Pszenżyto ozime i jego wiosenne wymagania
Pszenżyto ozime kiełkuje już w temperaturze 2–6°C, ale jego wzrost i rozwój w okresie jesiennym przebiega jednak dopiero, gdy średnia dobowa temperatura na początku okresu wynosi ok. 13,5°C. Spadek temperatury do 7–9°C pod koniec jesiennej wegetacji sprzyja natomiast właściwemu hartowaniu roślin przed zimą.
Możliwość doboru mrozoodpornych i zimotrwałych form pszenżyta ozimego powoduje, że można je uprawiać we wschodniej części kraju.
Wymagania glebowe pszenżyta, z uwagi na system korzeniowy, są pośrednie pomiędzy pszenicą i żytem.
Spis treści
Wiosenne wymagania
Wiosenne wymagania termiczne tego zboża są większe niż żyta. Pszenżyto ozime później wznawia wegetację i ma powolniejszą dynamikę wzrostu wczesną wiosną. W okresie krytycznym (strzelanie w źdźbło–kłoszenie) za optymalną temperaturę uznaje się 6–8°C, a w czasie wykształcania ziarna – 16–18°C. Niekorzystne są natomiast temperatury powyżej 17°C utrzymujące się aż do osiągnięcia dojrzałości woskowej.
Pszenżyto ozime a woda
W czasie wegetacji jesiennej wymagania wodne pszenżyta ozimego są niewielkie i wynoszą ok. 75–100 mm opadu. Powschodowa umiarkowana susza jesienna oddziałuje korzystnie na rozwój systemu korzeniowego oraz na wigor wiosenny. Za optymalne w okresie spoczynku zimowego uznaje się opady w wysokości ok. 30–40 mm miesięcznie, natomiast największe zapotrzebowanie na wodę pszenżyto ozime wykazuje w fazie strzelania w źdźbło i kłoszenia. Z tego wynika, że powinno być 40–45 mm opadu w kwietniu, 60–70 mm w maju, 30 mm w pierwszej połowie czerwca oraz 60–70 mm w drugiej połowie czerwca i w lipcu.
Pszenżyto ozime a gleba
Wymagania glebowe pszenżyta, z uwagi na system korzeniowy, są pośrednie pomiędzy pszenicą i żytem. Jednak ściśle wiąże się to z zaopatrzeniem w wodę. Niedobór wody w okresie krytycznym, np. na słabych glebach, przyspiesza kłoszenie, zmniejsza masę wegetatywną i zagęszczenie łanu. Co ważne, negatywna reakcja pszenżyta na niedobór wody jest, w porównywalnych warunkach glebowych, mniejsza niż pszenicy ozimej i jest to szczególnie istotne w przypadku gleb o nieuregulowanych stosunkach wodnych.
Wiosenne wymagania termiczne pszenżyta są większe niż żyta.
Kompleksy
Pszenżyto bardzo dobrze plonuje na kompleksach pszennych – bardzo dobrym i dobrym – ale za nieracjonalną należy uznać jego uprawę, gdy dajemy mu pierwszeństwo przed pszenicą chlebową lub jakościową. Na kompleksie żytnim bardzo dobrym pszenżyto plonuje wyżej niż pszenica, żyto i jęczmień.
Na pozostałych kompleksach – im gorszy kompleks glebowy, tym gorzej pszenżyto będzie plonowało w porównaniu z żytem, ale ciągle lepiej niż pszenica ozima. Spadek plonu pszenżyta wraz z pogorszeniem się kompleksu o jeden poziom będzie wynosił od kilku do kilkunastu procent.
Na koniec warto dodać, że pszenżyto jest zbożem bardziej wrażliwym na kwaśny odczyn gleby i stężenie jonów glinu niż żyto.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!