Program Leader: jak dostać grant?

fot. Tadeusz Śmigielski

Uzyskane granty dają możliwość podejmowania decyzji dotyczących poprawy jakości życia na obszarach wiejskich. Program Leader zakłada, że to lokalne grupy działania zdecydują, jakie podjąć inicjatywy i co zrobić dla rozwoju swojej małej społeczności.

Dziedzictwo lokalne (fot. T. Śmigielski)

Leader

Termin ten, pochodzący z francuskiego, można interpretować jako powiązania pomiędzy działaniami na rzecz rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich. Program Leader jest narzędziem przyczyniającym się do rozwoju wsi. Mało tego, daje mieszkańcom obszarów wiejskich nie tylko możliwość podejmowania decyzji dotyczących ich środowiska, ale sprzyja ich integracji i nadaje im podmiotowość.

LSR: Działanie 19

Rozwój infrastruktury turystycznej służy również najmłodszym (fot. T. Śmigielski)

Poddziałanie 19.2. Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność.
Na co można przeznaczyć środki, które oferuje program Leader? W ramach tego działania znajdują się obszary objęte finansowaniem. Należą do nich:

• podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska i zmian klimatycznych;
• rozwój przedsiębiorczości na obszarze wiejskim objętym LSR, w tym podejmowanie i rozwijanie działalności gospodarczej oraz tworzenie lub rozwój przedsiębiorstw spożywczych;
• wspieranie współpracy między podmiotami wykonującymi działalność gospodarczą na obszarze wiejskim objętym LSR;
• rozwój rynku zbytu produktów i usług lokalnych;
• zachowanie dziedzictwa lokalnego;
• budowy lub przebudowy ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej lub kulturalnej;
• promowanie obszaru objętego LSR.

Kto może uczestniczyć w programie Leader?

Grupa beneficjentów uprawnionych do skorzystania z programu Leader jest dość duża i wymienić należy tu:

• osoby fizyczne;
• osoby prawne w tym, m.in. kółka rolnicze, gminy, powiaty, ich związki bądź ich jednostki organizacyjne, organizacje pozarządowe, spółdzielnie, kościoły, związki wyznaniowe,
• jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną,
• pod pewnymi warunkami beneficjentem może być Lokalna Grupa Działania.

Na takie obiekty warto zabiegać o granty (fot. T. Śmigielski)

Koszty kwalifikowalne

Są to koszty podlegające refundacji z funduszy unijnych. Wykaz tych kosztów jest niemały i obejmuje, np. zakup dóbr i usług, wykonanie robót budowlanych, zakup środków transportu. Zaliczyć do nich możemy również najem, dzierżawę czy zakup oprogramowania, sprzętu, narzędzi, maszyn i materiałów.

Precyzyjne zasady reguluje Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. poz. 1390).

Ogłoszenie o naborze wniosków.

Do kogo można składać wnioski?

Beneficjenci ubiegający się o pomoc składają wnioski bezpośrednio do Lokalnych Grup Działania. Na stronach LGD pojawiają się ogłoszenia o terminach składania wniosków. W zależności od sytuacji w danej grupie lokalnej, limitu wykorzystanych przez nią środków, czy terminu ogłoszenia naboru na projekty, uprawnione jednostki mogą podjąć działania, aby uzyskać granty na Leadera.

Program Leader na Dolnym Śląsku

W Dolnośląskim Urzędzie Marszałkowskim chwilowo jest wstrzymany nabór wniosków dla niektórych grup, np. tych, które już osiągnęły wskaźniki. Inne grupy, np. Grupa Ślężan zamieściła ogłoszenie na swojej stronie o naborze wniosków na Przedsięwzięcie 2.1.1 Rozbudowa i poprawa standardu infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej na obszarze LSR. Termin składania wniosków: od 15 marca 2018 r. do 29 marca 2018 r. do godz. 10.00. Jak widać, czasu nie jest zbyt dużo i zainteresowani muszą szybko przygotować niezbędną dokumentację.

A na Lubelszczyźnie?

Pracownik Lubelskiego Urzędu Marszałkowskiego poinformował, że na terenie Lubelszczyzny są LGD, które wykorzystały już bardzo dużo środków finansowych. Aktualnie również tu trwają nabory na wnioski w ramach programu Leader. Przykładem może być Lokalna Grupa działania Ziemi Kraśnickiej, która ogłosiła nabór na Przedsięwzięcie 1.4.3 Wsparcie rozwoju i tworzenie nowych produktów turystycznych w oparciu o innowacyjne pomysły, lokalne tradycje, w tym kulinarne oraz lokalne zasoby. Termin składania wniosków: 19 marca – 6 kwietnia 2018 r. Urzędnik Lubelskiego UM informuje, że także osoby fizyczne mogą składać wnioski poprzez swoje LGD.

Lokalne tradycje kulinarne (fot.MODR)

W Małopolsce też działają

Podobnie jest w Małopolsce. Stowarzyszenie LGD „Dolina Raby” podaje do wiadomości, że można składać wnioski na operacje z zakresu promowania obszaru objętego LSR – Przedsięwzięcie 2.2.5 Promocja turystyczna obszaru. No cóż, pozostaje działać!

Lokalne Grupy Działania

LGD, to rodzaj partnerstwa terytorialnego tworzonego zazwyczaj na obszarach wiejskich. Po akceptacji LGD przez samorząd danego województwa, może ona korzystać ze środków finansowych w ramach Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich. LGD jest partnerstwem trójsektorowym. W jej skład muszą wchodzić przedstawiciele instytucji publicznych, lokalnych partnerów społecznych i gospodarczych oraz mieszkańców. Sektor publiczny, to gminy i powiaty, państwowe lub samorządowe instytucje kultury itp. Sektor społeczny reprezentować mogą organizacje pozarządowe, organizacje społeczno-zawodowe rolników, ruchy obywatelskie, tj. Koła Gospodyń Wiejskich, rady sołeckie itp. Sektor gospodarczy, to podmioty prowadzące działalność gospodarczą, w tym przedsiębiorstwa społeczne, rolnicy i rybacy.

LSR – strategia rozwoju lokalnego kierowana przez społeczność

Formułując cele w LSR, należy pamiętać, że lokalna strategia rozwoju będzie realizowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020. Zakres wsparcia w ramach LSR pokrywa się w dużym stopniu z działaniem „Podstawowe usługi i odnowa wsi”.

Program Leader umożliwia uzyskanie grantów na różnorodne działania. Aby je uzyskać, należy śledzić strony Lokalnych Grup Działania i w porę złożyć stosowny wniosek. Społeczności wiejskie, o ile nie są jeszcze zaangażowane w tę działalność, mogą rozważyć, czy wspólnie są w stanie zrobić coś „pożytecznego” dla swojej społeczności. Wykaz LGD jest dostępny w Urzędach Marszałkowskich konkretnych województw.