Uprawa konserwująca buraka cukrowego

W wielu badaniach udowodniono, że pod uprawę buraka nie trzeba wykonywać orki. Rezygnując z uprawy klasycznej, nie dochodzi bowiem do istotnych obniżek plonów korzeni i cukru. Koszty produkcji zostają natomiast znacznie ograniczone (ok. 15%). Sprzyja to efektywności ekonomicznej. Czym jest uprawa konserwująca buraka?

Tradycyjna uprawa roli oprócz wielu korzyści ma szereg wad: m.in. przyczynia się do obniżenia tzw. „życia biologicznego gleby”. Po orce drastycznie zmniejsza się liczebność pożytecznych dżdżownic, próchnica ulega szybszej mineralizacji, degraduje się struktura gleby, zwiększa się ryzyko erozji. Co więcej warstwa orna szybciej ulega przesuszeniu, nawozy mogą być zbyt głęboko umieszczone, wyorywane są nasiona chwastów, kamienie i martwica glebowa, może dojść do powstania podeszwy płużnej i zagęszczenia podornej warstwy gleby. Dodatkowo wykonanie orki wymaga optymalnej wilgotności gleby. Zabieg ten charakteryzuje się słabą wydajnością i wysoką kosztochłonnością.

Uprawa konserwująca buraka polega na zrezygnowaniu z orki przedzimowej i wiosennym wysiewie nasion w przemarznięty lub chemicznie zniszczony mulcz z międzyplonów lub z innej materii organicznej.

„Lansowana” uprawa konserwująca

Ze względów ekonomicznych oraz środowiskowych coraz powszechniej w naszym kraju lansowana jest uprawa konserwująca buraka cukrowego. Według badań ten sposób uprawy stosowany jest już na 13,5% areału polskich pól. Szczególnie dużą popularnością cieszy się w woj. wielkopolskim.

Uprawa konserwująca buraka polega na zrezygnowaniu z orki przedzimowej i wiosennym wysiewie nasion w przemarznięty lub chemicznie zniszczony mulcz z międzyplonów lub z innej materii organicznej (rozdrobniona słoma). Wiosną, przed siewem buraka, mulcz należy płytko wymieszać z glebą. Można też pozostawić go na powierzchni niespulchnionego pola. W takich warunkach trzeba jednak użyć siewnika do siewu bezpośredniego.

Gorczyca biała

Najczęściej uprawianą rośliną w międzyplonie ścierniskowym jest gorczyca biała. Kiełkuje ona nawet przy ograniczonych zasobach wody, charakteryzuje się dużą dynamiką wzrostu, ma głęboki i rozbudowany system korzeniowy, który w naturalny sposób spulchnia glebę, a po obumarciu sprzyja powstawaniu pustych kanalików, tworzących optymalne warunki powietrzno-wodne dla roślin. Gorczyca dodatkowo może mieć działanie fitosanitarne, ogranicza populację mątwika i występowanie chwastów. Mulcz z gorczycy (ale także z innych roślin: facelia, rzodkiew, mieszanki strączkowo-zbożowe) zapobiega erozji gleby i wymywaniu składników pokarmowych, przeciwdziała zlewności i zaskorupianiu się roli, umożliwia lepsze zmagazynowanie wody, zapewnia wcześniejszy wysiew nasion, polepsza żyzność i aktywność biologiczną gleby.