Rdza żółta zagraża zbożom!
Tegoroczna chłodna i bardzo wilgotna wiosna sprawiła, że występująca zazwyczaj w północnych i północno-wschodnich rejonach Polski, rdza żółta pojawiła się w zbożach (galeria fot. 1) w całym kraju. Już teraz jej nasilenie jest bardzo duże. Czy zatem przyjmie formę epidemii? Jak możemy temu zapobiec?
Rdza żółta to choroba, która lubi chłód i dużą wilgotność. A w bieżącym okresie właśnie z taką pogodą mieliśmy ostatnio do czynienia. Dlatego warto zacząć obserwację zbóż i sprawdzić, czy ten patogen nie zaatakował uprawy. Jeśli tak to należy podjąć, jak najszybsze kroki w celu zwalczenia tej choroby. Brak reakcji z naszej strony może doprowadzić do dużego rozprzestrzenienia się rdzy żółtej, a nawet do epidemii tej choroby.
Spis treści
Dlaczego rdza żółta zagraża zbożom w całym kraju?
Grzyb Puccinia striformis, wywołujący chorobę, stanowił zagrożenie dla zbóż uprawianych w niektórych północnych i północno-wschodnich rejonach Polski. Występował zwłaszcza tam, gdzie temperatura była niższa, a wilgotność wyższa, w porównaniu z centralną i południową Polską. Optymalne warunki do rozwoju tego patogenu to 10–15°C oraz wilgotność powietrza w wysokości 100%. W bieżącym sezonie niska temperatura i częste, obfite opady deszczu to aura obecna w całej Polsce. Ostatnia poprawa pogody w ciągu kilku dni sprawiła, że zapomnieliśmy o wielu chorobach. W tym sezonie wyraźnie rdza żółta zagraża zbożom w całym kraju.
Doniesienia z Polski
Z Wielkopolski oraz z Małopolski docierają do nas informacje o tym, że rdza żółta zagraża zbożom. Stwierdza się ją bowiem w dużym nasileniu na ozimych pszenżycie i pszenicy. Choroba zazwyczaj zaczyna się rozwijać „gniazdowo”, na grupie sąsiadujących roślin. Widoczne są wówczas w łanie jaśniejsze, żółknące obszary (plamy). Tymczasem na plantacjach lustrowanych w Małopolsce symptomy choroby występują prawie równomiernie w łanie. Może to być mylące i utrudniające rozpoznanie zagrożenia, gdyż rolnik żółknące przebarwienia na liściach utożsamia z problemami fizjologicznymi, wynikającymi ze złego pobierania i dystrybucji składników pokarmowych przez rośliny w trakcie chłodów.
Rdza żółta w zbożach – konieczne lustracje!
Radzimy rolnikom, aby niezwłocznie skontrolowali swoje uprawy, gdyż rdza żółta zagraża zbożom i już występuje na oziminach w dużym nasileniu. Należy koniecznie sprawdzić, czy żółknięcie roślin spowodowane jest zaburzeniami fizjologii, czy może przyczyna tkwi w czynniku biotycznym. Trzeba dokładnie obejrzeć żółknące liście, szczególnie ich dolne strony.
Objawy choroby
Na górnej stronie porażonych liści, u wierzchołka, ale także na brzegach, a czasami w centralnej części, widoczne są początkowo niewielkie żółknące plamy, najczęściej wzdłużne. Z czasem obejmują one znaczne powierzchnie. W obrębie przebarwień, ale na dolnej stronie tworzą się niewielkie, cylindryczne, elipsoidalne albo soczewkowate wypukłości (uredinia, fot. 4). Wraz z rozwojem procesu chorobowego te poduszeczkowate nabrzmienia pękają wzdłuż i wysypują się z nich żółte, drobniutkie zarodniki (urediospory, fot. 5). Przy silnym porażeniu uredinia mogą się tworzyć także na górnej stronie blaszki.
Ochrona – szczególnie wskazana
Ze względu na bardzo opóźnioną wegetację większość zbóż ozimych nie weszła jeszcze w fazę kłoszenia. Dlatego rdza żółta dotyczy na razie wyłącznie liści. Jednakże wraz ze wzrostem roślin rozsiewające się liczne zarodniki rozprzestrzeniane z wiatrem, kroplami wody, przez owady (fot. 6) porażać będą także kłos i formujące się ziarniaki. Pod wpływem grzyba dochodzi do zniszczenia chlorofilu, przez co zmniejsza się powierzchnia asymilacyjna, a to wpływa na produktywność roślin. Porażenie ziarniaków zmniejsza ich masę i jakość, gdyż grzyb wykorzystuje związki w nich zawarte.
Zagrożenie chorobą i pogoda, która przez najbliższe kilkanaście dni będzie sprzyjała rozwojowi grzyba oraz silnym infekcjom, powinny być sygnałem do rozpoczęcia zabiegów.
Wskazane do tego celu są m.in. Ascra Xpro 260 EC (biksafen, fluopyram, protiokonazol), Soligor 425 EC (spiroksamina, protiokonazol i tebukonazol), Delaro 325 SC (protiokonazol i trifloksystrobina).
Do efektywnych substancji czynnych zwalczających rdzę żółtą, będących najczęściej komponentami gotowych mieszanin handlowych, można zaliczyć także: azoksystrobinę, benzowindyflupyr, bromukonazol, cyflufenamid, fluksapyroksad, mefentriflukonazol, metkonazol, piraklostrobinę, tetrakonazol, tiofant metylowy.
Przeoczenie objawów lub rezygnacja z opryskiwania ochronnego może doprowadzić do wzrostu zagrożenia, a nawet epidemicznego charakteru choroby. Jej zwalczanie przy silnym wystąpieniu jest zazwyczaj mało skuteczne, ponadto przeprowadzone w późniejszym okresie stwarza niebezpieczeństwo pozostałości substancji czynnych w plonie.
Czytaj również: Dopłaty do materiału siewnego 2021 – co warto wiedzieć?
Czy w Twoich uprawach zbóż występuje rdza żółta?
Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
