Czy pozostawiać cielę z krową?

W dobie egzekwowania praw zwierząt słyszy się głosy krytyki odnośnie wczesnego odsadzania cieląt od matek. Ma to z pewnością uzasadnienie pod względem natury zwierząt, ale czy także pod względem produkcyjnym?

Najbardziej zbliżone do naturalnych warunków jest pozostawienie przez dłuższy okres cielęcia po porodzie przy krowie, co jest praktykowane w stadach bydła mięsnego.

Przeczytaj również: Domki dla cieląt – na co zwrócić uwagę?

Wczesne odsadzenie cieląt od matki

karmienie cieląt

Wczesne oddzielenie cieląt od matki może zapobiec późniejszym stresom

fot. Fotolia

Młode pozostaje wtedy u boku matki przez okres 6-8 miesięcy. W przypadku krów mlecznych cielęta przenoszone są do nowego środowiskowa. Niejednokrotnie związane jest to ze stresem.

Napotykają nowe warunki i wchodzą w nowy system społeczny tworzony przez inne cielęta. Istnieje opinia praktyków, iż wczesne odsadzanie cieląt wiąże się z mniejszą liczbą negatywnych reakcji krowy i cielęcia.

To, co przemawia za wczesnym odłączaniem cieląt po porodzie, to mniejsza więź pomiędzy krową a cielęciem. Ta więź rozwija się na drodze pozostawiania młodego z matką, przez co późniejsze odsadzenie cieląt łączy się z większym stresem obu stron.

Poza tym dłuższe trzymanie cielęcia z krową koliduje z celem użytkowania mlecznego i pozyskiwaniem głównego surowca – mleka.

Naturalny behawior krów

Zaraz po porodzie zauważa się szereg typów zachowania krowy i jej potomka budujących ową więź, m.in. wylizywanie nowo narodzonego cielęcia, które jest swoistym masażem pobudzającym krążenie, a także ochroną przed utratą ciepła.

cielak

Naturalnym odruchem krowy jest wylizywanie cielęcia zaraz do urodzeniu

fot. Fotolia

Niemniej badania potwierdzają, że możliwość przejawiania naturalnego behawioru krów względem potomstwa powoduje, że cielęta są bardziej aktywne, szybciej wstają, oddają smółkę i mocz.

Pobieranie pokarmu a jakość odchowu

W hodowli bydła mięsnego, argumentem przemawiającym za przewagą pozostawiania cielęcia z matką jest pobieranie pokarmu w naturalny sposób, bezpośrednio z wymienia matki.

Jakość odchowu jest większa, gdy cielę ma nieograniczony dostęp do mleka. Ponadto, gwarantuje to odpowiednią pozycję pojenia, optymalną temperaturę, jak i właściwe dawkowanie siary i mleka.

Cielętom o niskiej żywotności należy pomóc w odnalezieniu gruczołu mlekowego krowy. Tak, by pobrały siarę, co jest istotne dla poziomu ich biernej odporności przeciwzakaźnej.

Należy pozwolić, by czynności pielęgnacyjne po porodzie wykonywała krowa. Zapewnia to cielętom odpowiedni poziom dobrostanu.

Separacja cieląt

Badania wykazują, że przeżywalność cieląt pojonych w naturalny sposób znacznie wzrasta w stosunku do tych, które były wcześniej odsadzone.

karmienie cieląt

Szybkość odsadzenia cieląt od matek wpływa na ich późniejsze zachowanie

fot. Fotolia

Bar-Peled i wsp. [1997] twierdzą, że większe przyrosty masy ciała cieląt uzyskuje się, pozostawiając cielęta z matkami na okres pierwszych 6 tygodni życia.

Weary i Chua (2000) w jednym z doświadczeń, prowadzili obserwacje zachowania cieląt ras mlecznych pod katem zróżnicowanego czasu odsadzenia ich od matek. Cielęta były odłączane od krów w 6. godzinie, w 1. dniu lub w 4. dobie po wycieleniu.

Badania pokazały, że przed separacją cielęta młodsze charakteryzowała tendencja do wydawania dźwięków oraz aktywności ruchowej. Częściej chodziły lub stały w kojcu i częściej wystawiały głowę poza kojec.

Po odsadzeniu zakres takiego zachowania zmienił się – starsze cielęta częściej reagowały w wymieniony wcześniej sposób i podobne zachowania rejestrowano u krów. Matki cieląt izolowanych w czwartym dniu czterokrotnie częściej wydawały dźwięki niż osobniki z pozostałych grup.

Odsadzenie cieląt a behawioralne następstwa

Szybkość odsadzania wpływa również na późniejszy behawior cieląt, np. wokalizację. Rezultaty badań innych autorów jednoznacznie świadczą, że wzmożona wokalizacja i aktywność jest typowa w pierwszej dobie życia osesków.

Badania pokazały, że przed separacją cielęta młodsze charakteryzowała tendencja do wydawania dźwięków oraz aktywności ruchowej.

Aby skutecznie hamować ten rodzaj zachowania, należy umożliwić cielętom ras mlecznych nieprzerwany dostęp do mleka matki w czasie pierwszych dwóch dni od momentu separacji (Budzyńska i Weary 2008).

Częstotliwość wydawania dźwięków przez cielęta może być wyznacznikiem dobrostanu zwierząt, ponieważ wykazano, że osobniki utrzymywane z matkami emitują odgłosy rzadziej podczas pierwszej doby życia niż cielęta odseparowane od krów.

Izolacja cieląt

Nie ulega wątpliwości, że negatywne w skutkach jest izolowanie cieląt, umieszczając je w pojedynczych kojcach. Powoduje to zmniejszenie socjalizacji cieląt i jest niezgodne z ich naturalnych zachowaniem.

Cielęta utrzymywane w grupach wcześniej zaczynają pobierać pasze stałe. Poza tym charakteryzują się lepszym rozwojem przewodu pokarmowego w porównaniu z cielętami utrzymywanymi w indywidualnych kojcach.

Radzi się, by cielęta były trzymane w małych grupach po 5-6 sztuk, ponieważ takie rozwiązanie pozytywnie wpływa na ich zdrowotność.

Anormalny behawior odsadzonych cieląt

Zdarza się, że u cieląt, które były wcześnie odsadzone od matek, obserwuje się anormalny behawior. Najczęściej odnotowywane zachowania to ssanie części ciała innych osobników, jak uszu, moszny lub elementów wyposażenia kojca.

cielę i krowa

U wcześnie odsadzonych cieląt można zaobserwować anormalny behawior

fot. Fotolia

Geneza powstania takiego nietypowego behawioru to niemożność zaspokojenia naturalnego odruchu ssania.

Systematyzacja zachowań zwierząt

Aby znaleźć odpowiedź na pytanie, czy naturalny behawior krów i ich cieląt jest możliwy do przejawiania w warunkach, które stworzył im człowiek, i jak wczesne odsadzenie cieląt rzutuje na stan zwierzęcia, należy usystematyzować pewne zachowania. A następnie dążyć do zapewnienia im odpowiedniego poziomu dobrostanu.

Zróżnicowanie systemów i technologii stosowanych w chowie bydła stwarza konieczność analizy wpływu wszystkich czynników oddziałujących na zwierzęta. Przede wszystkich zrozumienia istotnej roli, jaką pełni możliwość przejawiania naturalnego zachowania krów i cieląt.

Przeczytaj również: Sprawne odsadzenie cieląt 

 

Czy artykuł był przydatny?

Kliknij na gwiazdkę, by zagłosować

Ocena 4.2 / 5. Liczba głosów 5

Na razie brak głosów. Możesz być pierwszy!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *