Norma GAEC 8 — jakie wymogi musi spełnić rolnik, aby otrzymać dopłaty?
W 2023 r. płatności bezpośrednie w pełniej wysokości trafią do rolników pod warunkiem spełnienia wymogów warunkowości. Czyli zapewnienia zgodności z podstawowymi normami dotyczącymi m.in. środowiska, klimatu, zdrowia roślin i zwierząt. W systemie warunkowości wyróżnia się normy GAEC. Sprawdziliśmy, co oznacza jedna z nich, a mianowicie norma GAEC 8.
Normy GAEC zgodnie z rozporządzeniem MRiRW w systemie warunkowości bazują na normach obowiązujących jeszcze w 2022 r. Zgodnie z zasadą wzajemnej zgodności, a także praktyk zazielenienia. Na poziomie unijnym określono 9 norm dobrej kultury rolnej. Jedną z nich jest norma 8 GAEC funkcjonująca pod nazwą: Utrzymanie elementów i obszarów nieprodukcyjnych. Co kryje się pod tą nazwą?
Norma GAEC 8 — Utrzymanie elementów i obszarów nieprodukcyjnych
W przypadku normy GAEC 8 na rolników nałożono obowiązki w zakresie:
- przeznaczenia minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych na obszary i elementy nieprodukcyjne, w tym także grunty ugorowane,
- zachowania określonych elementów krajobrazu na wszystkich użytkach rolnych,
- zakazu przycinania w podanym okresie drzew, krzewów, jak i żywopłotów znajdujących się na użytkach rolnych.
Przepisy, które zawarto w rozporządzeniu MRiRW w sprawie norm oraz szczegółowych warunków ich stosowania uwzględniają kilka zmian. Po pierwsze obszary EFA mają być utrzymywane na powierzchni, która odpowiada 5% powierzchni w gospodarstwach liczących co najmniej 15 ha gruntów ornych.
Ponadto norma GAEC 8 nakłada na rolników obowiązek przeznaczenia 4% gruntów ornych na elementy i obszary nieprodukcyjne w przypadku gospodarstw o powierzchni ponad 10 ha gruntów ornych.
Normy GAEC od 2023 r. — zwolnienia z obowiązku utrzymania obszarów/elementów nieprodukcyjnych
W 2023 r. w niektórych przypadkach będą jednak obowiązywać zwolnienia od obowiązku utrzymania obszarów, jak i elementów nieprodukcyjnych. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez ARiMR na stronie internetowej CDR Brwinów zwolnienia obowiązują w sytuacji gdy gospodarstwo:
- posiada powierzchnię gruntów ornych do 10 ha,
- w którym więcej niż 75% powierzchni gruntów ornych wykorzystuje się do produkcji traw lub innych zielnych roślin pastewnych, lub ugorowanych, lub wykorzystywanych do produkcji roślin bobowatych, albo
- w którym więcej niż 75% powierzchni użytków ornych stanowią trwałe użytki zielone lub wykorzystywanych do produkcji traw, lub innych roślin zielnych pastewnych.
Warto przy tym dodać, że w 2023 r. Polska skorzystała z derogacji od obowiązku ugorowania gruntów, które podaje norma GAEC 8. To oznacza, że można prowadzić produkcję z wyjątkiem uprawy kukurydzy, soi, jak i zagajników o krótkiej rotacji.
Norma GAEC 8 — obszary lub obiekty nieprodukcyjne
Obszarami lub obiektami nieprodukcyjnymi w ramach normy GAEC 8 mogą być m.in.:
- elementy krajobrazu objęte obowiązkiem zachowania jak np. drzewa będące pomnikami przyrody,
- grunty ugotowane, na których nie stosuje się środków ochrony roślin, nie prowadzi się też produkcji rolnej (w tym także wypas i koszenie) w okresie od 1 stycznia do 31 lipca,
- grunty ugotowane z roślinami miododajnymi, na których nie stosuje się środków ochrony roślin oraz nie prowadzi się produkcji rolnej, z wyjątkiem prowadzenia pasiek w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia.
Gatunki roślin miododajnych odnoszące się do normy GAEC 8 podano na poniższym wykazie:
Do pozostałych obszarów lub obiektów nieprodukcyjnych, które zawiera norma GAEC 8 należą również:
- żywopłoty lub pasy gruntów zadrzewionych,
- zadrzewienia liniowe,
- pojedyncze drzewa o średnicy korony nie mniejszej niż 4 m,
- zagajniki śródpolne,
- rowy, w tym otwarte cieki wodne,
- oczka wodne,
- miedze śródpolne i strefy buforowe,
- pasy gruntów wzdłuż obrzeży lasu,
- międzyplony ścierniskowe, a także ozime,
- wsiewki w uprawę w plonie głównym,
- rośliny bobowate drobnonasienne lub grubonasienne.
Czytaj również: Ile wynosi składka KRUS w II kwartale 2023 r.?
Źródło: Rządowe Centrum Legislacji; CDR Brwinów; ARiMR
