Produkty uboczne przerobu krwi jako źródło białka

Po wystąpieniu w krajach europejskich choroby BSE wykluczono mączki mięsno-kostne, a także ograniczono zastosowanie odpadów poubojowych w żywieniu zwierząt przeżuwających. W ostatnich latach wzrastające ceny poekstrakcyjnej śruty sojowej i poszukiwanie  sposobów na tańsze białko w żywieniu bydła stworzyły jednakże możliwość stosowania w karmieniu zwierząt monogastrycznych produktów przerobu krwi. 

Produkt uboczny, jakim jest krew zwierzęca, musi być utylizowany w ubojniach ze względu na to, że stanowi doskonałe podłoże do rozwoju bakterii patogennych. Komponenty mogą stanowić częściową alternatywę dla poekstrakcyjnej śruty sojowej. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono ich maksymalny zalecany udział na poziomie 6% mieszanek przeznaczonych dla drobiu i trzody chlewnej. Produkty uboczne przerobu krwi stosowane w wyższym udziale spowodują jednak ograniczenie przyrostów dziennych na skutek zmniejszenia pobrania paszy przez zwierzęta.

Co wpływa na zdrowie zwierząt?

Suszona rozpyłowo plazma krwi stosowana w żywieniu zwierząt monogastrycznych

Zastosowanie w diecie suszonych rozpyłowo krwinek i plazmy krwi wpływa na zdrowotność zwierząt. Ich działanie jest w dodatku bardziej skuteczne, gdy ptaki bądź prosięta są odchowywane w pomieszczeniach o zwiększonej koncentracji występowania patogenów. Badania przeprowadzono na młodych zwierzętach monogastrycznych (odsadzonych prosiętach i młodych kurczętach). Zarażone szczepami bakterii patogennych zaobserwowano u nich niższą śmiertelność, gdy w ich żywieniu stosowano rozpyłowo suszoną plazmę krwi. Przez to niektórzy badacze traktują produkty uboczne przerobu krwi jako alternatywę dla antybiotykowych stymulatorów wzrostu wycofanych z żywienia zwierząt w krajach UE w 2006 r.

Poekstrakcyjna śruta sojowa nadal jest najpopularniejszym komponentem białkowym stosowanym w mieszankach treściwych dla zwierząt monogastrycznych. Podstawową jej zaletą jest to, że nie ma ograniczeń procentowych udziału tego komponentu w diecie zwierząt. Podczas procesu tostowania substancje antyżywieniowe w niej obecne zostają  prawie w całości dezaktywowane.

Podstawową zaletą poekstrakcyjnej śruty sojowej jest to, że nie ma ograniczeń procentowych udziału tego komponentu w diecie zwierząt.

Inne źródła białka

Pozostałe źródła białka krajowego mają pewne ograniczenia w zastosowaniu. Poekstrakcyjna śruta rzepakowa pomimo że jest dobrym źródłem białka, zawiera znaczną ilość włókna, co ogranicza jej udział w mieszankach treściwych do 15%. Pewnym wyjściem jest jej obłuskiwanie. Zabieg ten zwiększa koszty produkcji mieszanek. Natomiast ziarno grochu i łubinu stosowane może być w żywieniu drobiu i trzody chlewnej maksymalnie w udziale do ok. 10–15% mieszanki treściwej. Jest to spowodowane obecnością inhibitorów trypsyny lub alkaloidów.

Produkty uboczne przerobu krwi nie są w stanie całkowicie zastąpić poekstrakcyjnej śruty sojowej. Mogą jednak w pewnym stopniu ograniczać koszty mieszanki treściwej, a ponadto są cennym źródłem białka zwierzęcego o wysokiej wartości biologiczne. Białko w żywieniu bydła, jest ważne ze względu na aminokwasy egzogenne, zwłaszcza lizynę i treonię w porównaniu z poekstrakcyjną śrutą sojową. Ponadto dodatek produktów ubocznych przerobu krwi od 4 do 6% wpływa na wyższą wartość poubojową kurcząt brojlerów. Natomiast zastosowanie w diecie suszonej rozpyłowo plazmy krwi zwiększa masę mięśni piersiowych.

Wspomaganie odporności

Suszone rozpyłowo krwinki stosowane w żywieniu trzody chlewnej i  drobiu.

Suszona rozpyłowo plazma jest bogata w immunoglobuliny, co wspomaga działanie układu odpornościowego u młodych zwierząt, które są szczególnie narażone na zmiany w składzie mikroflory natywnej w obrębie przewodu pokarmowego, a u prosiąt dodatkowo ogranicza częstość występowania biegunek powodowanych przez bakterie E. coli.

Należy podkreślić, że przy zastosowaniu produktów przerobu krwi ważne jest ich pochodzenie. Zwierzęta ubijane muszą być przed ubojem przebadane weterynaryjnie, a ponadto krew uzyskana od nich powinna być jak najszybciej zagospodarowana i poddana obróbce cieplnej, aby uniemożliwić na niej osiadanie bakterii patogennych.

Odpowiednio stosowane komponenty mogą stanowić cenne źródło białka dla zwierząt, a także poprawiać ich zdrowotność.

Białko w żywieniu bydła – pozyskiwanie

Od 2014 r. inspekcja weterynaryjna kontroluje także obecność w wybranych komponentach odpornych na działanie temperatury i zakaźnych deltakoronawirusów (wśród nich PED – wirusa epidemicznej biegunki świń). W celu unieszkodliwienia wirusów obróbka krwi musi przebiegać w temperaturze 80°C, a czas jej ogrzewania powinien wynosić przynajmniej 10 minut, aby unieszkodliwić wirusy w tym wirus PED. Jednak temperatura tego procesu nie może być zbyt wysoka, gdyż w wyższych temperaturach występuje reakcja Maillarda obniżająca wartość biologiczną białka i odpowiedzialna również za powstawanie substancji kancerogennych i mutagennych.

Podstawa to właściwe przechowywanie

Z punktu widzenia hodowcy zwierząt produkty uboczne przerobu krwi dostępne są na rynku w postaci workowanej. Należy ponadto pamiętać o ich właściwym przechowaniu, otwarte worki należy jak najszybciej skarmić, a także unikać zawilgocenia materiału paszowego, ponieważ wówczas rozwijać się w nim mogą bakterie patogenne. Odpowiednio stosowane komponenty mogą stanowić cenne białko w żywieniu bydła, a także poprawiać ich zdrowotność.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!