Uprawa buraków nie tylko na cukier
Burak cukrowy jest rośliną o wysokim wskaźniku opłacalności, jednak plantatorów buraka czekają ciężkie czasy. Trudno przewidzieć, czy rolnikom będzie opłacać się uprawa buraków cukrowych, a cukrowniom ich przerabianie.
Wynika to z dużego znaczenia gospodarczego tej rośliny oraz limitowanych kwot jej produkcji. Jednak już za 2 lata ograniczenia produkcyjne zostaną uwolnione. Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (DG AGRI) przewiduje, że po zniesieniu kwotowania produkcji cukru ceny buraków spadną o 15%.
Spis treści
Negatywne skutki
Wyeliminowanie z płodozmianu buraka pogorszy efekty ekonomicznych.
Wyeliminowanie z płodozmianu buraka, oprócz pogorszenia efektów ekonomicznych, zapewne negatywnie wpłynęłoby również na warunki fitosanitarne siedliska. Pojawiłoby się więcej chorób i szkodników roślin uprawnych, dla których naturalną barierą jest prawidłowy płodozmian, uwzględniający rośliny okopowe. Argumentem przemawiającym za produkcją buraków jest także polska tradycja uprawy tej rośliny, zdobyta przez wielolecia wiedza, doświadczenie, a także nowoczesny park maszynowy. Dodatkowym atutem buraków są względy środowiskowe – uprawa tej rośliny sprzyja znacznie większej sekwestracji CO2 w porównaniu z innymi polowymi uprawami.
Wyeliminowanie z płodozmianu buraka negatywnie wpłynie na warunki fitosanitarne siedliska. Pojawi się też więcej chorób i szkodników.
Reforma rynku cukrownictwa i zobowiązania unijne dotyczące produkcji energii z odnawialnych źródeł przyczyniły się do zainteresowania burakiem jako rośliną energetyczną. Jak wykazano w wielu badaniach i praktyce przemysłowej, uzysk biogazu i bioetanolu z buraków jest znacznie wyższy niż z mocno promowanej kukurydzy czy innych roślin rolniczych. Dodatkowo technologia jest łatwa i szybka.
Uprawa buraków cukrowych a odmiany
Podczas przerobu buraka szczyt gazowy osiągany jest już po 12 godzinach od zapoczątkowania fermentacji. W przypadku kukurydzy czas ten wydłuża się do 12 dni. Cały proces u buraka trwa 15 dni, a u kukurydzy 90 dni. Aby jednak całe przedsięwzięcie było opłacalne, należy wdrożyć do uprawy specjalne odmiany przeznaczone do celów energetycznych. Takie buraki uprawia się także w nieco innej technologii.
Podczas przerobu buraka szczyt gazowy osiągany jest już po 12 godzinach od zapoczątkowania fermentacji.
Optymalna obsada jest wyższa niż w tradycyjnej uprawie i wynosi 110 tys./ha. Nawożenie mineralne, a szczególnie azotowe, należy zwiększyć do 180–200 kg N/ha. Inaczej przebiega również zbiór buraka przeznaczonego na biogaz. Do biogazowi trafiają zarówno korzenie, jak i liście. Dlatego buraka należy ogłowić 3–4 cm nad główką korzenia. Taka technologia zapewnia dobre warunki do przechowywania i przetwarzania korzeni.
Plon buraków przeznaczonych na cele energetyczne (korzenie + liście) już dziś sięga 150–160 t/ha. Jednak prace prowadzone na poletkach doświadczalnych firmy KWS wskazują, że w najbliższym czasie normą może być 225–250 t/ha.
