Test przezimowania zbóż ozimych i rzepaku
Spora część rolników na pewno zastanawia się, czy swoją plantację pszenicy lub rzepaku nawozić i chronić zgodnie z od lat ustaloną procedurą. Czy też jeśli źle przezimowała zaorać i posiać rośliny jare. Test przezimowania zbóż ozimych i rzepaku może rozwiać wszelkie wątpliwości.
Nie zawsze przemrożenia są przyczyną złego stanu zbóż
Na pewno nie można działać pochopnie. Należy dobrze sprawdzić całą plantację i w razie potrzeby należy wykonać prosty test przezimowania zbóż ozimych, który powinien odpowiedzieć nam w jakim stanie znajduje się nasza plantacja.
Spis treści
Pośpiech najgorszym doradcą
Na polu, gdzie chcemy takowy test przeprowadzić, wykopujemy rośliny z korzeniami i po uprzednim ich przygotowaniu i wyłożeniu na wilgotnej bibule, zostawiamy w temperaturze pokojowej przez kilka dni. Jest to o tyle ważne, ponieważ ułatwi nam to podjąć strategiczną decyzję i odpowiedzieć sobie na pytanie, czy w dalszym ciągu inwestować w tą uprawę.
Doradztwo od PROCAM Polska
Proponujemy Państwu profesjonalne doradztwo w tej materii. Masz problem? Zadzwoń do swojego doradcy z PROCAM Polska, który po przeprowadzeniu lustracji na miejscu, pobraniu próbek oraz przeprowadzeniu testu przezimowania zbóż ozimych czy też rzepaku, pomoże podjąć jedyną słuszną decyzję! W przypadku decyzji o pozostawieniu takiej plantacji „przy życiu”, doradcy PROCAM podejmą się skutecznego „leczenia”, po którym przy odpowiednim przebiegu pogody plon powinien być satysfakcjonujący.
Jak wykonać test przezimowania zbóż ozimych?
Lustracja i ocena przezimowania na polu
Test oceny przezimowania zbóż wykonujemy po zaniku okrywy śnieżnej bądź ustaniu mrozów w okresie ruszania wegetacji. Zaleca się poddanie analizie losowo wybranych roślin z miejsc budzących wątpliwości.
- Pobieramy rośliny, najlepiej z kilku miejsc. Szczególną uwagę przykładamy do miejsc, które budzą wątpliwości. Dobrze jest pobierać po około 10-20 roślin z każdego miejsca. Przy pobieraniu roślin uważamy, by nie uszkodzić węzła krzewienia.
- Następnie rośliny oczyszczamy z gleby (obmywamy). Należy usunąć nożyczkami lub innym ostrym narzędziem wszystkie pędy na wysokości 2-4 cm, powyżej węzła krzewienia, odcinamy również cały system korzeniowy. Przygotowane rośliny umieszczamy na gazie lub bibule i zawijamy je do środka.
- Następnie układamy na płaskim naczyniu, zwilżając wodą. Naczynie umieszczamy w pomieszczeniu o temp. 22-25℃ na okres 24 godzin.
Porównanie przemrożonych i zdrowych korzeni pszenicy ozimej
Obsada minimalna roślin/m2
- pszenica ozima – 130
- jęczmień ozimy – 120
- żyto i pszenżyto – 110
Jeżeli rośliny zbóż po wykonaniu testu przezimowania wykazują dobry lub bardzo dobry wigor, a także mają minimalną obsadę gwarantującą nam opłacalny plon, to w takim przypadku zostawiamy takową plantację. Dalej pracujemy nad poprawą jej kondycji, wykorzystując wszystkie metody (oprócz nawożenia azotem i siarką) pozwalające zwiększyć krzewistość produkcyjną.
Ocena przezimowania rzepaku
Test przezimowania rzepaku wykonujemy po zaniku okrywy śnieżnej bądź ustania mrozów w okresie ruszania wegetacji. Zaleca się poddanie analizie losowo wybranych roślin z miejsc budzących wątpliwości. Pobieramy losowo rośliny budzące wątpliwość do oceny, przyjmując zasadę z 10 miejsc pola po 10 kolejnych roślin w rzędzie. Gdy gleba jest zamrożona, wykuć rośliny ze zmarzniętą bryłą gleby. Roślina powinna mieć minimum 5-7 cm górnego odcinka korzenia palowego i nieuszkodzony pąk wierzchołkowy.
Poniższa galeria zdjęć przedstawia stany fitosanitarne i fizjologiczne uprawy rzepaku ozimego
Rośliny po wykopaniu należy umieścić w pomieszczeniu:
- zamrożone przeznaczyć do powolnego rozmrożenia na okres 1 doby w temperaturze 12-18℃,
- z roślin niezamrożonych po obmyciu z gleby przygotować preparat.
Jak przygotować preparat do oceny?
- odciąć u nasady wszystkie liście, zachowując szczytowe nierozwinięte w rozecie,
- odciąć od dołu 5-7 cm systemu korzeniowego.
Umieszczamy spreparowane rośliny na tacy i przykrywamy część korzeniową gazą, utrzymujemy w wilgoci przez okres 7 dni w temperaturze 22-25℃.
Ocena roślin po 7 dniach przechowywania po ich przekrojeniu wzdłuż osi rośliny:
 Przekrój wzdłuż osi zdrowego rzepaku |
 Przemrożony korzeń rzepaku do zaorania |
Rośliny są żywe, gdy:
- pąk wierzchołkowy z wyraźnym przyrostem liści,
- tkanka pąka wierzchołkowego szklista, po ugięciu palcami elastyczna,
- korzeń palowy szklisty lub białawy, część naskórka korzenia nie złuszcza się.
Temperatury progowe w różnych fazach rozwojowych
Uszkodzenia roślin rzepaku po zimie
- Zniszczone liście rozetowe – spadek plonu 10% (min. obsada 30-40/m2)
- Uszkodzony korzeń zaraz poniżej szyjki korzeniowej – likwidacja plantacji
- Uszkodzony korzeń poniżej 12 cm od szyjki korzeniowej – max plon rzepaku ok. 1,5 -1,8 t (min. obsada 40-50/m2)
- Przemrożony korzeń poniżej 20-25 cm – bez widocznego wpływu na rozwój wiosenny (min. obsada 25-30/m2)
- Uszkodzenie stożka wzrostu – spadek plonu 25%-35% (min.obsada 60/m2)
Przeprowadzając test przezimowania zbóż ozimych i rzepaku możemy oszacować, jak wygląda stan naszych plantacji, to daje dobrą podstawę do podejmowania decyzji związanych z likwidacją plantacji, nawożeniem azotowym (głównie ustaleniem jego wysokości) oraz stosowaniem regulatorów wzrostu.
Dla regeneracji azot
Jednak najważniejszym elementem w całym tym zamieszaniu związanym z niepewnością, jaką mamy dzisiaj na polach jest jak najszybsze zastosowanie pierwszej dawki azotu, które w tym roku ze względu na jesienny przebieg pogody jak i niskie fazy rozwojowe roślin uprawnych powinno być znacznie większe jak zazwyczaj. Takie podejście do tematu zwłaszcza zwiększonymi dawkami formy azotanowej będzie sprzyjało regeneracji roślin po zimie.
