PROW: premie dla młodych rolników

W marcu będzie można składać wnioski o przyznanie wsparcia w ramach poddziałania Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników finansowanego z PROW na lata 2014–2020. Kolejność przyznawania pomocy zależeć będzie od liczby przyznanych punktów. Sprawdźcie, jakie kryteria będą brane pod uwagę i za co można otrzymać punkty!

Udział młodego rolnika w szkoleniach będzie dodatkowo punktowany.

Na początku przypomnijmy, że w ramach PROW 2014–2020 do rozdysponowania jest 718 mln euro. Natomiast wnioski o przyznanie pomocy dla młodych rolników, tak jak w przypadku innych działań PROW, można składać osobiście lub przez upoważnioną osobę, listem poleconym lub pocztą kurierską do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa.

Podkreślić również należy, że premie dla młodych rolników w nowym Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 różnią się od tych ze „starego” PROW-u. Najważniejsza zmiana polega na tym, że wsparcie będzie przyznawane tylko tym wnioskodawcom, którzy już rozpoczęli urządzanie gospodarstwa rolnego, a prowadzenie gospodarstwa rolnego jako kierujący rozpoczną po złożeniu wniosku o premię.

Kogo uznaje się za młodych rolników?

O premie może się starać osoba, która:

1. ma nie więcej niż 40 lat;
2. posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe;
3. po raz pierwszy rozpoczyna prowadzenie gospodarstwa rolnego jako kierujący gospodarstwem, co oznacza, że do dnia złożenia wniosku nie prowadziła gospodarstwa rolnego jako kierujący;
4. stała się właścicielem lub objęła w posiadanie gospodarstwo rolne przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, lecz nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed jego złożeniem.

Jeżeli wnioskodawca urządza gospodarstwo, jednak nie dłużej niż 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o przyznanie Premii dla młodych rolników, i w tym czasie złożył wniosek o płatności bezpośrednie, a następnie wniosek ten wycofał, to uznaje się, że wnioskodawca pozostaje urządzającym, a nie kierującym gospodarstwem.

Młody rolnik ma też 3 lata na uzupełnienie kwalifikacji zawodowych (wykształcenia), liczone od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy.

Dalsze wymogi

Wielkość ekonomiczna gospodarstwa (SO) młodego rolnika nie może być mniejsza niż 13 tys. euro i nie większa niż 150 tys. euro.

Kolejny wymóg dotyczy powierzchni użytków rolnych w gospodarstwie rolnym. Musi być ona co najmniej równa średniej krajowej, a w województwach o średniej niższej niż krajowa – średniej wojewódzkiej, i nie większa niż 300 ha. Przy czym określony został wymóg, że przynajmniej 70% minimalnej wielkości stanowi przedmiot własności beneficjenta, użytkowania wieczystego lub dzierżawy z zasobu własności rolnej Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego (JST).

Premia nie może zostać przeznaczona na: chów drobiu (z wyjątkiem produkcji ekologicznej), prowadzenie plantacji roślin wieloletnich na cele energetyczne, prowadzenie niektórych działów specjalnych produkcji rolnej.

Ponadto rolnik zobowiązany będzie do prowadzenia uproszczonej rachunkowości w gospodarstwie, a w wyniku realizacji biznesplanu wartość ekonomiczna gospodarstwa wzrośnie co najmniej o 10%.

Ile pieniędzy można otrzymać?

Premia w wysokości 100 tys. zł będzie wypłacana w dwóch ratach:

1. w wysokości 80% – po spełnieniu przez rolnika, w terminie 9 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy, warunków, z zastrzeżeniem których została wydana ww. decyzja;
2. w wysokości 20% – po realizacji biznesplanu.

Premia przyznawana jest na realizację biznesplanu w przejmowanych gospodarstwach rolnych i może zostać przeznaczona na inwestycje w środki trwałe oraz zakup obrotowych środków produkcji dotyczących działalności rolniczej lub przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie. Inwestycje w środki trwałe muszą jednak stanowić wartość równą co najmniej 70% kwoty pomocy.

Za przygotowanie w gospodarstwie produktów rolnych do sprzedaży mozna otrzymać 1 punkt.

Policz swoje punkty

O kolejności przyznawania pomocy decyduje suma punktów, jakie uzyska rolnik. Powinien uzyskać przynajmniej 15 punktów, aby ubiegać się o pomoc. Co jest punktowane?

1. Powierzchnia użytków rolnych − przyznaje się 0,25 punktu za każdy 1 ha użytków rolnych powyżej średniej wojewódzkiej lub krajowej (w zależności od tego, czy średnia wojewódzka jest mniejsza czy większa od krajowej), jednak nie więcej niż 5 punktów.

2. Kwalifikacje – od 2 do 5 punktów w zależności od ukończonej szkoły i/lub doświadczenia przy pracy w gospodarstwie rolnym. Najwyżej premiowani są absolwenci uczelni rolniczych, nieco mniej punktów otrzymają absolwenci szkół średnich, zaś najmniej zasadniczych szkół zawodowych. Alternatywą będzie udokumentowane doświadczenie (staż) w gospodarstwie rolnym. Za staż pracy w rolnictwie uznaje się okres, liczony do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy, w którym wnioskodawca:

• podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników jako rolnik, małżonek rolnika lub domownik lub
• był zatrudniony w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę, zawartej na podstawie przepisów prawa pracy, lub spółdzielczej umowy o pracę na stanowisku związanym z prowadzeniem produkcji rolnej, lub
• odbył staż, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 r. poz. 674 i 675), obejmujący wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.

Uprawa roślin wysokobiałkowych, takich jak np. soja, będzie dodatkowo punktowana.

3. Rodzaj planowanej produkcji:

• uczestnictwo w unijnym systemie jakości lub krajowym systemie jakości – 4 punkty;
• produkcja roślin wysokobiałkowych, przy założeniu, że powierzchnia użytków rolnych, gdzie będą one uprawiane, wynosi przynajmniej 1 ha – 2 punkty.

4. Kompleksowość biznesplanu:

• inwestycja budowlana w rozumieniu przepisów Prawa Budowlanego – 2 punkty,
• informacje o planowanym udziale w szkoleniach lub korzystaniu z usług doradczych, zawarte w biznesplanie – przyznaje się po 0,5 punktu za każde z tych działań, jednak nie więcej niż 2 punkty,
• prowadzenie działań w zakresie przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie – 1 punkt.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że pod pojęciem „przygotowania do sprzedaży produktów rolnych” należy rozumieć czynności lub zabiegi, które mają na celu przygotowanie plonów do sprzedaży na rynek pierwotny. Czynności przygotowujące mogą wpływać na poprawę jakości lub lepszą prezentację oferowanego produktu, jednakże nie mogą wpływać w sposób znaczący na zmianę ich charakteru. Do wyżej wymienionych czynności można zaliczyć m.in.: czyszczenie płodów rolnych, sortowanie, odkażanie, usuwanie liści, woskowanie owoców, suszenie nasion itp.

Wsparcie dla szkolenia doradcówW gospodarstwie stosującym już nowoczesne odmiany zbóż nie ma mowy o innowacyjności, natomiast rolnik zamierzający dopiero wprowadzić uprawę takich odmian otrzyma punkt za innowacyjność z tytułu postępu biologicznego.

Należy przy tym zaznaczyć, iż wszelkiego rodzaju zabiegi, które zmieniają charakter produktu pierwotnego, nie mogą zostać uznane za przygotowanie produktów do sprzedaży, bowiem produkt finalny jest inny niż produkt pierwotny. W takim przypadku mówimy o „przetwarzaniu produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie czynności wykonywane na produkcie rolnym (z wyjątkiem czynności wykonywanych w gospodarstwach, niezbędnych do przygotowania produktów zwierzęcych lub roślinnych do pierwszej sprzedaży), w wyniku których powstaje produkt będący również produktem rolnym (tj. objętym załącznikiem nr 1 do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), jednak zostaje zmieniony charakter tego produktu. Przez produkty rolne należy rozumieć płody ziemi, produkty pochodzące z hodowli i rybołówstwa, jak również produkty pierwszego przetworzenia, które pozostają w bezpośrednim związku z tymi produktami. Przykładem może być m.in.: wytłaczanie soku z jabłek – w takim przypadku produkt finalny, czyli sok jabłkowy, jest produktem pierwszego stopnia przetworzenia, czyli w dalszym ciągu jest produktem rolnym.

5. Udział w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych, prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie – przyznaje się 2 punkty za każde z tych działań.

6. Realizacja celów przekrojowych:

• obsada od 0,5 do 2,0 DJP na ha użytków rolnych – 0,5 punktu,
• udział zbóż w strukturze zasiewów mniejszy lub równy 66% – 0,5 punktu,
• coroczne przygotowywanie planu nawozowego z uwzględnieniem analizy chemicznej gleby oraz jego stosowanie – 2 punkty,
• inwestycje zwiększające stopień zrównoważenia środowiskowego w gospodarstwie – maksymalnie 5 punktów.

Również to, czym zamierzamy nawozić i kiedy, wpłynie na liczbę uzyskanych punktów.

7. Innowacyjność (nie więcej jednak niż 2 punkty):

• postęp biologiczny – 1 punkt,
• organizacja produkcji – 1 punkt,
• nowoczesne technologie produkcji – 1 punkt,
• innowacyjny produkt – 1 punkt.

Jak wyjaśnia ARiMR, działań o charakterze innowacyjnym nie można skatalogować. Zgodnie bowiem z obowiązującymi współcześnie międzynarodowymi standardami badań OECD „innowacja to wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu (wyrobu lub usługi) lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem”.

W odniesieniu do gospodarstw rolnych premiowana będzie innowacja:

• produktowa – polegająca na wprowadzeniu nowego produktu czy usługi lub znaczącego ich ulepszenia w odniesieniu do cech lub przeznaczenia;
• procesowa – dotycząca wprowadzenia nowych metod produkcji czy dostaw lub ich znaczącego ulepszenia;
• organizacyjna – dotyczącą wprowadzenia nowych sposobów organizacji działalności gospodarstwa, organizacji miejsca pracy czy kształtowania relacji z otoczeniem.

Zgodnie z międzynarodowymi standardami badań OECD „innowacja to wdrożenie nowego lub znacząco udoskonalonego produktu (wyrobu lub usługi) lub procesu, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w praktyce gospodarczej, organizacji miejsca pracy lub stosunkach z otoczeniem”.

Zastosowanie nowoczesnej technologii (np. komputerowego sterowania klimatem w szklarni bądź odliczania dawek pokarmowych dla zwierząt) w jednym gospodarstwie może zostać uznane za innowacyjne, podczas gdy te same technologie stosowane od pewnego czasu w innym gospodarstwie innowacją już nie będą. Zatem punkty w tym obszarze nadawane będą w sposób zindywidualizowany, po analizie biznesplanu oraz zasobów przedstawionego w nim gospodarstwa.

Podobnie jest z innowacyjnością w zakresie postępu biologicznego. W gospodarstwie stosującym już od pewnego czasu nowoczesne odmiany zbóż nie ma mowy o innowacyjności, natomiast rolnik zamierzający dopiero wprowadzić uprawę takich odmian otrzyma punkt za innowacyjność z tytułu postępu biologicznego.

Jeśli młody rolnik przejmuje gospodarstwo np. po rodzicach, pod uwagę będzie brana też różnica wieku pomiędzy poprzednim kierujących a nowym.

8. Różnica wieku pomiędzy przekazującym gospodarstwo lub największą jego część a młodym rolnikiem:

• różnica od 15 do 25 lat – 1 punkt,
• różnica powyżej 25 lat – 2 punkty.

9. Przejmowanie gospodarstwa w całości lub tworzenie jednego gospodarstwa z innych, które przejęto w całości – 3 punkty.

Wykluczenia

Osoby planujące ubiegać się o przyznanie premii dla młodych rolników w ramach PROW 2014–2020 (jak również ich małżonkowie) do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie mogą:

• zgłosić zwierząt gospodarskich do rejestru w celu prowadzenia działalności rolniczej;
• wystąpić o płatności bezpośrednie;
• wystąpić o pomoc finansową dla rolników w ramach programów UE lub pomocy krajowej;
• prowadzić działu specjalnego produkcji rolnej.

Wszystkie dokumenty we wniosku o premię z działania Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników powinny zostać złożone w formie papierowej, natomiast biznesplan na elektronicznym nośniku danych (CD lub DVD).

Wymienione powyżej czynności zostały bowiem zakwalifikowane jako czynności wykonywane przez kierującego gospodarstwem.

Dodatkowo warto wiedzieć, że premia dla młodych rolników:

1. może być przyznana tylko raz w okresie realizacji PROW 2014–2020, jednej osobie i na jedno gospodarstwo;
2. nie może być przyznana osobie, która uzyskała wsparcie w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom z PROW 2007–2013, ani na gospodarstwo, na które przyznano i wypłacono ww. premię. W przypadku małżonków premię może otrzymać tylko jedno z nich, niezależnie od tego, czy urządzają wspólne gospodarstwo, czy odrębne gospodarstwa, pod warunkiem że małżonek młodego rolnika:
   • przed dniem złożenia przez małżonka wniosku o przyznanie pomocy nie prowadził gospodarstwa jako kierujący,
   • w okresie poprzedzającym 12 miesięcy przed dniem złożenia przez małżonka wniosku o przyznanie pomocy nie rozpoczął urządzania gospodarstwa oraz
   • nie otrzymał premii w ramach działania Ułatwianie startu młodym rolnikom PROW 2007–2013 (ani premii dla młodych rolników w ramach PROW 2014–2020).

Wszystkie dokumenty powinny zostać złożone w formie papierowej, natomiast biznesplan na elektronicznym nośniku danych (CD lub DVD). Do formy elektronicznej biznesplanu powinien zostać dołączony wydruk podsumowania biznesplanu.

Jak widać, trzeba przygotować solidny biznesplan, aby zdobyć wymagane punkty, ale dla 100 tys. zł na pewno warto.

***

Więcej na temat PROW 2014–2020 możecie przeczytać tutaj:

• PROW: 3 nabory wniosków już w marcu!
• PROW a modernizacja: trudno, ale warto
• PROW: rola postępowania ofertowego

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!