Owoce jagodowe – jakie będą ceny w najbliższym czasie?
Z powodu wiosennych przymrozków w br. w Polsce zbiory owoców jagodowych były mniejsze, a także w większości krajów Unii Europejskiej. Jakie będą ceny na owoce jagodowe? Jak wiosenne przymrozki i mniejsze zbiory wpłyną na sytuację rynkową dla agroFaktu mówią eksperci.
Spis treści
Wszystkiemu winne przymrozki
Przymrozki, które wystąpiły w Europie pod koniec drugiej dekady kwietnia i na początku maja spowodowały uszkodzenia kwiatów i podstaw zawiązków wielu gatunków owoców jagodowych. W wyniku tego zbiory owoców w większości krajów UE były mniejsze niż w 2016 r.
– Najbardziej zmniejszyła się produkcja w: Polsce, Austrii, Holandii, Niemczech, Rumunii, Francji, Włoszech i Grecji – mówi Tomasz Smoleński z Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB (IERiGŻ). – Najbardziej obniżyła się produkcja porzeczek kolorowych i borówki wysokiej, a najmniej truskawek i malin – dodaje.
Uszkodzenia owoców jagodowych mniejsze niż w sadach
– W Polsce za plantacjach owoców jagodowych uszkodzenia przymrozkowe były mniejsze niż w sadach drzew owocowych, lecz spowodowały także duże straty w plonowaniu. W sadach malinowych na Lubelszczyźnie, gdzie zlokalizowana jest większość produkcji owoców tego gatunku, wiosenne przymrozki najbardziej dotknęły młode przyrosty odmian jesiennych, natomiast odmiany letnie zostały mniej uszkodzone – komentuje Artur Łączyński, dyrektor Departamentu Rolnictwa Głównego Urzędu Statystycznego.
Owoce jagodowe – polskie super food
Przeciętne roczne spożycie owoców jagodowych w gospodarstwach domowych w naszym kraju w 2015 r. wynosiło ok. 5,6 kg/os. Wg. analiz utrzymuje się ono na stabilnym poziomie – wynika z danych IERiGŻ.
– Owoce jagodowe są doceniane nie tylko ze względu na walory smakowe, ale również zdrowotne i odżywcze. Wiele z nich jest uznawanych za tzw. polskie super food – mówi Magdalena Kowalewska, analityk rynków rolnych Banku BGŻ BNP Paribas SA.
Zły czas dla czarnej porzeczki
Polska jest największym na świecie producentem czarnej porzeczki. Rocznie produkujemy jej ok. 120-125 tys. t.
– Ostatnie trzy sezony nie były zbyt udane dla producentów porzeczki czarnej, gdyż znacząco obniżyła się opłacalność jej produkcji. W bieżącym sezonie, w połowie lipca br. ceny w skupie były prawie dwukrotnie wyższe, co wynika prawdopodobnie z mniejszej produkcji – analizuje M. Kowalewska z BGŻ BNP Paribas.
–Produkcję porzeczek czarnych oceniono na ponad 20% mniejszą niż w roku ubiegłym, co wynika także z uszkodzeń przymrozkowych – mówi dyrektor A. Łączyński z GUS. Dodaje, że do obniżenia plonowania przyczyniło się również zaniedbanie plantacji w ubiegłym roku.
Mniejsza produkcja malin
W bieżącym sezonie produkcja malin w Polsce jest mniejsza w porównaniu z poprzednim sezonem, gdyż wiele plantacji, szczególnie jesiennych odmian, ucierpiała w wyniku wiosennych przymrozków. Zbiory malin w br. wyniosą ponad 100 tys. t, czyli o 20% mniej niż w 2016 r. Jednak przy sprzyjających warunkach dla zbiorów malin jesiennych, mogą one osiągnąć ponad 110 tys. t – wynika z danych GUS. Mniejszych zbiorów malin oczekuje się również w przypadku Serbii.
– Niższa produkcja malin u kluczowych producentów w Europie może wspierać ceny malin w bieżącym sezonie. Niemniej zapasy mrożonych malin na rynku europejskim są relatywnie wysokie. Taka sytuacja może istotnie hamować ewentualne wzrosty cen owoców w skupie – prognozuje M. Kowalewska z BGŻ.
Większy eksport malin mrożonych
W pierwszych dziesięciu miesiącach sezonu 2016/17 tj. lipiec 2016 – kwiecień 2017 r. z Polski wyeksportowano 105 tys. t mrożonych malin (CN081120), czyli o 24% więcej niż w odpowiednim okresie ubiegłego sezonu. Nastąpił dynamicznie wzrósł eksport zarówno do krajów unijnych o +21%, jak i poza unijnych o +36% – wynika z danych Eurostat.
– Głównym odbiorcą mrożonych malin z Polski były Niemcy, gdzie trafiło 34 tys. t, czyli o 17% więcej w relacji rocznej. Białoruś, największy poza unijny importer, w omawianym okresie zakupiła ponad 14 tys. t, czyli o 46% więcej. Wzrost wolumenu eksportu odnotowano również w przypadku Belgii o +31%, Holandii o +21%, Wielkiej Brytanii o +18%, Francji o +52%, Szwecji o +37% i Włoch o +25% – komentuje M. Kowalewska z BGŻ BNP Paribas.
Mniejsze straty na plantacjach borówki
–Na plantacjach borówki wysokiej nie zanotowano tak dużych strat. Według ocen plantatorów, podstawowa odmiana Bluecrop niezbyt ucierpiała na skutek przymrozków. Szkody wystąpiły natomiast w grupie odmian późniejszych – analizuje dyr. A. Łączyńcki z GUS. Dodaje, że z uwagi na skutki wiosennych przymrozków zmniejszony był zbiór pierwszych truskawek, w związku z tym plonowanie oraz produkcja owoców tego gatunku została oceniona na poziomie nieco niższym od ubiegłorocznego.
Które owoce jagodowe podrożały najbardziej?
– Najmniej podrożał agrest i aronia w zakładach przetwórczych. W br. w wyniku mniejszego popytu ze strony odbiorców zagranicznych cena skupu malin letnich obniżyła się z 5,20 zł/kg loco zakład z 2016 r. do 4,30 zł/kg loco zakład. Rekordowe ceny skupu były notowane w zakładach przetwórczych i chłodniach porzeczek kolorowych tj. 4,30 zł/kg loco zakład i truskawek do przetwórstwa – analizuje T. Smoleński z IERiGŻ. Dodaje, że najbardziej jest stabilny poziom cen skupu truskawek deserowych, na które cały czas jest duży popyt. Jego zdaniem, sytuacja taka będzie stymulować wzrost ich nasadzeń w Polsce.
Zdaniem Magdy Kowalewskiej, tegoroczny sezon truskawkowy upłynął pod znakiem wysokich cen zarówno truskawek deserowych, jak i tych,
które trafiły do przetwórstwa. Było to konsekwencją mniejszych zbiorów.
Organizacje branżowe (KSPCP) oceniają, że cena porzeczki w tym roku może być nawet o połowę mniejsza. Warto wspomnieć, że porzeczki czarne w naszym kraju są przeznaczane głównie do przetwórstwa, chociaż coraz częściej można spotkać je także w sprzedaży detalicznej.
Jakie będą długofalowe skutki wiosennych przymrozków?
– Niższe zbiory krajowe owoców jagodowych spowodują spadek eksportu większości owoców i ich przetworów, a najbardziej obniży się eksport mrożonych. Spadek eksportu przetworów z owoców jagodowych, a głównie z porzeczek czarnych, głównie mrożonek i zagęszczonych soków, będzie mniejszy niż ich produkcji z powodu dużych zapasów w krajowych zakładach przetwórczych – prognozuje T. Smoleński z IERiGŻ. – Wzrosną ceny eksportowe większości owoców i ich przetworów, a największy będzie wzrost cen truskawek, wiśni oraz przetworów z tych owoców. Istotnemu wzrostowi cen malin i ich przetworów będzie przeciwdziałać duży poziom zapasów w Serbii w końcu sezonu 2016/17. Stabilny poziom cen skupu truskawek deserowych i duży popyt na nie będzie stymulować wzrost nasadzeń truskawek w Polsce – dodaje ekspert