Czym powinniśmy nawozić sorgo cukrowe?

3 listopada 2018, prof. dr hab. inż. Józef Sowiński

Sorgo cukrowe jest gatunkiem polecanym głównie ze względu na wytrzymałość na niedobory wody. Przy jego uprawie trzeba jednak pamiętać, że jest to roślina o dużych potrzebach nawozowych, a tempo pobierania składników pokarmach jest ściśle związane z przyrostem biomasy (rys. 1).

Spis treści

Reklama

Ważne terminy

W początkowym okresie wegetacji sorgo ma niskie potrzeby pokarmowe. Dopiero gdy rośliny mają wytworzone wszystkie liście i wegetacja sorga osiągnie ok. ¹/₃ pełnego okresu rozwojowego, rozpoczyna się okres intensywnego pobierania składników pokarmowych (przyrost łodyg).

Rys. 1. Dynamika przyrostu biomasy i tempo pobierania składników odżywczych. 1 – suchej masy, 2 – fosforu, 3 – azotu, 4 – potasu (Vanderlip 1993: How a sorghum plant develops).

Drugim ważnym terminem w odżywianiu sorga jest faza kwitnienia wiech (²/₃ pełnego cyklu rozwojowego). Do tej fazy rozwojowej sorgo powinno pobrać odpowiednio 70, 60 i 80% ogólnej ilości azotu, fosforu i potasu.

Sorgo cukrowe

W terminie późniejszym, w dojrzałości fizjologicznej, sorgo osiąga maksimum nagromadzenia suchej masy. Faza ta, podobnie jak u kukurydzy, objawia się występowaniem czarnego przebarwienia (czarnej plamki) po stronie ziarniaka, na której znajduje się zarodek (fot. 1).

Fot. 1. Fazy dojrzałości ziarna sorga (od lewej): zielona, woskowa, fizjologiczna (Erik Larson 2014).

W dojrzałości mlecznej, mleczno-woskowej ziarna, w naszych warunkach w terminie użytkowania sorga na kiszonkę, struktura nagromadzenia makroskładników (N:P:K) wynosi odpowiednio 40:10:50. Nawożenie potasem i azotem ma więc największe znaczenie w uzyskaniu wysokiego, dobrej jakości plonu.

Odpowiednie dawki

Zakres dawki zależny jest od zasobności gleby, spodziewanego plonu oraz przewidywanego przebiegu pogody. W lata suche oraz na glebach żyznych nawożenia azotem można ograniczyć. W lata o umiarkowanych i wysokich opadach deszczu plon biomasy sorga może być bardzo wysoki, ale trzeba wziąć pod uwagę i potrzeby pokarmowe również są większe.

Nawożenie potasem i azotem ma największe znaczenie w uzyskaniu wysokiego, dobrej jakości plonu sorga.

W warunkach Polski zaleca się następujące dawki nawozów (w czystym składniku): 90-120÷150 kg N na ha, 50-70 kg P₂O₅, 100-140÷160 kg K₂O na 1 ha. Nie podaje się natomiast ograniczeń w stosowaniu niektórych nawozów. Zaleca się podział dawek (azotu) oraz stosowanie nawozów azotowych o tzw. spowolnionym działaniu, w których uwalnianie azotu jest zależne od stopnia rozkładu otoczki granul.

W interdyscyplinarnym projekcie PBS1/A8/11/2013 oceniano wpływ różnych sposobów nawożenia azotem na wysokość i jakość plonu oraz stopień zanieczyszczenia wody glebowej związkami azotu.

***

Więcej na temat sorga możecie przeczytać tutaj: