Oszczędzaj na nawożeniu: nawozy jednoskładnikowe NPK
Czy kiedykolwiek zastanawialiście się nad tym, jak zaoszczędzić na nawożeniu? Czy chociaż raz usiedliście z ołówkiem w ręku i policzyliście, jakie ponosicie koszty z tego tytułu? Co decyduje o tym, że zwykle stosowane są te, a nie inne nawozy? I ile w tym wszystkim jest zdrowego rozsądku, a ile zwykłego przyzwyczajenia?
Na początku należy podkreślić, że na wysokość kosztów nawożenia wpływ mają:
- koszt załadunku,
- koszt transportu (zarówno z miejsca dostawy, jak i na pole),
- koszt wysiewu nawozów,
- cena nawozu, a właściwie cena 1 kg czystego składnika w nawozie. Stąd najważniejsza uwaga: tani nawozów to nie ten, którego cena 1 tony jest niska, ale ten, którego 1 kg czystego składnika jest niski!
Jeżeli siarczan amonu zawiera 21% N, to znaczy, że w 1 tonie nawozu jest 210 kg azotu (N).
Na rynku krajowym mamy bardzo duży wybór nawozów, a firmy je produkujące prześcigają się w zdobywaniu potencjalnego klienta na każdy możliwy sposób. Odsuńmy jednak reklamy na bok i włączmy kalkulator.
Podejmijmy próbę przeanalizowania nawozów jednoskładnikowych.
I. W grudniu 2015 r. proponowano następujące ceny nawozów azotowych:
- siarczan amonu 21% N w cenie 840 zł/t;
- saletra amonowa 34% N w cenie 1330 zł/t;
- saletrzak 27,5% N i 4% MgO w cenie 1130 zł/t;
- mocznik 46% N w cenie 1430zł/t,
- RMS 32% N w cenie 1140 zł/t.
Jeżeli siarczan amonu zawiera 21% N, to znaczy, że w 1 tonie nawozu jest 210 kg azotu (N).
Tona nawozu, czyli 210 kg N, kosztuje 840 zł, z czego wynika, że 1 kg N kosztuje 840 zł : 210 kg = 4,0 zł. Wobec tego za 1 kg czystego składnika (azotu), w 34% saletrze amonowej zapłacimy 3,91 zł, w 27,5% saletrzaku – 4,11 zł, w moczniku – 3,11 zł, a w RSM – 3,56 zł.
Z tego wynika, że cena za 1 kg czystego składnika waha się od 3,11 do 4,11 zł, a średnia jego wartość wyniesie 3,74 zł.
II. Nawozy fosforowe:
- superfosfat prosty pylisty 18,5% P2O5w cenie 662,04 zł/t (662,04 zł/t : 185 kg w 1 t = 3,58 zł za 1 kg fosforu);
- superfosfat wzbogacony 40% P2O5 i 10 % CaO w cenie 1580 zł/t (1580 zł/t : 400 kg w 1 t = 3,95 zł za 1 kg);
- superfosfat prosty granulowany 19% P2O5w cenie 737,64 zł/t (737,64 zł : 190 kg = 3,88 zł za 1 kg);
- superfosfat 20% P2O5w cenie 785 zł/t (785 zł : 200 kg = 3,93 zł za 1 kg),
- superfosfat wzbogacony 40% P2O5 w cenie 1510 zł/t (1510 zł/t : 400 kg w 1 t = 3,78 zł za 1 kg);
Wahania ceny: 3,58–3,95 zł, średnia wartość – 3,82 zł.
III. Nawozy potasowe:
- sól potasowa 60% K2O w cenie 1620 zł/t – 2,70 zł za 1 kg K2O,
- siarczan potasu 50% K2O w cenie 2860 zł/t – 5,72zł za 1 kg K2O,
- Korn-Kali 40% K2O (6% MgO, 4% Na2O, 12,5% SO3) za cenę 1330 zł/t –3,33 zł za 1 kg K2O,
- Patentkali gran. 30% K2O (10% MgO, 42,5% SO3) za cenę 2150 zł/t –7,17 zł za 1 kg K2O,
- Magnesia – Kainit 11%K2O (5% MgO, 27% Na2O, 10% SO3) w cenie 780 zł/t – 7,09 zł za 1 kg K2
Wahania ceny: 2,70 – 7,17 zł, średnia wartość – 5,20 zł.
Wnioski?
Takie obliczenia, chociaż obarczone błędem, bo nie uwzględniają pozostałych składników zawartych w nawozie (CaO, MgO, Na2O, SO3), pozwolą na podjęcie decyzji, który nawóz kupić. Należy także pamiętać, że ceny nawozów ulegają zmianie. W tym obliczeniu, na podstawie średniej, możemy powiedzieć, że najdroższe są nawozy potasowe (5,20zł za 1kg czystego składnika), a najtaniej można kupić nawozy azotowe (3,74 zł/kg czystego składnika), ale wystarczy zmienić asortyment nawozu w grupie (azotowe, fosforowe, potasowe) lub cenę i wszystko się odwróci.
Gdybyśmy porównali ze sobą tylko 3 nawozy, które w swojej grupie posiadają jak najmniej dodatków innych składników lub nie mają ich wcale – wnioskowanie będzie inne. Przykład: mocznik 46% (3,11 zł/kg N), sól potasowa 60% (2,70 zł/kg K2O) oraz superfosfat wzbogacony 40% (3,78 zł/kg P2O5). Najtańszy nawóz – potasowy, a najdroższy fosforowy.
Policzmy więc, ile musimy zapłacić u siebie, w swoim rejonie.
Aktualne ceny nawozów sprawdzisz na portalu: Ceny Nawozów
Najwieksza oszczędność to układanie dawek nawozowych na podstawie badań gleby, bilansie obornika itp…
Próby glebowe to powinien być punkt zero – czyli wogole bezduskusyjny!
Ważne są też formy azotu, a co za tym idzie czas dostępu azotu dla roślin.
Co z tego ze azot w moczniku jest najtańszy jak długo się „rozkłada” i jest dostępny dla roślin po ok 3 tygodniach. Czasem można sobie na to pozwolić ale nie wyobrażam sobie na start (teraz) dawać mocznika na rzepak czy pszenicę. Na drugą dawkę to i owszem. Tak robiłem w zeszłym sezonie.
Na start saletrosan (bo jego azot jest szybko dostępny) i 10 dni później mocznik. Takie rozwiązanie wydaje mi się być optymalne kosztowo i parametrowo dla rzepaku. RSM pomijam bo nie mam infrastruktury do płynnych nawozów.
Konr-kali wychodzi najtaniej z tego względu że ma dużą zawartość siarki, magnezu i wapnia.
Mocznik długo sie rozkłada i 100% azotu rośliny z niego nie wykorzystają
Takie liczenie nic nie obrazuje należy policzyć wszystkie składniki i przeliczyc czy np lepiej posiac 2nawozy które załatwią zapotrzebowanie roślin czy 4 ale „tańsze” bo była liczona cena wyłącznie fosforu/potasu/azotu. Później wychodzą kwiatki że trzeba siarki dokupić itp itd i w sumie wychodzi drożej.