Schorzenia racic u krów mlecznych a poziom produkcji

fot. Pixabay

Powszechnie uważa się, że dbanie o dobry stan kończyn krów zostało wprowadzone w hodowli bydła dopiero w XX wieku. Tymczasem już w starożytnym Imperium Rzymskim brano pod uwagę ten aspekt, sprawując należytą opiekę nad wołami. Dopiero jednak w XVI wieku zaczęły ukazywać się opracowania pisemne omawiające wpływ warunków środowiskowych na zdrowie zwierząt, jak i schorzenia racic u krów. Dowiedz się, jaki wpływ na poziom produkcji krów mlecznych mają schorzenia racic!

We współczesnym chowie kulawizny są jednym z głównych problemów zdrowotnych, jakie dotykają bydło mleczne. Schorzenia racic u krów powodują intensywniejszy remont stada, wysoki poziom brakowania krów. Wskaźniki produkcyjne oraz rozrodcze ulegają pogorszeniu. Spada poziom dobrostanu, a także zdrowotności stada. To wszystko przekłada się na duże straty ekonomiczne. Dlatego wysoki dobrostan w oborze i prawidłowe zdrowie zwierząt pozwala zminimalizować koszty. Najlepiej jest to osiągnąć poprzez zapewnienie odpowiednich warunków środowiska i prawidłowe żywienie krów.

Środowisko, w jakim przebywa krowa ma znaczenie

System utrzymania, jak i warunki mikroklimatyczne mają wpływ na zdrowie i kondycję krów mlecznych. W wyniku oddziaływania negatywnych czynników środowiska zwierzę może zachowywać się w sposób odbiegający od normy. Analiza cech behawioralnych, szczególnie w warunkach wielkotowarowych stanowi spory problem. Źródłem tego są warunki panujące w oborze (specyfika rozwiązań konstrukcyjnych, warunki zoohigieniczne, zagęszczenie zwierząt, forma żywienia itp.) To wszystko składa się na skomplikowane relacje środowisko-zwierzę-człowiek.

Każde zwierzę charakteryzuje się indywidualnymi cechami osobniczymi. Pomimo iż krowy mleczne wykazują często instynkty stadne, to w przypadku ograniczonej przestrzeni bytowania zachowania te powoli zanikają. Odpowiednie wykorzystanie genotypu odbywa się dopiero wtedy, jeśli elementy środowiskowe otaczające zwierzęta pozwalają na osiąganie wysokich efektów produkcyjnych.

Co gwarantuje długie życie krów?

Intensyfikacja produkcji mleka powoduje, że w hodowli bydła mlecznego cechy funkcjonalne, które w znacznym stopniu obniżają koszty produkcji, zyskują na znaczeniu.

Cechy płodnościowe, długowieczność, zdrowotność wymienia, odporność na choroby, szybkość doju, temperament, zdrowotność racic to parametry, które gwarantują dłuższe „życie produkcyjne” krowy.

Schorzenia kończyn u krów – rodzaje

Regularna korekcja racic pozwoli nam uniknąć niepotrzebnych problemów z kończynami u krów

fot. Pixabay

Zdrowotność kończyn, a zwłaszcza profilaktyka zapobiegania występowaniu chorób racic w populacji bydła mlecznego, to bardzo ważny problem wpływający zasadniczo na poziom opłacalności produkcji. Krowy powinny być pod stałą opieką człowieka w celu wczesnego wykrywania kulawizn i jak najszybszej interwencji leczniczej w przypadku schorzeń. U bydła mlecznego występuje zasadniczo 6 rodzajów schorzeń.

Choroby racic u krów

• wrzód podeszwy (wrzód Rustelholza) obejmuje on zwłaszcza III palec tylni i IV palec przedni. Lokalizuje się w miejscu przejścia podeszwy w opuszkę (przyczep mięśnia zginacza głębokiego),
• choroba białej linii. Dotyczy ona przerwania połączenia pomiędzy ścianą racicy a podeszwą,
• ochwat, czyli wylewy w podeszwie, inaczej aseptyczne zapalenie tworzywa racicowego. Natomiast w terminologii międzynarodowej określane jako laminitis. Jest to choroba nieinfekcyjna, o przewlekłym, podostrym lub ostrym przebiegu,
• zapalenie skóry palca to powierzchowne zapalenie skóry. Choroba ta obejmuje zwykle skórę na przejściu pomiędzy szparą między racicową w owłosioną cześć opuszka,
• zapalenie skóry szpary międzyracicowej, czyli choroba bakteryjna i zakaźna, ropowica skóry szpary międzyracicowej, często w praktyce określana mianem zanokcicy lub zastrzału, może prowadzić do najbardziej uciążliwych kulawizn.

Jak zapobiec brakowaniom krów w stadzie?

Brakowanie z powodu wystąpienia schorzenia racic u krów to ok. 10–15% z tendencją wzrostową. Szacuje się, że koszt tzw. kulejącej krowy w stadzie to straty rzędu 1000 zł. Zmniejszona produkcja mleka, koszty leczenia, zwiększony remont stada, problemy z zacieleniami itp., to wszystko składa się na tak wysokie koszty.

W praktyce, kiedy zwierzęta utrzymywane są w odpowiednich warunkach higienicznych, problemy z racicami występują w niewielkiej skali. Aby jednak uniknąć wszelkich problemów z kończynami, należy zadbać o czyste i suche podłoże, właściwie żywienie, w zależności od systemu utrzymania stosowanie standardowych środków zapobiegawczych tzn. kąpieli racic (system bezuwiązowy) oraz o okresową korekcję.

Dlaczego korekcja racic jest tak ważna?

Schorzenia racic u krów mogą pociągnąć za sobą również inne choroby i problemy, np. choroby wymienia

fot. Pixabay

Korekcja funkcjonalna (profilaktyczna) umożliwia zachowanie naturalnego (fizjologicznego) kształtu racicy, wielkości poszczególnych części i równomiernego obciążenia na podeszwie. Umożliwia również w prawidłowy sposób spełnianie funkcji samoczyszczącej. Systematyczne usuwanie rogu racicowego powoduje produkcję nowego, jednocześnie usuwany jest róg z rozwijającymi się procesami chorobowymi. Takie działania pomogą zapobiec znacznym stratom na poziomie produkcyjnym. Sama korekcja profilaktyczna ujawnia wiele zmian w racicach niezaobserwowanych przed jej wykonaniem. Szacuje się, że ukryty/początkowy proces zmian na poziomie racic dotyczy około 10% krów.

Można, zatem przyjąć, że jeżeli w stadzie bydła mlecznego występują problemy z kończynami, to mają one podłoże zarówno dziedziczne, jak i środowiskowe. Związane są one z systemem utrzymania i sposobem opieki, skłonnościami genetycznymi, kondycją oraz żywieniem. Choroby racic u bydła w większym stopniu dotykają tylnych kończyn ze względu m.in. na przenoszenie większego ciężaru. Odsetek krów, które są brakowane z powodu schorzeń racic i ich powikłań wynosi około 15–25%, w przypadku stad wysokowydajnych wskaźnik ten jest o wiele wyższy. W bilansie ekonomicznym obok strat na poziomie produkcji mleka należy również odnotować zmiany w składzie, jak i jakości mleka (komórki somatyczne, bakterie, zmiany organoleptyczne).

Schorzenia racic u krów a inne dolegliwości. Podsumowanie

Choroby racic u krów stanowią 90% schorzeń kończyn. Chore racice to również problemy z mastitis i rozrodem. Stanowią one przyczynę straty w produkcji mleka wahającą się od 200 do 500 l na krowę w laktacji. Schorzenia kończyn to zwiększony remont (większa liczba młodych zwierząt wchodzących do stada) w konsekwencji mniejszy zysk ze sprzedaży materiału hodowlanego.

Na zakończenie warto przypomnieć, że ekonomika produkcji w stadzie bydła mlecznego opiera się na pewnych podstawowych zasadach. Mają one bezpośredni, jak i pośredni wpływ na poziom produkcji i wynik ekonomiczny. Można tu odnotować zmiany na poziomie chowu poprawiające dobrostan jak również zdrowie zwierząt. Dzięki temu uzyskujemy konkurencyjność produktów, obniżenie kosztów, niższe brakowanie, niższe wydatki weterynaryjne, wyższą produkcję. Podsumowując, wszystko to przekłada się w finale na wyższy zysk gospodarstwa.

Poznaj również: Muchy w oborze – nawracający i uciążliwy problem

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!