Polski Plan Strategiczny dla WPR – co jeszcze należy zmienić?

fot. Tomasz Kuźdub / agrofakt.pl

Polski Plan Strategiczny dla WPR na lata 2023-2027 przyjęto po modyfikacjach, jak również po akceptacji KE. Pomimo tego według samorządu rolniczego znajdują się w nim kwestie, które wymagają zmiany. W szczególności dotyczą one definicji rolnika aktywnego i ekoschematów. 

Zarząd KRIR razem z Instytutem Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN podczas zorganizowanej konferencji dyskutował na temat tego, jaki ostatecznie kształt powinien mieć Polski Plan Strategiczny dla WPR na lata 2023-2027. Jak zaznaczył samorząd rolniczy samo, skuteczne uruchomienie Planu Strategicznego WPR od 2023 r. budzi obawy i wątpliwość wśród rolników podyktowane opóźnieniem nie obserwowanym wcześniej wobec przyjmowania prawodawstwa unijnego, jak i krajowego. Sprawdźmy zatem, jakie zmiany należy wprowadzić, aby rozwiązania które zawiera Plan Strategiczny były bardziej korzystne dla rolników.

Polski Plan Strategiczny dla WPR – pieniądze zostaną wstrzymane?

Polski Plan Strategiczny dla WPR powinien zacząć obowiązywać od 2023 r. Wciąż jednak trwa spór na temat reformy sądownictwa w Polsce, dlaczego zarówno rolnicy, jak i przedstawiciele rolnictwa zastanawiają się czy ten konflikt między Polską a Unią Europejską nie doprowadzi do tego, że środki finansowe również z funduszy rolnych zostaną wstrzymane.

Obawy producentów i osób związanych z rolnictwem rozwiał komisarz Janusz Wojciechowski, który jak podaje portal wPolityce.pl przekazał:

Nie ma w tej chwili żadnych powodów do obaw o fundusze spójności dla Polski. Kwestie dotyczące reformy sądownictwa w Polsce nie mają wpływu na fundusze spójności.

Nie, Polsce nie grozi wstrzymanie funduszy rolnych i funduszy spójności też nie. Potwierdził to stanowczo w imieniu Komisji odpowiedzialny za budżet UE komisarz Hahn 18 września br. stwierdzając brak związku między problemami sądownictwa a prawidłowym wydawaniem funduszy UE. https://t.co/IC1WoMmm8D

— Janusz Wojciechowski (@jwojc) October 17, 2022

Definicja aktywnego rolnika

Wracając jednak do rozwiązań które zawiera Polski Plan Strategiczny dla WPR na lata 2023-2027, a które należy zmienić to według KRIR pierwszą kwestią którą należy zmodyfikować w Planie Strategicznym dla WPR jest definicja aktywnego rolnika. Definicja którą przyjęto nie wyklucza z unijnej pomocy ,,rolników”, który nie prowadzą działalności rolniczej. Są to więc osoby, które na podstawie ustnych umów wydzierżawili grunty rolne, ale wciąż pobierają dopłaty bezpośrednie.

Dlatego też samorząd rolniczy uważa, że należy w krajowych aktach wykonawczych doprecyzować definicję rolnika aktywnego:

W związku z powyższym należy w krajowych aktach wykonawczych w taki sposób doprecyzować definicję aktywnego rolnika oraz wymogi stawiane beneficjentom, by ograniczyć skalę wypłat płatności bezpośrednich dla osób, które nie prowadzą działalności rolniczej. Dopłaty zgodnie z prawodawstwem UE powinny trafić do aktywnych rolników – prowadzących działalność rolniczą.

Ponadto, według samorządu rolniczego należy niezwłocznie przygotować ustawę dotyczącą dzierżawy ziemi rolnej, która jest własnością Skarbu Państwa i osób prywatnych. Co pozwoli na lepsze zabezpieczenie interesów właścicieli jak również dzierżawców.

Według KRIR Polski Plan Strategiczny dla WPR powinien zawierać doprecyzowaną definicję rolnika aktywnego tak, aby dopłaty nie trafiały do rolników ,,na papierze”.

fot. pixabay.com

Ekoschematy 2023

Kolejne rozwiązania wymagające rozpatrzenia, a także zmian to ekoschematy szczególnie te, które obejmują Dobrostan zwierząt. Zdaniem KRIR wymogi dotyczące tego ekoschematu są zbyt restrykcyjne, a zarazem nie uwzględniające dotychczasowych praktyk.

W związku z tym, Polski Plan Strategiczny dla WPR powinien rozwiązać problemy dotyczące dobrostanu zwierząt odnoszące się do:

• normy zwiększenia powierzchni bytowej aż o 50%, która jest nieracjonalna organizacyjne i ekonomicznie, może także wpłynąć negatywnie na sam dobrostan,
• normy zwiększenia powierzchni bytowej zazwyczaj wykluczają ze wsparcia rolników, którzy posiadają nowoczesne budynki dla zwierząt,
• chowu większości stad krów mlecznych w Polsce systemem alkierzowym, który ogranicza skorzystanie z premii związanej z wypasem,
• nowoczesnych systemów utrzymania zwierząt w którym zaprojektowano maty jako legowisko dla zwierząt spełniają wymogi dobrostanu, ale przekraczają standardy uzyskiwane przez stosowanie ściółki.

Polski Plan Strategiczny dla WPR – Obszary z roślinami miododajnymi

Zdaniem KRIR również ekoschemat Obszary z roślinami miododajnymi wymaga modyfikacji. Nieuzasadniony jest zwłaszcza wymóg utworzenia obszaru z roślinami miododajnymi przez wysiew mieszanki składającej się przynajmniej dwóch gatunków roślin miododajnych. Według samorządu rolniczego jest to sprzeczne z interwencją sektorową dotyczącą pszczelarstwa. Zakłada ona wsparcie dla identyfikacji miodów odmianowych tzn. wyprodukowanych z pożytku pochodzącego z jednego gatunku roślin jak np. facelia.

Wymóg Ekoschematu Obszary z roślinami miododajnymi jest sprzeczny z interwencją sektorową dotyczącą pszczelarstwa.

fot. pixabay.com

Europejski Zielony Ład a skutki dla rolników

Nie tylko Polski Plan Strategiczny dla WPR budzi obawy wśród rolników i samorządu rolniczego. Ale także założenia, które wynikają z Europejskiego Zielonego Ładu. KRIR nie ocenia ich pozytywnie, gdyż ich wprowadzenie będzie skutkować np.:

• obniżeniem wydajności produkcji roślinnej w polskim rolnictwie; prognozuje się, że powierzchnia upraw w Polsce spadnie o 6%, a produkcja o 13% do końca 2030 r.,
• zmniejszeniem dochodów rolników o 11%,
• wzrostem cen żywności, a także problemów z jej dostępnością,
• pogorszeniem międzynarodowej konkurencyjności polskiego rolnictwa,
• niepewnością wobec osiągnięcia wszystkich celów środowiskowych Europejskiego Zielonego Ładu.

Czytaj również: Wypłata dopłat do nawozów 2022 zbliża się do końca

Źródło: Krajowa Rada Izb Rolniczych; wPolityce.pl