Pomoc klęskowa z PROW trafiła do niewielu rolników…
Spis treści
Pomoc klęskowa w ramach PROW 2014-2020 nie była popularna wśród rolników! Okazuje się również, że z tej formy dofinansowania skorzystali przede wszystkim nieubezpieczeni… Dlaczego poszkodowani plantatorzy nie skorzystali z unijnych pieniędzy?
Dotacje z PROW na samym końcu
Zainteresowanie pokazuje, że rolnicy potrzebują finasowego wsparcia klęskowego, ale nie „za wszelką cenę”. Ich kalkulacje idą w zdrowym kierunku, bo największe „wzięcie” miała nieskomplikowana pomoc ze środków krajowych.
W sumie w ramach wsparcia krajowego w 2 naborach przeprowadzonych w 2016 r. wydano 40 457 decyzji o udzieleniu pomocy finansowej. Oznacza to, że była to najbardziej popularna forma pomocy spośród wszystkich dostępnych rolnikom form „pomocy klęskowej”. Zainteresowanie pozostałymi rozwiązaniami przedstawiało się następująco:
- według danych otrzymanych z banków współpracujących z ARiMR wynika, że w okresie pierwszych 11 miesięcy 2016 r. udzielono 9108 kredytów klęskowych,
- a w naborze o przyznanie pomocy na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” w ramach PROW 2014-2020 (na którą nabór trwał od 27 grudnia 2016 do 25 stycznia 2017 r.) wnioski złożyło tylko 672 rolników.
Leszek Przybytniak, członek zarządu Związku Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej uważa, że przyczyną tak niskiego zainteresowania tym konkretnym działaniem w ramach PROW są wymagane dokumenty, które po prostu są zbyt szczegółowe. Przez to taka forma wsparcia staje się czasochłonna, a tego beneficjenci nie lubią.
– Uważam, że są zbyt duże wymogi dotyczące dokumentów, by uzyskać dotacje z PROW. Wobec czego to rozwiązanie staje się utrudnione, bo jest skomplikowane. Każdy rolnik chce jak najprostszych rozwiązań – mówi Leszek Przybytniak.
Pieniądze dostają głównie nieubezpieczeni
Do biur powiatowych ARiMR z tytułu klęsk żywiołowych w I naborze 2016 wpłynęło 9931 wniosków, wydanych zostało 8457 decyzji pozytywnych na kwotę 24 987 048,00 zł! Co ciekawe, aż 86% decyzji pozytywnych stanowią decyzje udzielone rolnikom nieposiadającym ubezpieczenia (patrz tab. 1).
województwo | Liczba wniosków | Liczba decyzji pozytywnych | Liczba decyzji pozytywnych dla rolników ubezpieczonych | Liczba decyzji pozytywnych dla rolników nieubezpieczonych |
dolnośląskie | 4 | 1 | 1 | 0 |
kujawsko-pomorskie | 1873 | 1413 | 434 | 979 |
lubelskie | 1189 | 967 | 51 | 916 |
lubuskie | 19 | 12 | 2 | 10 |
łódzkie | 499 | 440 | 9 | 431 |
małopolskie | 555 | 509 | 106 | 403 |
mazowieckie | 1809 | 1615 | 97 | 1518 |
opolskie | 14 | 2 | 1 | 1 |
podkarpackie | 34 | 30 | 2 | 28 |
podlaskie | 297 | 240 | 49 | 191 |
pomorskie | 8 | 6 | 1 | 5 |
śląskie | 30 | 27 | 2 | 25 |
świętokrzyskie | 494 | 413 | 9 | 404 |
warmińsko-mazurskie | 134 | 117 | 16 | 101 |
wielkopolskie | 2814 | 2560 | 412 | 2148 |
zachodniopomorskie | 158 | 105 | 24 | 81 |
RAZEM | 9931 | 8457 | 1216 | 7241 |
Dodatkowo, aby otrzymać tę pomoc klęskową, powstałe szkody w danej uprawie musiały być bardzo duże, bo (jak wcześniej pisaliśmy) w wysokości co najmniej 70%, lub w przypadku szklarni i tuneli foliowych, na powierzchni co najmniej 70% takich upraw, spowodowane wystąpieniem gradu, huraganu, deszczu nawalnego lub suszy.
Natomiast w przypadku klęsk żywiołowych w II naborze w 2016 r. wpłynęło 36 846 wniosków, wydano 32 000 pozytywnych decyzji na kwotę 88 169 247,98 zł; w tym 76% decyzji pozytywnych stanowią decyzje udzielone rolnikom nieposiadającym ubezpieczenia (patrz tab. 2).
województwo | Liczba wniosków | Liczba decyzji pozytywnych | Liczba decyzji pozytywnych ubezpieczonych | Liczba decyzji pozytywnych nieubezpieczonych |
dolnośląskie | 9 | 6 | 0 | 6 |
kujawsko-pomorskie | 15 539 | 13 451 | 4627 | 8824 |
lubelskie | 556 | 509 | 65 | 444 |
lubuskie | 45 | 37 | 16 | 21 |
łódzkie | 2155 | 1733 | 76 | 1657 |
małopolskie | 397 | 387 | 54 | 333 |
mazowieckie | 5890 | 5031 | 474 | 4557 |
opolskie | 29 | 4 | 2 | 2 |
podkarpackie | 19 | 18 | 1 | 17 |
podlaskie | 971 | 898 | 183 | 715 |
pomorskie | 1874 | 1455 | 430 | 1025 |
śląskie | 19 | 16 | 3 | 13 |
świętokrzyskie | 328 | 310 | 9 | 301 |
warmińsko-mazurskie | 1172 | 863 | 216 | 647 |
wielkopolskie | 7565 | 7050 | 1500 | 5550 |
zachodniopomorskie | 278 | 232 | 82 | 150 |
RAZEM | 36 846 | 32 000 | 7 738 | 24 262 |
W przypadku II naboru pomoc klęskowa była przeznaczona dla rolników, których szkody w danej uprawie wynosiły co najmniej 50% i mniej niż 70% i były spowodowane wystąpieniem suszy, gradobicia, huraganu, deszczu nawalnego lub ujemnych skutków przezimowania.
Jak komentuje ARiMR: – Większe zainteresowanie jednorazową pomocą klęskową wynika z tego, że jest to pomoc bezzwrotna. Natomiast w przypadku kredytów klęskowych ARiMR spłaca za rolników część należnego bankom oprocentowania, a pozostałą część wraz z wartością kredytu rolnik musi sam zapłacić.
Ubezpieczenia to zło konieczne?
– Ubezpieczenia za dużo kosztują – twierdzi Sordyl Tadeusz, rolnik z miejscowości Roczyn (woj. małopolskie). Hoduje bydło mięsne (buhaje), a także uprawia zboża i kukurydzę na paszę. – Gdyby nawet dopadła mnie susza, nie zdecydowałbym się na ubezpieczenie, bo jest ono za drogie! Dochody mizerne, a koszty w górę. Każdy grosz na wagę złota. Każdy chciałby się ubezpieczyć, ale to kwestia pieniędzy.
Rodzi się zatem pytanie, czy obecna zwiększona częstotliwość występowania klęsk żywiołowych skłoni większą liczbę rolników do ubezpieczania się od niekorzystnych zjawisk atmosferycznych ?
– Tak. Nie mamy innego wyjścia. Ze 40 lat temu klęski żywiołowe zdarzały się rzadko. A dziś? Często, bardzo często. Jestem za obowiązkowym ubezpieczeniem. Składki powinny być logiczne, mądre, by nie obciążały gospodarstw. Ja sam jako sadownik ubezpieczyłem się. Ale zgadzam się, że składki są wysokie. Dotąd klęski mnie ominęły, a składki, czyli obciążenie finansowe, dla mnie jest wysokie. Gdy ubezpiecza się pojedynczy rolnik, nie daje to dobrych efektów w przeciwdziałaniu skutków żywiołu. Rozwiązania powinny być kompleksowe i powszechne – mówi Leszek Przybytniak, a po chwili dodaje: – A powszechne ubezpieczenie to niższe składki i zwiększone zwroty z tytułu poniesionych szkód. Rolnicy byliby wtedy objęci większą opieką…
Zobacz również: Ubezpieczenia upraw i zwierząt: idzie nowe…