Mączniak prawdziwy zbóż i traw: kiedy zwalczanie będzie skuteczne?

W początkowej fazie rozwoju naszych zbóż bardzo często występuje mączniak prawdziwy. Zwalczanie grzyba, który może obniżyć finalny plon nawet o 10%, jest szczególnie ważne w okresie wiosennym. To właśnie teraz jest najlepszy czas na wykonanie zabiegu czyszczącego! O czym musimy jednak pamiętać?

Białe poduszki na liściach zbóż

Jeżeli z bliska przyjrzymy się liściom zbóż, to zapewne na wielu plantacjach znajdziemy objawy chorobowe. Najczęstszym problemem w fazie krzewienia i strzelania roślin w źdźbło jest występowanie mączniaka prawdziwego. Zazwyczaj występuje on na górnej stronie liści w postaci małych białych, watowatych poduszeczek grzybni. Czasem przybierają one kolor żółtawy czy nawet brunatny. Na tym nalocie z czasem pokazują się kuliste, czarne punkciki. Są to owocniki tego grzyba – klejstotecja. Żeby nie pomylić ich z septoriozą, należy potrzeć palcem po liściu – czuć wtedy charakterystyczny zapach (grzyba). Można też wziąć liść pod słońce. Septorioza w odróżnieniu od mączniaka prawdziwego będzie miała charakterystyczne czarne punkciki ułożone wzdłuż nerwów.

Mączniak prawdziwy zazwyczaj występuje na górnej stronie liści w postaci małych białych, watowatych poduszeczek grzybni.

Kiedy można się spodziewać największej presji mączniaka?

Mączniak prawdziwy najlepiej się rozwija, gdy jest ciepło. Gdy mamy na wiosnę suchą i ciepłą pogodę, temperaturę w okolicy 18–22°C. Grzyb ten „nie przepada” za deszczem, jednak do jego rozwoju potrzebna jest wysoka wilgotność powietrza. Mączniakowi sprzyja zmienna pogoda, ciepła i wilgotna (ale jak już wcześniej wspomniano, nie deszcz).

Wrażliwość zbóż na patogen

Jęczmień jest szczególnie wrażliwy na mączniaka od wzejścia do momentu strzelania w źdźbło. Pszenica z kolei ma wydłużony okres wrażliwości, tj. od krzewienia aż do dojrzałości mlecznej. Stąd, u pszenicy młode liście są bardziej podatne niż starsze. Trzeba pamiętać przy tym, że mączniak umożliwia dodatkowo infekcję innym patogenom. Jeżeli odpowiednio wcześnie nie zareagujemy i nie zwalczymy mączniaka, możemy się spodziewać ataku ze strony septoriozy, pałecznicy (w tym roku znowu dużo spotyka się jej na polach), a w późniejszym okresie wzrostu zbóż, fuzarioz.

Należy pamiętać również, że mączniak zimuje na naszych oziminach, w postaci grzybni na żywych tkankach roślin.

Szkody powodowane przez mączniaka

Szkodliwość tego grzyba znacząco wzrasta w ostatnich czasach. Głównie przez intensyfikację rolnictwa. Jeżeli pominiemy zwalczanie mączniaka prawdziwego, może dojść do obniżki plonowania nawet o 10% (przy intensywnym porażeniu spadek ten będzie jeszcze wyższy). W przypadku przezimowanego jęczmienia, który został silnie porażony wiosną przez mączniaka, obserwuje się, że jest mniej pędów po krzewieniu, korzenie osłabione, a to finalnie wpływa na mniejszą liczbę ziarniaków. Należy pamiętać również, że mączniak zimuje na naszych oziminach, w postaci grzybni na żywych tkankach roślin. To kolejny powód, dla którego warto zwalczyć go od razu, gdy tylko zauważymy go na naszych zbożach.

Mączniak prawdziwy: zwalczanie od A do Z

Z rzeczy agrotechnicznych, na które mamy wpływ, w zakresie zapobiegania porażenia mączniakiem prawdziwym (choć nie zawsze jest możliwe, żeby teorię zastosować w praktyce) ważne jest, by:

• dobierać odmiany, które są mniej podatne na mączniaka,
• nie siać gęsto zbóż,
• unikać siania jęczmienia jarego obok ozimego,
• nie siać jęczmienia ozimego za wcześnie, a jęczmienia jarego za późno,
• stosować zrównoważone nawożenie azotowe oraz nie zapominać o potasie,
• stosować regulatory wzrostu w optymalnych termiach (nie stosować zbyt późno).

Jak zapobiec mączniakowi prawdziwemu zbóż i traw?

Gdy metody agrotechniczne zawiodą, użyj skutecznego fungicydu!

Na rynku polskim jest wiele preparatów, które zawierają w swoim składzie substancje aktywne z grupy morfolin. To właśnie one skutecznie zwalczają mączniaka prawdziwego.

– Od lat stosuję na pierwszy zabieg Tilt Turbo w mieszaninie, żeby kompleksowo zwalczyć choroby. Jeszcze mnie nie zawiódł. Bardzo dobrze czyści liście z chorób – mówi pan Jan, właściciel gospodarstwa z pow. wrocławskiego (Dolny Śląsk).

Czasem objawy mączniaka przybierają kolor żółtawy czy nawet brunatny. Na tym nalocie z czasem pokazują się kuliste, czarne punkciki

Warto zaufać sprawdzonym i pewnym rozwiązaniom. Pod uwagę można wziąć chociażby produkt Tilt Turbo 575 EC, który jest jednym z czołowych fungicydów przeznaczonych do zwalczania mączniaka prawdziwego. W swoim składzie oprócz morfoliny (fenpropidyna 450 g/l) zawiera również triazol (propikonazol 125 g/l). Dzięki temu idealnie nadaje się do stosowania zapobiegawczego, interwencyjnego oraz wyniszczającego, w ochronie zbóż ozimych i zbóż jarych, przed chorobami grzybowymi, a przede wszystkim skutecznie zwalcza mączniaka prawdziwego.

Preparat ten ma szeroką rejestrację w zbożach, można go stosować w: pszenicy ozimej i jarej, jęczmieniu ozimym i jarym, pszenżycie ozimym, życie ozimym. Środek ten należy stosować zapobiegawczo lub w celu zwalczania pierwszych objawów chorób, od początku fazy strzelania w źdźbło do początku fazy kłoszenia. Maksymalna dawka dla jednorazowego zastosowania: 1,0 l/ha, z kolei zalecana przez producenta, firmę Syngenta, dawka dla jednorazowego zastosowania: 0,8–1,0 l/ha.

Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.