Rozsada pomidora – produkcja do uprawy w polu i pod osłonami

Pomidor (Solanum Lycopersicum L.) należy do grupy warzyw ciepłolubnych. Dlatego sadzenie rozsady w pole rozpoczyna się zwykle po 15 maja. Z kolei w odpowiednio wyposażonych szklarniach możliwa jest uprawa całoroczna. Podpowiadamy, jak powinna być przygotowana rozsada pomidora.

Późne sadzenie w pole ma wyeliminować choroby fizjologiczne spowodowane, np. nagłym spadkiem temperatury. Dlatego rozsadę pomidora w uprawach gruntowych wysadza się po 15 maja. Z kolei w dobrze wyposażonych szklarniach (ogrzewanie, wentylacja oraz możliwość regulacji wszystkich czynników mikroklimatu) możliwa jest całoroczna uprawa pomidora.

Uprawa pomidora z rozsady – terminy

W okresie niedoboru światła (listopad – luty) w uprawie szklarniowej konieczne jest doświetlanie roślin. Natomiast w odpowiednio wyposażonych tunelach ogrzewanych produkcję można rozpocząć w trzeciej dekadzie lutego i kontynuować do listopada. W standardowych ogrzewanych tunelach, od końca marca sadzi się pomidory z przeznaczeniem do uprawy w krótkim cyklu wiosennym – do połowy lipca lub jesiennym, trwającym od sierpnia do października. Tunele nieogrzewane mogą być zagospodarowane pod gruntową uprawę pomidorów od połowy kwietnia do października. Pomidory uprawia się z rozsady wyprodukowanej pod osłonami.

Rozsada pomidora do produkcji gruntowej

Rozsadę do upraw gruntowych produkuje się zwykle w gotowych substratach torfowych. Handlowe substraty są dobrej jakości oraz zawierają składniki pokarmowe wystarczające na 6–8 tygodni wzrostu młodych roślin. Produkcję rozsady pomidorów przeznaczonych do uprawy w gruncie (w polu lub tunelach foliowych) przeprowadza się dwuetapowo.

Produkcja rozsady w dwóch etapach

Przygotowanie rozsady w ten sposób trwa 50–60 dni, a jej produkcja przebiega następująco:

• Etap 1. Wysiew nasion do skrzynek wysiewnych, przykładowo do obsadzenia 1 hektara, należy wysiać 200–300 g nasion, przyjmując, że z 1 g nasion można otrzymać około 200 roślin. Konieczne jest całodobowe utrzymanie temperatury na poziomie 24–25ºC i wysokiej wilgotności podłoża. Po wschodach stopniowo obniża się temperaturę, aż do 18–19ºC po pikowaniu.
• Etap 2. Pikowanie (przesadzanie) siewek, przeprowadzone w fazie liścieni z widocznym pąkiem liścia właściwego. Ewentualne mechaniczne uszkodzenia systemu korzeniowego szybko ulegają regeneracji. Najlepsze warunki dla rozwoju korzeni zapewniają pierścienie PE (polietylenowe), średnicy 10–12 cm i doniczki PE średnicy 10 cm.

Siewki pomidora gotowe do pikowania

Należy przyjąć zasadę, że temperatura powinna być o 2–4ºC niższa w nocy niż w dzień oraz w dzień pochmurny niż w słoneczny. Te same relacje dotyczą temperatury powietrza i podłoża. Mianowicie temperatura podłoża powinna być odpowiednio niższa niż powietrza. Utrzymanie takich warunków termicznych zapobiega wyciąganiu się roślin i poprawia rozwój systemu korzeniowego.

W wielodoniczkach czyli jednoetapowo

Rozsadę pomidora do upraw glebowych z powodzeniem można produkować w wielodoniczkach. W tym systemie produkcja jest jednoetapowa, gdyż pomija się etap pikowania siewek. Bowiem nasiona zostają wysiane wprost do multiplatów, napełnionych specjalistycznym substratem do produkcji rozsady.

Hartowanie rozsady

Przed wysadzeniem w pole rozsadę należy zahartować, czyli przez okres 7–10 dni stopniowo obniżać temperaturę i ograniczać podlewanie. Właściwie wyprodukowana rozsada jest krępa, ma krótką i mocną łodygę z gęsto ułożonymi liśćmi o krótkich ogonkach. Roślina ma 15–30 cm wysokości, 5–7 rozwiniętych liści i średnicę łodygi u podstawy 4–7 mm.

Produkcja rozsady w wełnie mineralnej

Do uprawy w substratach organicznych (kokos, węgiel brunatny) i mineralnych (wełna mineralna) rozsada pomidora przygotowywana jest w kostkach wełny mineralnej. W tym systemie uprawy konieczne jest regularne dokarmianie młodych roślin roztworem odżywczym (pożywką nawozową). Cykl produkcji rozsady składa się z dwóch etapów.

• Etap 1 (w mnożarce) — od wysiewu nasion w tzw. paluszki wysiewne z wełny mineralnej, poprzez przepikowanie siewek w kostki z w/w wełny do wyniesienia rozsady do szklarni uprawowej, przed zawiązaniem pierwszego kwiatostanu na roślinach, trwa około 30–32 dni.
• Etap 2 (w szklarni) — od ustawienia roślin na matach uprawowych, obok otworów wyciętych w foliowej osłonie, do wstawienia roślin na otwory (około 10–14 dni), jednak nie wcześniej niż po rozwinięciu kwiatów pierwszego grona — to okres hartowania rozsady. Ściśle mówiąc, jest to okres hamowania wzrostu wegetatywnego i pobudzenia rozwoju generatywnego.

Rozsada pomidora w kostkach z wełny mineralnej ustawiona obok otworów na matach uprawowych

Sadzenie rozsady 42-dniowej, z pierwszym kwitnącym gronem zapewnia późniejszą równowagę między wzrostem a rozwojem roślin. Natomiast zbyt długie przetrzymywanie rozsady obok otworów opóźnia przekorzenianie się roślin i ogranicza rozwój korzeni. Rośliny większości odmian pomidora sadzi się przed pełnym rozwinięciem kwiatów w pierwszym gronie. Wcześniej wysadzane są odmiany o przewadze cech generatywnych. Natomiast później, te o silnym wzroście wegetatywnym. Jednakże zawsze powinno to nastąpić przed wystąpieniem zmian w wyglądzie korzeni (brunatnienie, zamieranie, przerastanie poza kostkę). W jesiennej i późnojesiennej uprawie etap drugi należy skrócić do minimum.