Rzepakowe żniwa – jakie plony kalkulowali doradcy z ODR

Rzepakowe żniwa jeszcze trwają. Wahające się ceny skupu niepokoją plantatorów. Wygląda na to, że plony bardzo odbiegają od oczekiwań. Czy rolnicy kalkulując jesienią zeszłego roku mogli przewidzieć, że szyki popsuje im długotrwała susza?
Poniżej podajemy kilka kalkulacji sporządzonych przez doradców w różnych rejonach kraju. Analizując prognozy ekonomistów należy przede wszystkim wziąć uwzględnić region uprawy, warunki klimatyczne, glebowe i wiele innych mających wpływ na osiągnięcie spodziewanego plonu. Najbardziej godnym uwagi jest to, że zestawienia są okazją do porównania teoretycznych obliczeń ze stanem rzeczywistym.
Spis treści
Wielkopolska Izba Rolnicza
Kalkulacja uprawy 1 ha rzepaku sporządzona przez ekonomistów z Wielkopolskiej Izby Rolniczej – lipiec 2019 r.
Nakład | Jednostka | Ilość | Cena | Wartość |
1. Materiał siewny | dt | 0,04 | 10000,00 | 4000,00 |
2. Nawożenie: | ||||
Saletra amonowa | dt | 5 | 128.04 | 640,20 |
Polifoska 6-20-30 | dt | 4 | 173,61 | 694,44 |
Ca/Mg co 4 lata | t | 4 | 121,00 | 121,00 |
Razem nawożenie | 1455.64 | |||
3. Ochrona roślin | ||||
Butisan Star Max 500 SE | kg(l) | 2,5 | 117,00 | 292,50 |
Fury 100 EW | kg(l) | 0,1 | 127,00 | 12,70 |
Mospilan 20 SP | kg(l) | 0,1 | 464,00 | 46,40 |
Brasifun 250 EC | kg(l) | 0,75 | 58,76 | 44,07 |
Roundup Strong 540 SL | kg(l) | 2,5 | 45,00 | 112,50 |
Razem ochrona | 508,17 | |||
4. Usługi | ||||
Zbiór kombajnowy | Godz. | 1 | 347,00 | 347,00 |
Wapnowanie co 4 lata | Godz. | 0,5 | 219,00 | 27,38 |
Razem usługi | 374,38 | |||
5. Praca ciągnika | ||||
Uprawa ścierniska | godz. | 1 | 55,21 | 55,21 |
Wysiew nawozów (3x) | godz. | 2,1 | 40,63 | 85,31 |
Orka siewna | godz. | 3 | 47,92 | 143,,75 |
Bronowanie | godz. | 0,5 | 40,63 | 20,31 |
Oprysk herbicydem | godz. | 0,8 | 40,63 | 32,50 |
Uprawa przedsiewna | godz. | 1,5 | 47,92 | 71,87 |
Siew | godz. | 1 | 40,63 | 40.63 |
Oprysk insektycydami (2x | godz. | 1,2 | 40,63 | 48.75 |
Odbiór ziarna | godz. | 1 | 47,92 | 47,92 |
Transport zewnętrzny | godz. | 2 | 47,92 | 95,83 |
Razem praca ciągnika | Godz. | 14,1 | 642,08 | |
6. Podatek | 135,00 | |||
7. Ubezpieczenie uprawy | 122,63 | |||
8. OC rolników | 3,90 | |||
Razem koszty bezpośrednie | 3642,69 | |||
9. Koszty ogólnogospodarcze | 1038,84 | |||
w tym amortyzacja | 682,33 | |||
10. Koszt pracy ludzkiej | Godz. | 30 | 15,00 | 450,00 |
Suma kosztów | 5131,53 | |||
Wartość produkcji | ||||
Produkt główny (netto) | dt | 35 | 152,33 | 5331,55 |
Ryczałtowy zwrot VAT | % | 7 | 10,66 | 373,21 |
Cena brutto | Zł/dt | 162,99 | ||
Koszt produkcji | Zł/dt | 146,62 | ||
Dopłata bezpośrednia | Zł/ha | 912,94 | ||
Suma przychodów | 6617,70 | |||
Wynik finansowy | Zł/ha | 1486,17 | ||
Zdolność odtworzenia majątku gospodarstwa | % | 317,8 |

„Czarne żniwa” w pełni
Rzepakowe żniwa – plony i ceny
Nikomu nie trzeba chyba tłumaczyć, że na wysokość plonów rzepaku ogromny wpływ miała tegoroczna susza. Z relacji rolników wynika, że rzadko komu udało się zebrać powyżej 3 ton z ha. W zachodniej części kraju plony osiągają wielkość od 2 do 2,5 tony z ha. Nasiona są słabiej wykształcone a w rezultacie słabo zaolejone i drobne. To oczywiście ma ogromny wpływ na wysokość plonu. W tej chwili ceny są w miarę stabilne. W zależności od podmiotu skupującego mieszczą się w przedziale 1510 – 1550 zł za tonę. Nieco niższe ceny są na południu Polski.
Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Kalkulacja uprawy 1 ha rzepaku sporządzona przez doradców z MODR – maj 2019 r.
Wariant I | Wariant II | ||||||
Wyszczególnienie | jednostka | ilość | cena | wartość | ilość | cena | wartość |
RAZEM WARTOŚĆ PRODUKCJI | zł | 4000,00 | zł | 4800,00 | |||
Produkcja główna: rzepak | dt | 25 | 160,00 | 4000,00 | 30 | 160,00 | 4800,00 |
RAZEM KOSZTY BEZPOŚREDNIE | zł | 1612,84 | 1786,54 | ||||
RAZEM MATERIAŁ SIEWNY: | kg | 6 | 46,60 | 279,60 | 6 | 46,60 | 279,60 |
RAZEM NAWOŻENIE | zł | 890,90 | zł | 1064,60 | |||
N | kg | 100 | 3,56 | 356,00 | 130 | 3,56 | 462,80 |
P | kg | 60 | 4,02 | 241,20 | 70 | 4,02 | 281,40 |
K | kg | 110 | 2,67 | 293,70 | 120 | 2,67 | 320,40 |
RAZEM ŚR. OCHRONY ROŚLIN | zł | 442,34 | zł | 442,34 | |||
Kerp 50 WP | kg | 1,50 | 193,00 | 289,50 | 1,50 | 193,00 | 289,50 |
Fastac 100 EC | l | 0,12 | 97,00 | 11,64 | 0,12 | 97,00 | 11,64 |
Decis Mega 50 EW | l | 0,15 | 128,00 | 19,20 | 0,15 | 128,00 | 19,20 |
Caramba 60 SL | l | 1,00 | 122 | 122,00 | 1,00 | 122,00 | 122,00 |
RAZEM INNE KOSZTY | |||||||
Koszt bezpośredni prod. 1 dt | zł | 64,51 | 59,55 | ||||
Nadwyżka bezpośrednia bez dopłat | zł | 2387,16 | 3013,46 | ||||
RAZEM KOSZTY POŚREDNIE | 1903,68 | 2156,35 | |||||
K. ogólnogospod.-10% k. bezpośr. | zł | 161,28 | 178,65 | ||||
ciągnik własny | cnh | 1322,40 | 1487,70 | ||||
kombajn- usługa | h | 420,00 | 490,00 | ||||
RAZEM KOSZTY OGÓŁEM | 3516,52 | 3942,89 | |||||
Koszt produkcji 1 dt | zł | 140,66 | 131,43 | ||||
Dochód z działalności bez dopłat | zł | 483,48 | 857,11 | ||||
Dopłaty do produkcji | zł | 1045,38 | 1045,38 | ||||
Dochód z działalności | zł | 1528,86 | 1902,49 | ||||
Wskaźnik opłacalności | % | 143,48% | 148,25% |

Przed zimą rośliny powinny wykształcić rozetę z 8-10 liści
Rzepakowe żniwa – rzepakowe siewy
Co prawda rzepakowe żniwa trwają w najlepsze, ale chyba czas zaplanować przyszłoroczne zasiewy. Może wydawać się to Wam przedwczesnym zwracaniem głowy, ale musicie pamiętać, że pierwszy termin wysiewu rzepaku ozimego przypada już na 1 sierpnia. Informacja ta jest najważniejsza dla rolników północno – wschodniej Polski. Najpóźniej sieją rzepaki rolnicy z południowo – zachodniej części kraju, gdzie granicznym terminem jest 31 sierpnia. Optymalnym terminem siewu rzepaku dla większości gospodarstw jest przedział od 15 do 25 sierpnia. Termin siewu jest zależny od wielu czynników. Szczególną uwagę jednak należy zwrócić na długość jesiennego okresu wegetacyjnego. Rośliny potrzebują jesienią około 80 dni wegetacji i temperatury powyżej 5°C aby właściwie się ukształtować. Przeszkód w dochowaniu terminu siewu jest stosunkowo dużo (uprawki, ilość wody w glebie, wapnowanie itp.), dlatego lepiej zacząć o tym już teraz myśleć i planować. Ponad to przed zimą roślina powinna wykształcić rozetę z 8 – 10 liśćmi. O uprawie rzepaku pisaliśmy m.in. w artykule https://www.agrofakt.pl/uprawa-rzepaku-w-polsce/
Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
Zestawienie kalkulacji kosztów i opłacalności produkcji rzepaku ozimego, marzec 2019 r.
Produkt | Rzepak ozimy | ||||||
Wyszczególnienie | Wartość (zł) | % udział koszt. | Wartość (zł) | % udział koszt. | Wartość (zł) | % udział koszt. | |
P | Plon (dt) | 20,00 | 30,00 | 40,00 | |||
Cz | Cena zbytu 1 dt | 158,00 | 158,00 | 158,00 | |||
A | Wartość produkcji (P*Cz) | 3160,00 | 4740,00 | 6320,00 | |||
1 | Materiał siewny | 175,00 | 5,7% | 175,00 | 4,4% | 175,00 | 3,9% |
2 | Nawozy | 963,45 | 31,1% | 1351,65 | 34,1% | 1729,75 | 38,9% |
N | 111,00 | 155,00 | 199,00 | ||||
P | 60,00 | 80,00 | 100,00 | ||||
K | 108,00 | 156,00 | 200,00 | ||||
3 | Środki ochrony roślin | 387,45 | 12,5% | 585,95 | 14,8% | 616,95 | 13,9% |
4 | Inne koszty specjalistyczne | 0,00 | 0,0% | 0,00 | 0,0% | 0,00 | 0,0% |
B | Koszty bezpośrednie (1+2+3+4) | 1525,90 | 49,3% | 2112,60 | 53,4% | 2521,70 | 56,7% |
C | Nadwyżka bezpośrednia bez dopłat (A-B) | 1634,10 | 2627,40 | 3798,30 | |||
1 | Koszty pracy maszyn własnych | 651,91 | 21,1% | 801,14 | 20,2% | 801,14 | 18,0% |
2 | Koszty usług rolniczych | 455,00 | 14,7% | 525,00 | 13,3% | 560,00 | 12,6% |
3 | Podatki i ubezpieczenia | 308,52 | 10,0% | 308,52 | 7,8% | 308,52 | 6,9% |
4 | Pozostałe koszty | 152,59 | 4,9% | 211,26 | 5,3% | 252,17 | 5,7% |
D | Koszty pośrednie (1+2+3+4) | 1568,02 | 50,7% | 1845,92 | 46,6% | 1921,83 | 43,3% |
E | Koszty całkowite (B+D) | 3093,92 | 3958,52 | 4443,53 | |||
F | Koszty prod. 1 dt (E/P) | 154,70 | 131,95 | 111,09
|
|||
G | Dochód rolniczy netto bez dopłat (A-E) | 66,08 | 781,48 | 1876,47 | |||
1 | Dopłaty bezpośrednie | 945,38 | 945,38 | 945,38 | |||
H | Dochód roniczy całkowity (G+1) | 1011,46 | 1726,86 | 2821,85 | |||
I | Wskaźnik opłacalności bez dopłat | 102,14% | 119,74% | 142,23% | |||
J | Wskaźnik opłacalności z dopłatami | 132,69% | 143,62% | 163,50% |
