Spadek białka w mleku! Czy można temu zaradzić?

Spadek białka w mleku i dziennej wydajności latem jest naturalnym zjawiskiem. Krowy w najgorętszych dniach lata pobierają znacznie mniej paszy, przez co obniża się całkowita wydajność. Czy można podjąć jakieś działania, żeby poprawić skład mleka?

spadek białka w mleku

Obniż temperaturę wody do picia dla bydła! Źródło zdjęcia Agrofoto.pl/lukassss306

Nie od dziś wiadomo, że procent białka w mleku jest bardzo ważnym czynnikiem, wpływającym na wynik finansowy gospodarstwa zajmującego się produkcją mleka. Nic więc dziwnego, że spadek białka w mleku martwi. Warto dowiedzieć się jakie czynniki wpływają na poziom białka w mleku, ponieważ na niektóre z nich mamy wpływ.

Temperatura optymalna dla krów wysokowydajnych to 5 – 20 stopni C., przy wilgotności powietrza< 68 %. Powyżej 20 stopni C. i > 68 % wilgotności nasila się stres cieplny, który wraz ze wzrostem tych parametrów może prowadzić do śmierci zwierzęcia. Stres cieplny jest głównym czynnikiem zmniejszającym produkcję mleka u krów- tłumaczy Włodzimierz Cholewiński i Zbigniew Wróblewski, specjaliści ds. żywienia Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka.

Czynniki wpływające na zawartość białka w mleku

  • rasa, czynniki genetyczne

Krowy mleczne różnych ras mogą znacznie różnić się wydajnością, ale również składem produkowanego mleka i stosunkiem frakcji białkowej, kazeinowej i serwatkowej.

Im starsza krowa, tym gorsza struktura gruczołu mlekowego oraz wyższa podatność na choroby wymienia.

  • wiek

Wraz ze wzrostem numeru laktacji (czyli wieku) można zaobserwować spadek białka w mleku. Im starsza krowa, tym gorsza struktura gruczołu mlekowego oraz wyższa podatność na choroby wymienia.

  • stadium laktacji

Poziom białka w mleku zmienia się również w trakcie całej laktacji. W pierwszych dniach laktacji kiedy produkowana jest siara, mleko jest bogate w immunoglobuliny, pozostałe frakcje białkowe również są na wysokim poziomie. Kiedy maleje zawartość siary, obserwowany jest również spadek białka w mleku. Wraz ze stopniowym wzrostem wydajności (aż do szczytu laktacji) zawartość białka w mleku rośnie.

  • pora roku i temperatura

Zimą i jesienią nie ma drastycznych zmian w wydajności mlecznej i zawartości białka w mleku. Dzięki zbilansowanej dawce paszowej można utrzymać poziom białka w mleku na stałym poziomie. Latem, kiedy przez kilka dni utrzymuje się temperatura powyżej 25 °C, a krowy wykazują objawy stresu cieplnego pobierają znacznie mniej paszy.

Zmniejszenie produkcji mleka w warunkach stresu cieplnego jest bezpośrednio związane z obniżeniem pobrania paszy przez zwierzęta, podczas gdy zapotrzebowanie na energię związaną także z termoregulacją wzrasta. Stres cieplny ma wpływ na zmniejszenie % tłuszczu i białka w mleku, pogarsza przeżuwanie i wywołuje immunosupresję, tym samym zwiększając częstotliwość występowania chorób- mówią specjaliści PFHBiPM

Zakiszanie pasz z konserwantami podnosi ich jakość, smakowitość, zmniejsza zagrzewanie oraz powoduje większą chęć wyjadania.

Specjaliści ds. żywienia PFHBiPM

  • żywienie

krowy na pastwisku

Bakterie żwaczowe są źródłem łatwo przyswajalnego białka. Zadbaj o składniki pokarmowe dla mikroflory! Źródło zdjęcia AgroFoto.pl/joluss88

Na zawartość białka w mleku wpływa dostępność energii w dawce. Bardzo ważne jest źródło energii, które dostarczamy krowie w paszy. Im więcej dostarczymy do żwacza składników pokarmowych dla mikroorganizmów, tym więcej białka zostanie wchłoniętego w jelicie. Żadna forma białka (białko chronione, aminokwasy chronione) nie dostarcza tak dużej ilości łatwo przyswajalnego białka jak białko mikroorganizmów. Podobnie będzie wczesną wiosną kiedy krowy żywione są zielonką bogatą w białko. Jeśli nie dostarczymy im również energii w dawce, możemy zapomnieć o wysokim poziomie białka w mleku. Do żwacza należy dostarczyć przede wszystkim skrobię, która jest źródłem energii dla mikroflory żwacza. Zwiększamy dzięki temu zawartość kwasu propionowego w żwaczu, a tym samym wytwarzane są składniki i stymulatory niezbędne do produkcji białka (glukoza i jednocześnie insulina). Podczas, gdy obserwowany jest spadek białka w mleku nie pomogą tłuszcze (tłuszcze roślinne i zwierzęce), mimo, że są źródłem łatwo przyswajalnej energii, ale nie są źródłem składników pokarmowych dla bakterii żwaczowych. W dawce można zwiększyć udział aminokwasów chronionych- metioniny i lizyny lub białka chronionego, odpornego na rozkład w żwaczu. Jednak żadna z metod nie będzie tak skuteczna jak dokarmianie bakterii żwaczowych.

Pogorszenie się jakości pasz na skutek szybszego się ich psucia- pleśnienia , zagrzewania powoduje gorsze ich wyjadanie oraz zwiększa ich sortowanie co sprzyja chorobom metabolicznym np.: ketozie, kwasicy czy przemieszczeniu trawieńca

Specjaliści ds żywienia PFHBiPM

 Jak powstrzymać spadek białka w mleku?

Przede wszystkim należy zapobiegać skutkom stresu cieplnego i zachęcać krowy do pobierania paszy (dodatki zapachowe i smakowe). Dobrą metodą jest podawania krowom zimnej wody do picia. Okazuje się, że krowy pobierające wodę w temperaturze otoczenia (<25°C) będą miały znacznie większy spadek białka w mleku niż te, które otrzymują wodę zimną (około 10°C). Pasza powinna być świeża, częściej zadawana, aby zachęcać krowy do jedzenia.

Pogorszenie się jakości pasz na skutek szybszego się ich psucia- pleśnienia , zagrzewania powoduje gorsze ich wyjadanie oraz zwiększa ich sortowanie co sprzyja chorobom metabolicznym np.: ketozie, kwasicy czy przemieszczeniu trawieńca- dodają specjaliści

Metody ograniczenia spadku białka w mleku

Włodzimierz Cholewiński i Zbigniew Wróblewski, specjaliści ds. żywienia z PFHBiPM podają metody ograniczenia spadku białka w mleku i wydajności:

TMR się grzeje

Uwaga na zagrzewający się TMR! Zniechęca krowy do pobierania!

fot. Fotolia

  • Zakiszanie pasz z konserwantami podnosi ich jakość, smakowitość, zmniejsza zagrzewanie oraz powoduje większą chęć wyjadania.
  • Sposób wybierania pasz i zadawania na koryto także nie jest bez znaczenia.
  • Pasze świeże podawane częściej i na noc są zjadane chętniej.
  • Dobrze pocięty TMR powinien do maksimum ograniczać  sortowanie pasz.
  • Zagrzewające się TMR-y z dodatkiem do wozu paszowego kwasów propionowego, mrówkowego, benzoesanu sodu mają dobry wpływ na stabilność termiczną, jakość i chęć zjadanych pasz przez krowy.
  • Dodatek także w żywieniu preparatów wiążących mykotoksyny oraz poprawiających pracę żwacza, drożdże oraz bufory zmniejszają stres cieplny, a dodatek tłuszczu chronionego podwyższa status energii wykorzystywanej dodatkowo do termoregulacji ciała.
  • Odpowiednia ilość dodatku mineralnego, elektrolitów, potasu, sodu, magnezu (melasa, wysłodki, lizawki solne). Składniki mineralne powinny  być uzupełniane na bieżąco ponieważ są zużywane na skutek wypacania.
  • Pasza podawana w upały musi być świeża i smaczna.
  • Wentylacja powinna być wydajna i sterowana w zależności od temperatury otoczenia krów i wilgotności.
  • Dostęp do świeżej i smacznej wody niczym nie ograniczony

Czy artykuł był przydatny?

Kliknij na gwiazdkę, by zagłosować

Ocena 4.5 / 5. Liczba głosów 2

Na razie brak głosów. Możesz być pierwszy!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *