Por z rozsady a zwalczanie chwastów. Co trzeba wiedzieć?
Na chwasty warto zwracać uwagę już w okresie produkcji rozsady. Por z rozsady, w zależności od terminu sadzenia, można produkować dwuetapowo lub jednoetapowo. Podpowiadamy jak to robić, aby rozsada była wolna od chwastów.
Rozsadę pora można produkować dwuetapowo — wysiewając nasiona do skrzynek wysiewnych wypełnionych podłożem, a następnie przepikowując je do doniczek — lub jednoetapowo, bez przepikowywania, czyli z tzw. rozsady rwanej. W drugim z wymienionych sposobów nasiona wysiewa się bezpośrednio do skrzynek, do podłoża w szklarni lub w tunelu foliowym. Do najpóźniejszych nasadzeń można je wysiewać do gruntu okrytego włókniną.
Spis treści
Podłoża do rozsady
Podłoża używane do produkcji rozsady powinny być wolne od chwastów, aby ich nie wprowadzać na pole w czasie sadzenia. Gdy korzysta się z gotowych substratów do wypełniania doniczek czy też skrzynek wysiewnych nie ma większych problemów z chwastami w czasie produkcji rozsady. Natomiast podłoże produkowane we własnym zakresie z wykorzystaniem ziemi kompostowej zawsze zawiera nasiona chwastów. Takie podłoże może być źródłem zachwaszczenia pola.
Dlatego powinno być wcześniej odkażone termicznie, przez parowanie lub chemicznie środkami, których substancją czynną jest dazomed (Basmid 97 GR). Należy wykonywać to zgodnie ze szczegółowymi zaleceniami podanymi w etykiecie-instrukcji stosowania dołączonej do opakowania. Środek ten stosuje się głównie do zwalczania chorób i szkodników, ale niszczy on też bardzo skutecznie nasiona kiełkujących chwastów. Liczebność chwastów znacznie mniejsza zastosowanie w tunelu na kilka tygodni przed siewem nawozu azotowo-wapniowego Perlka (cyjanamid wapnia) w ilości 4–6 kg/100 m2.
Por z rozsady wolny od chwastów?
Zagrożenie i zwalczanie chwastów jest uzależnione od terminu sadzenia i sposobu uprawy. W pierwszych 2 tygodniach od sadzenia obecność chwastów może być tolerowana, gdy zachwaszczenie jest niewielkie. Począwszy od 3 tygodnia chwasty powinny być usuwane, aby zapobiec stratom plonu. Przyjmuje się, że największe straty plonu powoduje obecność chwastów między 5 a 7 tygodniem, licząc od posadzenia na miejsce stałe. Przez pierwsze 3–5 tygodni od sadzenia chwasty mogą nie wpływać ujemnie na plonowanie, pod warunkiem, że później plantacja będzie wolna od chwastów.
Systematyczne odchwaszczanie, zakończone nie wcześniej niż 7 tygodni po sadzeniu, chroni przed stratami w plonach. Jednakże w przypadku uprawy na zbiór jesienny, lepiej utrzymywać plantacje bez chwastów przynajmniej między 2 a 10 tygodniem od sadzenia. Brak odchwaszczania od sadzenia do zbioru to strata plonu wynosząca co najmniej 60%. W porze sadzonym wczesną wiosną jest niewiele czasu na niszczenie chwastów w zespole uprawek mechanicznych, poprzedzających sadzenie. Jak również ograniczenie zachwaszczenia jest wykonywane metodami zalecanymi po sadzeniu.
Zwalczanie chwastów
Por z rozsady może być sadzony (zależnie od odmiany) na zbiór letnio-jesienny (początek maja), czy też na zbiór jesienny i przechowywanie (koniec maja – czerwiec). Zwalczanie chwastów może być bardzo skuteczne, jeśli powtarzamy w miarę potrzeby zabiegi mechaniczne. Przy czym ostatnią uprawkę mechaniczną dobrze jest wykonać w nocy. Bowiem po uprawie gleby w zaciemnieniu jest mniej chwastów w pierwszych 3–4 tygodniach po sadzeniu. Na 1–3 dni przed sadzeniem chwasty można zniszczyć metodą termiczną wypalaczem do chwastów. Nawadniane wykonane na 10–14 dni przed ostatnim zabiegiem mechanicznym poprzedzającym sadzenie lub zabiegiem termicznym, pobudza nasiona chwastów do kiełkowania, przyspiesza ich wschody i ułatwia zwalczanie.
Glifosat przed sadzeniem
Przed sadzeniem można też zastosować jeden z zalecanych glifosatów (np. BGT, Hadican, Halvetic) w dawce 1,5–3 l/ha. Zwalczają większość chwastów wcześnie po wschodach. Zabiegi uprawowe lub sadzenie można rozpocząć, gdy na chwastach widoczne są objawy działania środka (więdnięcie, żółknięcie). Jednakże nie wcześniej niż po upływie 5–7 dni od zabiegu, a lepiej po 10 dniach. Przewidując zastosowanie glifosatu, dobrze byłoby jak najwcześniej wykonać uprawkę mechaniczną. Pobudza ona chwasty do wschodów. Im więcej chwastów wzejdzie do czasu wykonania zabiegu, tym większa jest jego skuteczność.
Na glebach o dobrych właściwościach fizycznych (niezbyt ciężkich i zlewnych) po użyciu tych herbicydów można sadzić rośliny nawet bez uprawy gleby poprzedzającej sadzenie. Robimy to bezpośrednio w zamierające czy zniszczone chwasty. Możliwości wyboru herbicydów zalecanych w porze po sadzeniu rozsady są niewielkie.
Do 7 dni po sadzeniu
Do 7 dni po sadzeniu, gdy rozsada pora w czasie sadzenia jest w fazie 2–3 liści właściwych, a chwasty roczne są w okresie kiełkowania i wschodów; jednoliścienne do 1. lub do początku 2. liścia właściwego, a dwuliścienne do 2 liści — można zastosować Stomp Aqua 455 CS (s.cz. pendimetalina) w dawce 2,5–3,5 l/ha. Należy unikać opryskiwania, gdy temperatura gleby i powietrza wynosi poniżej 5°C i powyżej 25°C. Preparat najlepiej aplikować na wilgotną glebę. Przy braku deszczu, powinno się nawadniać w 3–5 dni po zabiegu, dawką wody 25–30 ml.
1–2 tygodnie po sadzeniu
W 1–2 tygodni po sadzeniu, gdy por ma 2–4 liście, można stosować Boxer 800 EC, Clayton Heed 800 EC, Fantasia 800 EC, Krum 800 EC, Lees 800 EC, Mahak 800 EC, Peleton 800 EC, Spannit 800 EC, Takoba 800 EC, Tiara 800 EC (s.cz prosulfokarb) w dawce 3–5 l/ha. Środki te zwalczają chwasty roczne, głównie dwuliścienne przed wschodami i wcześnie po wschodach — w fazie liścieni do 2–3 liści.
1–3 tygodnie po sadzeniu
W 1–3 tygodni po sadzeniu można użyć Lentagran 45 WP lub Lentem 45 WP (s.cz. pirydat) w dawce 1,66 kg/ha do zniszczenia chwastów rocznych, głównie dwuliściennych po wschodach, najskuteczniej do fazy 2–4 liści. W etykietach tych środków podano tylko zalecenia dla pora z siewu od fazy 3 liści. Rozsada pora w czasie sadzenia ma zwykle nie mniej niż 3–4 liście. W tej fazie wzrostu por z rozsady reaguje na ten herbicyd jak por z siewu. Takie zalecenia przyjęto w innych krajach. Inne uwagi są takie same, jak dla pora uprawianego z siewu.
Po przyjęciu się rozsady do fazy gdy podstawa liści grubieje, po wschodach chwastów jednoliściennych można stosować Focus Ultra 100 EC i Foxydo 100 EC. Oczywiście w zalecanych dawkach 1–2 l/ha do rocznych jednoliściennych od 2 liści do początku krzewienia i 4–5 l/ha do niszczenia perzu w fazie 4 do 6 liści. W celu poprawienia skuteczności i na chwasty bardziej zawansowane we wzroście można stosować z adiuwantem Dash HC (1–2 l/ha) zalecanym w etykiecie środka lub innym (np. Olejan 85 EC — 1 l/ha).
Terminy stosowania preparatów
Zalecane terminy stosowania dotyczą pora uprawianego „na płask” lub na podwyższonych zagonach bez obredlania. Może być tak, że po zastosowanych zabiegach nie widać chwastów na powierzchni. Przynajmniej w ilości uzasadniającej konieczność przeprowadzenia uzupełniających mechanicznych zabiegów odchwaszczających, włącznie z obredlaniem. Wtedy nie należy ich wykonywać lub trzeba wstrzymać się do czasu pojawienia się chwastów.
Zabiegi te bowiem zrywają „ochronną warstewkę” herbicydu z powierzchni gleby i przyspieszają ponowne pojawianie się chwastów. Jeżeli stosuje się obredlanie, to logiczne jest zastosowanie herbicydów najlepiej bezpośrednio po tym zabiegu, na wilgotną glebę. W takim przypadku, aby dotrzymać terminu zalecanego w etykietach, należałoby wykonać pierwsze obredlanie nie później niż w 3 tygodnie po sadzeniu. Jest to możliwe, gdy do sadzenia używa się dobrze wyrośniętej rozsady. Co do konieczności obredlania pora, istnieją poglądy rozbieżne, a nawet twierdzenie, że może obniżać plon. Nie można tego wykluczyć, bo zbieg ten wprawdzie ogranicza rozwój chwastów, ale silnie przesusza glebę. To w przypadku braku nawadniania pogarsza skuteczność herbicydów stosownych na przesuszoną powierzchnię redlin i odbija się niekorzystnie ma uprawianych roślinach.
Por z rozsady – podsumowanie
Asortyment zalecanych u nas herbicydów w porze z rozsady nie rozwiązuje wszystkich problemów związanych z chwastami. Stąd w uprawie pora z rozsady konieczne jest korzystnie nie tylko z herbicydów. Stosujmy także inne metody i wykorzystujmy różne narzędzia do mechanicznego zwalczania chwastów. Kiełkowanie chwastów hamuje nawóz Perlka (cyanamid wapnia). Wg zaleceń producenta tego nawozu, można go stosować na 2 tygodnie przed sadzeniem (300– 600 kg/ha) lub 2–3 tygodnie po sadzeniu rozsady. Zarówno w uprawie pora z siewu, jak i z rozsady należy przestrzegać karencji podanej w etykietach-instrukcjach stosowania środków.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
