Pieniądze dla wsi na rozwój infrastruktury

fot. Tomasz Kuźdub

Pieniądze dla wsi można pozyskać obecnie z wielu źródeł. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowało wykaz programów, z których można finansowo wspierać inwestycje na obszarach wiejskich. Obejmuje on zarówno źródła krajowe, jak i z funduszy europejskich.

Pieniądze dla wsi pochodzą między innymi ze środków Wspólnej Polityki Rolnej 2023–2027, europejskich funduszy polityki spójności 2021–2027 czy z Polskiego Ładu. Z samej puli europejskiego funduszu spójności 2021–2027 dla obszarów wiejskich w Polsce przewidziano aż 5,6 mld euro.

Z jakich źródeł pochodzą pieniądze dla wsi i na co można je przeznaczyć?

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zamieściło na swojej stronie przegląd dostępnych źródeł dofinansowania budowy, przebudowy oraz remontu infrastruktury technicznej na obszarach gmin wiejskich ze środków Unii Europejskiej, a także krajowych.

Wsparcie w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład to m.in. Program Inwestycji Strategicznych. Z niego samorządy gminne na obszarach wiejskich mogą uzyskać wsparcie na takie inwestycje dotyczące infrastruktury technicznej jak np.:

• infrastruktura drogowa,
• infrastruktura wodno-kanalizacyjna, w tym oczyszczalnie ścieków,
• źródła ciepła sieciowego zeroemisyjnego,
• indywidualne źródła ciepła zeroemisyjnego,
• sieci ciepłownicze,
• infrastruktura elektroenergetyczna,
• infrastruktura techniczna drogowa.

W ramach Polskiego Ładu można składać wnioski o dofinansowanie w edycji szóstej naboru — PGR. Trwa ona do 31 lipca 2023 r. Ściśle mówiąc, wnioski mogą składać gminy, powiaty, związki międzygminne i związki powiatowo-gminne, na których obszarze funkcjonowały zlikwidowane państwowe przedsiębiorstwa gospodarki rolnej (PGR-y).

Z kolei do 21 lipca trwały nabory do edycji siódmej na rozwój stref przemysłowych, na którą wnioski mogły składać jednostki samorządu terytorialnego i związki jednostek samorządu terytorialnego.

Pieniądze dla wsi w ramach Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023–2027

W jego ramach zaplanowano interwencję „10.10. Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji inteligentnych wsi”, której budżet wynosi 335 mln euro. W tym działaniu wyodrębniono następujące obszary:

• Obszar A — inwestycje w zakresie systemów indywidualnego oczyszczania ścieków. W tym obszarze wysokość pomocy nie może przekroczyć 1,5 mln zł na obszar gminy w okresie realizacji programu.
• Obszar B — inteligentna wieś, w ramach którego przewidziano realizację inwestycji infrastrukturalnych. Odnoszą się one m.in. do poprawy jakości życia ludności i ograniczenia niekorzystnych trendów demograficznych. Ponadto mają podnieść jakość usług publicznych i poszanowanie środowiska przyrodniczego oraz przyczynić się do zwiększenia zatrudnienia, a także włączenia cyfrowego. Tutaj wsparcie nie może przekroczyć 10 mln zł. Pomoc przyznaje się na operację o planowanej wysokości kosztów kwalifikujących się do wsparcia powyżej 1,5 mln zł.

Wsparcie rozwoju obszarów wiejskich w ramach Umowy Partnerstwa na lata 2021–2027

Umowa Partnerstwa, którą przygotowywało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej jest najważniejszym dokumentem, określającym współpracę między Unią Europejską a Polską. To uzgodniona z Komisją Europejską kompleksowa strategia wykorzystania funduszy europejskich w perspektywie finansowej na lata 2021–2027.
Umowa stanowi realizację krajowych dokumentów takich jak m.in. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa 2030. Łączna kwota, którą w oparciu na Umowie Partnerstwa będzie można przeznaczyć na realizację projektów w całej Polsce, wynosi 76 mld euro.

Wsparcie dla wsi w ramach KPO

Krajowy Plan Odbudowy określa z kolei cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczności gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym pandemią covid-19. W ramach tego programu MRiRW odpowiada za 4 inwestycje:

• A1.4.1 Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu;
• A2.4.1 Inwestycje w rozbudowę potencjału badawczego (wspólnie z MEiN);
• B3.1.1 Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich;
• B3.3.1 Inwestycje w zwiększanie potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na obszarach wiejskich.

Obecnie łączny budżet tych inwestycji to 2,25 mld EUR tj. ok. 10,1 mld zł (wg kursu 4,4819 zł/ EUR).

W ramach inwestycji B3.1.1 możliwe jest wykonanie m.in. prac w zakresie:

• budowy/modernizacji infrastruktury wodno-kanalizacyjnej przez JST;
• poprawy retencji wodnej na obszarach wiejskich.

Ponadto pieniądze dla wsi można jeszcze pozyskiwać ze środków PROW 2023–2027 w ramach interwencji 10.10. „Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji inteligentnych wsi”, w ramach której wyodrębniono obszary:

1. Obszar A — inwestycje w zakresie systemów indywidualnego oczyszczania ścieków;
2. Obszar B — inteligentna wieś.

Czytaj również: Sołtysowe 2023. Którzy sołtysi go nie dostaną?

Źródła: samorzad.pap.pl, portalsamorzadowy.pl