Potrawy wigilijne – co symbolizują i dlaczego jest ich dwanaście?

Lista dań, które powinny znaleźć się na wigilijnym stole, różni się w zależności od regionu kraju. Nikt nie ma jednak wątpliwości, że należy przygotować ich dwanaście. Co symbolizują tradycyjne potrawy wigilijne?

Dlaczego przygotowujemy 12 dań?

Niektórzy odnoszą liczbę wigilijnych potraw do liczby miesięcy w roku, inni – do liczby apostołów

Zgodnie z polską tradycją, Wigilia jest dniem postnym. Oznacza to, że przed uroczystą kolacją powinniśmy ograniczyć się jedynie do małego, skromnego posiłku. Zwyczajowo tego dnia nie spożywamy również mięsa, choć zakaz ten nie jest narzucony przez Kościół. Spróbowanie dwunastu dań po dniu pełnym wyrzeczeń ma wróżyć dobrobyt w nadchodzących miesiącach.

Skąd jednak wzięła się taka liczba potraw? Niektórzy mówią o tym, że każda z nich odpowiada jednemu miesiącowi minionego roku. Spożywając dania, dziękujemy za każdy miesiąc z osobna. Prawdopodobnie jednak zwyczaj ten odnosi się bezpośrednio do historii chrześcijaństwa. Według tradycji, potrawy wigilijne symbolizują dwunastu apostołów.

Obowiązkowe potrawy wigilijne

Karp, król wigilijnego stołu, jest najpopularniejszą rybą hodowlaną w Polsce.

Na wigilijnej kolacji nie może zabraknąć darów pól, sadów, ogrodów, lasów i wód. Wykorzystanie wszystkich z nich w kuchni ma zapewnić gospodarzom urodzaj w nadchodzącym roku. Obowiązkową pozycją są ryby, z karpiem na czele. Według danych PIB, udział ilościowy karpia w całej produkcji akwakultury w Polsce od lat utrzymuje się w granicach 50%.

Ryby na wigilijnym stole mają duże znaczenie religijne. Symbolizują odradzanie się do życia oraz Jezusa Rybaka, który za pomocą pięciu chlebów i dwóch ryb wykarmił tysiące głodnych ludzi. Oprócz karpia, często przygotowujemy także śledzie i rybę po grecku.

Trudno wyobrazić sobie wigilijną wieczerzę bez maku, który według ludowych wierzeń przynosi bogactwo. Warto więc, by na naszym stole znalazło się miejsce na kutię, makowiec lub kluski z makiem. Kolacja wigilijna powinna również obfitować w grzyby, kojarzone z siłą i zdrowiem. Pojawiają się nie tylko w zupie grzybowej, ale również kapuście wigilijnej, bigosie, pierogach i krokietach.

Symbolika pozostałych dań

Wśród wigilijnych potraw nie bez przyczyny znajdziemy kompot z suszu. Owoce, podobnie jak ziarna zbóż, kojarzone są z płodnością i witalnością. Suszone śliwki mają odpędzać złe moce, a jabłka przynosić pokój, miłość i zdrowie.

Spożywanie orzechów w Wigilię ma uchronić nas przed bólem zębów. Związane jest to z ich twardą i wytrzymałą skorupką.

Warto znaleźć miejsce w naszych daniach również na miód i orzechy. Orzechy mają chronić nas przed bólem i wypadaniem zębów, a miód zapewnić przychylność istot z zaświatów. Długowieczność i urodę zawdzięczamy burakom, obecnym przede wszystkim w barszczu z uszkami. Kapusta zawiera natomiast życiodajną siłę. Nie wolno zapominać także o opłatku, którego zadaniem jest chronić nas od chorób.

Więcej o tym, jak Wigilia wygląda w różnych regionach Polski, przeczytasz w tym artykule.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!