Prawo wodne – nowelizacja. Zostało już tylko kilka dni na spełnienie niektórych wymogów nowych przepisów
O znaczeniu nowelizacji Ustawy Prawo wodne świadczy fakt zorganizowania przez Wielkopolską Izbę Rolniczą cyklu szkoleń informacyjnych, pn. „Rolnicze wykorzystanie oraz ochrona wód przed zanieczyszczeniami”.
Szkolenie w Rawiczu
Spis treści
Program…
Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu wdraża się na obszarze całego kraju. Oznacza to, że nie ma wyznaczonych obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych. Całe państwo stało się obszarem OSN. W programie zawarte są wymogi, które rolnicy muszą stosować w swoich gospodarstwach rolnych. Program reguluje m.in.:
- terminy stosowania nawozów naturalnych,
- wykorzystanie nawozów na glebach zalanych wodą, przykrytych śniegiem, w pobliżu wód powierzchniowych, itp,
- zasady przechowywania nawozów naturalnych,
- sposób ustalania dawki nawozów,
- obowiązki dotyczące posiadania planu nawozowego,
- dokumentację dotyczącą realizacji działań określonych w programie.
Składowanie obornika
Nowe Prawo wodne – terminy nawożenia
Na gruntach ornych nawozy azotowe mineralne i nawozy naturalne płynne można stosować od 1 marca do 15, 20 lub 25 października w zależności od tego, w którym załączniku do Programu wymieniona jest gmina. Na użytkach trwałych, wieloletnich i trwałych użytkach zielonych nawozy stosuje się od 1 marca do 31 października. Nawozy naturalne stałe będzie można stosować na gruntach ornych od 1 marca do 31 października a na uprawach trwałych, wieloletnich i trwałych użytkach zielonych od 1 marca do 30 listopada. Reprezentująca na niektórych szkoleniach Wielkopolską Izbę Rolniczą Magdalena Ceglarek zwraca uwagę na zaniepokojenie rolników rygorystycznym podejściem ustawodawcy do wyznaczonych terminów. – Rolnicy dopytywali się, dlaczego nie mogą stosować naturalnych nawozów mimo sprzyjających warunków pogodowych. Sporo wątpliwości budził również obowiązek budowy urządzeń do przechowywania obornika, gnojowicy a także kiszonek.
Szkolenie rolników w Międzychodzie
Warunki przechowywania nawozów naturalnych
Jak napisano w ustawie Prawo Wodne, nawozy naturalne płynne i nawozy naturalne stałe przechowuje się w bezpieczny dla środowiska sposób, zapobiegający przedostawaniu się odcieków do wód i gruntu. Pojemność zbiorników na nawozy naturalne płynne powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 6 miesięcy. Powierzchnia miejsc do przechowywania nawozów naturalnych stałych powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 5 miesięcy. Możliwe jest czasowe, jednak nie dłużej niż przez okres 6 miesięcy od dnia utworzenia każdej z pryzm, przechowywanie obornika bezpośrednio na gruntach rolnych. Lokalizację pryzmy oraz datę złożenia obornika w danym roku na danej działce zaznacza się na mapie lub szkicu działki, które przechowuje się przez okres 3 lat od dnia zakończenia przechowywania obornika. Obornik na pryzmie ponownie przechowuje się w tym samym miejscu po upływie 3 lat od dnia zakończenia uprzedniego przechowywania obornika. Pomiotu ptasiego nie przechowuje się bezpośrednio na gruncie przez cały rok.
Obowiązkowa dokumentacja
Jak mówi Ustawa, podmioty prowadzące produkcję rolną oraz podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne, na powierzchni większej lub równej 10 ha użytków rolnych lub utrzymujące zwierzęta gospodarskie w liczbie większej lub równej 10 DJP według stanu średniorocznego:
- posiadają plan nawożenia azotem albo obliczenia maksymalnych dawek azotu;
- prowadzą ewidencję zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem, zawierającą informacje o: dacie zastosowania nawozu, rodzaju uprawy i powierzchni uprawy, na której został zastosowany nawóz, rodzaju zastosowanego nawozu, zastosowanej dawce nawozu, terminie przyorania nawozu naturalnego, w przypadku zastosowania tego nawozu na terenie o dużym nachyleniu.
Mniejszy ma łatwiej
Gospodarstwa mniejsze, tj. o powierzchni do 10 ha użytków rolnych oraz utrzymujące maks. 10 DJP wg stanu średniorocznego będą ( od 1 stycznia 2019 r,) zobowiązane do prowadzenia dokumentacji nawożenia azotem. Należy w niej uwzględnić: datę zastosowania nawozu; rodzaj uprawy i powierzchni; rodzaj nawozu, zastosowaną dawkę oraz termin przyorania nawozu naturalnego w przypadku jego stosowania na terenie o dużym nachyleniu. Dokumentację można prowadzić w formie zapisów własnych, arkuszy lub dzienników, książki nawozowej lub w postaci elektronicznej.
Plan nawozowy
Kogo obowiązuje sporządzenie planu nawozowego? Ustawodawca wskazuje następujące podmioty zobowiązane do sporządzenia takiego dokumentu:
- prowadzi chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior;
- posiadający gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych, lub uprawiający uprawy intensywne, których lista została określona w załączniku nr 7 do Programu, na gruntach ornych na powierzchni powyżej 50 ha, lub utrzymujący obsadę większą niż 60 DJP według stanu średniorocznego;
- Podmiot nabywający nawóz naturalny lub produkt pofermentacyjny do bezpośredniego rolniczego wykorzystania w celu nawożenia lub poprawy właściwości gleby od podmiotu importującego nawóz naturalny lub produkt pofermentacyjny.
Uwaga!!! Plan nawożenia azotem opracowuje się odrębnie dla każdej działki rolnej i przechowuje się w gospodarstwie rolnym przez okres 3 lat od dnia zakończenia nawożenia wykonanego na podstawie tego planu.
Uwaga na nawożenie przy ciekach wodnych
Obowiązkowe odległości
W programie opublikowano minimalne odległości w jakich nie wolno stosować nawozów w pobliżu wód powierzchniowych. Na gruntach rolnych w odległości 5 metrów od brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni do 50 ha, cieków naturalnych, rowów z wyłączeniem rowów o szerokości do 5 m liczonej na górnej krawędzi brzegu rowu, kanałów można stosować nawozy z wyłączeniem gnojowicy. Przy stosowaniu gnojowicy należy zachować odległość 10 metrów. Natomiast w odległości 20 metrów od brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni powyżej 50 ha, ujęć wody obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego nie można stosować wszystkich rodzajów nawozów. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy na gruntach rolnych występuje uprawa roślin i stosuje się nawozy za pomocą urządzeń aplikujących je bezpośrednio do gleby. W takim przypadku odległości mogą zostać zmniejszone o połowę.
Skąd pieniądze na obowiązkowe inwestycje?
W grudniu 2018 rusza nabór wniosków na poddziałanie „Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych” typ operacji „Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN”, w ramach którego można będzie pokryć koszty budowy (a także przebudowy lub rozbudowy) urządzeń do gromadzenia, przechowywania i aplikacji nawozów naturalnych oraz przechowywania pasz soczystych. Jest to znany rolnikom, już wcześniej funkcjonujący program. Najprawdopodobniej będzie można z niego skorzystać na znanych zasadach. Jeśli nic się nie zmieni, to poziom refundacji wynosić będzie 50% kosztów kwalifikowalnych (60% w przypadku młodych rolników). Wysokość pomocy może wynieść maksymalnie 50 tys. zł na jednego beneficjenta i na jedno gospodarstwo w okresie realizacji obecnego PROW. Zakres inwestycji musi być dostosowany do potrzeb gospodarstwa, w szczególności wymaga się, aby po realizacji inwestycji gospodarstwo wyposażone było w urządzenia do składowania nawozów naturalnych o pojemności (powierzchni) odpowiadającej co najmniej 6 – miesięcznej produkcji nawozów naturalnych w tym gospodarstwie.
A co rolnicy na to?!
Po dwudziestu spotkaniach-szkoleniach zorganizowanych przez Wielkopolską Izbę Rolniczą okazało się, że nowelizacja Ustawy Prawo wodne wzbudza wśród rolników wielkopolskich duże zaniepokojenie. Najwięcej pytań i wątpliwości uczestnicy zgłaszali odnośnie obowiązku przygotowania planów nawozowych dla gospodarstw, obliczania wielkości dawek azotu w uprawach oraz wymagań co do pojemności zbiorników na nawozy naturalne. Rolnicy wyrażali swe wątpliwości, czy przepisy muszą być aż tak rygorystyczne. Zgromadzeni zwracali uwagę na fakt, że wiele gospodarstw może nie podołać nałożonym obowiązkom i zaniecha produkcji zwierzęcej. Padło też wiele pytań dotyczących lokalizacji pryzm obornika i sankcji finansowych, jakie grożą za nieprzestrzeganie wymagań.
Obszerniej o kontrowersjach związanych z nowelizacją Ustawy Prawo wodne napiszemy w kolejnym materiale.
