pastewny)	280–310	310–350	350–370
Owies	500–550	550–600	600–650

Spis treści

Reklama

Najczęściej i najkorzystniej

Najczęściej stosowaną rozstawą jest 12–14 cm. Przy obsadzie do 400 ziarniaków na 1 m² należy stosować rozstawę rzędów 15 cm. Natomiast dla obsady 500 ziarniaków najkorzystniejszą rozstawą rzędów jest 11 cm, a dla właściwego rozmieszczenia 600 ziarniaków na powierzchni 1 m² rozstawa rzędów powinna wynosić 9 cm.

W celu obliczenia normy wysiewu zbóż konieczne jest jednak zebranie następujących informacji o materiale siewnym:

masa tysiąca ziaren MTZ [g],
zdolność kiełkowania Zk [%],
czystość Cz [%],
żądana obsada na jednostce powierzchni Lr [szt.].

Jak obliczyć normy wysiewu zbóż?

Pierwszym krokiem będzie obliczenie wartości użytkowej ziarna (Wuo):

Wartość użytkowa (Wuo) – to procent wagowy zdolnych do kiełkowania nasion czystych w danym materiale siewnym; 90% oznacza, że w danym materiale siewnym jest 90% nasion zdolnych do kiełkowania, a 10% to zanieczyszczenia i nasiona niekiełkujące.

Obliczanie wartości użytkowej nasion.

Następnie obliczamy ilość wysiewu Nw [kg/ha] dającą pożądaną obsadę roślin na 1 m²:

Obliczanie ilości wysiewu.

Przykład: Ile kilogramów ziarna musimy wysiać na 1 ha, żeby uzyskać obsadę docelową 430 roślin na 1m² zboża, którego MTZ wynosi 40 g, a jego czystość 95% i zdolność kiełkowania 92%?