Utrzymanie świń na głębokiej ściółce
Wybór systemu utrzymania świń wpływa na poziom dochodowości, ale również wiąże się ze statusem zdrowotnym utrzymywanych zwierząt. Jednym z rozwiązań jest utrzymanie świń na głębokiej ściółce. Prześledźmy krok po kroku ten typ chowu trzody chlewnej.
Utrzymanie świń na głębokiej ściółce dodatnio wpływa na behawior zwierząt, głównie poprzez wywołanie warunków bliskich do naturalnych. W chowie ściółkowym podłoże pokryte jest całkowicie słomą i wymaga okresowego usuwania zanieczyszczonej ściółki i wprowadzania nowej. A to z kolei zwiększa ilość pracy przy przyjęciu tego rozwiązania. Technologię utrzymania świń na głębokiej ściółce stosuje się w produkcji żywca wieprzowego w wielu rejonach świata. Zalicza się ją do proekologicznych metod chowu. Również w Polsce ten sposób utrzymania trzody chlewnej nabiera coraz większego znaczenia.
Spis treści
Utrzymanie świń na głębokiej ściółce
W chowie ściółkowym podłoże może być pokryte słomą, trocinami z drzew iglastych, korą drzewną lub torfem. Materiały wykorzystane do ścielenia powinny być suche, w miarę rozdrobnione i odpylone, a torf poddany sterylizacji.
Ściółka wchłania i wiąże wilgoć, słoma może stanowić warstwę izolacyjną, chroniącą zwierzęta przed szkodliwymi skutkami bezpośredniego kontaktu z podłożem. Ściółkowy system utrzymania chroni świnie przed urazami podczas wstawania lub kładzenia się. Z tych względów zaleca się stosować system ściółkowy.
Słoma na ściółkę
Słoma przeznaczona na ściółkę musi być bardzo dobrej jakości. Powinna być sucha, łatwo wchłaniać wilgoć z odchodów i wolna od zapleśnienia. Ściółka ze słomy pozwala świniom nie tylko zaspokajać naturalne potrzeby rycia i przeszukiwania podłoża, ale ułatwia także kształtowanie mikroklimatu w chlewni, zwiększając poczucie komfortu cieplnego (chłodzenie się podczas upałów czy ogrzewanie w okresie jesienno-zimowym).
Warunki utrzymania świń
System ściółkowy jest zbliżony do naturalnego sposobu chowu. Lochy mają silnie rozwinięty instynkt budowy gniazda porodowego a stosowanie podłóg ściółkowych zapewnia realizowanie naturalnego zachowania lochy przed porodem. W badaniach zaobserwowano, że pokrycie podłogi wpływa na sposób kładzenia się lochy. Kiedy podłoga jest pokryta ściółką, a locha ma możliwość zbudowania gniazda porodowego, jest ona bardziej uważna w trakcie kładzenia się. W przypadku kojców z podłogą rusztową z blokadami ograniczającymi, locha nie ma możliwości wykonania wszystkich czynności.
System ściółkowy jest zbliżony do naturalnego sposobu chowu
Wilgotna ściółka jest źródłem gromadzenia się większej ilości pary wodnej w powietrzu pomieszczenia inwentarskiego, co przy wyższej temperaturze stwarza odpowiednie warunki do rozwoju patogennej mikroflory, będącej przyczyną wielu schorzeń układu oddechowego trzody chlewnej. Badania mikroflory powietrza w pomieszczeniach dla różnych gatunków zwierząt dowodzą, że największa ilość bakterii i grzybów występuje w budynkach dla zwierząt utrzymywanych właśnie w systemie ściółkowym.
Chów świń w Polsce metodami ekologicznymi polega najczęściej na utrzymaniu zwierząt na głębokiej ściółce. Rozwiązanie to opiera się na stosowaniu ściołu słomiastego, bądź trocinowego i jego nieprzerwanej akumulacji w kojcu, aż do końca okresu tuczu.
System utrzymania na głębokiej ściółce
System utrzymania na głębokiej ściółce charakteryzuje się nawarstwianiem słomy (grubej pokrywy ściółki) o wysokości między 20, a 100 cm. Materiałem ściółkowym jest najczęściej słoma w balotach lub w dużych kostkach. W kojcach jest rozrzucana/usuwana za pomocą ładowarki czołowej lub widlaka. Najczęściej system ten stosuje się w tuczarniach, jak i warchlakarniach. Kojec grupowy na głębokiej ściółce dzieli się na strefę ściółkową oraz strefę żywieniową. Strefa żywieniowa zbudowana jest z podwyższonego podestu żywieniowego, do którego prowadzą schodki. Schodki nie powinny posiadać ostrych kantów, aby nie kaleczyły zwierząt.
Ściółka powinna być tak dostarczana, aby strefa legowiskowa była sucha. Obornik usuwa się z kojca po zakończeniu cyklu produkcyjnego – tuczu. Zaletą tego systemu jest wysoka ciepłochronność i niskie nakłady pracy ludzkiej. Natomiast wadą jest potrzeba posiadania dużej ilości słomy. System ten można zastosować w nowych budynkach lub w budynkach zaadoptowanych. Po zakończeniu okresu tuczu budynek należy oczyścić, zdezynfekować i zaścielić nową słomą.
Zwiększony dobrostan zwierząt
Odmianą utrzymania na głębokiej ściółce, przeznaczoną do porodu i odchowu prosiąt, jest system familijny. Jest to wspólne utrzymanie loch z prosiętami do 90 dnia od oproszenia. Wariant ten wprowadzono opierając się na strukturze stad dziko żyjących świń oraz eliminowaniu problemów związanych z odsadzeniem i zaburzeniami hierarchii grupy. System pozwala na wyeliminowanie z produkcji aż dwóch etapów technologicznych: warchlakarni oraz sektora krycia. Odsadzenie prosiąt następuje w ok. 56. dniu życia.
System familijny, wspólne utrzymanie loch z prosiętami do 90 dnia od oproszenia
Głęboka ściółka, zarówno dla loch, jak i dla warchlaków oraz tuczników, jest korzystnym rozwiązaniem ze względu na stworzenie warunków dobrostanu zwierząt. System ten zaspokaja wszystkie potrzeby behawioralne świń oraz ogranicza lub nawet całkowicie eliminuje schorzenia kończyn, które często występują w systemach bezściełowych.
Utrzymanie świń na głębokiej ściółce poprawia behawior
Badania nad zachowaniem świń utrzymywanych na głębokiej ściółce, w porównaniu do zwierząt utrzymywanych w systemie rusztowym, różnią się od siebie. Stwierdzono, że świnie utrzymywane na głębokiej ściółce uzyskiwały wyższe wskaźniki produkcyjne w porównaniu do zwierząt utrzymywanych na rusztach.
Obserwacja zachowania tuczników udowodniła, że świnie utrzymywane na podłodze rusztowej w porównaniu do świń na głębokiej ściółce, wykazywały dłuższy okres bezczynności i więcej czasu poświęcały na zachowania agresywne. Wśród świń utrzymywanych w systemie bezściółkowym znacznie częściej występowało zjawisko kanibalizmu.
Poprawa opłacalności produkcji
Stosowanie głębokiej ściółki pomaga poprawić opłacalność produkcji trzody chlewnej i zmniejszyć bazę materiałową (zwłaszcza w chlewniach nieogrzewanych). Dzięki bakteriom w ściółce dla świń można zapewnić zwierzętom dobry materiał cieplny, ponieważ podczas obróbki moczu i obornika wydziela się sporo ciepła (temperatura ściółki sięga + 40 ° C).
Temperatura w chlewni, wykluczając czynnik żywieniowy, ma duży wpływ na wielkość wybranych parametrów tuczu. W pomieszczeniach z wyższą temperaturą tuczniki lepiej wykorzystują paszę i osiągają wyższe przyrosty dobowe. Na utrzymanie komfortu termicznego korzystny wpływ ma utrzymanie na ściółce. Warstwa ściółki izolująca zwierzęta od chłodnego podłoża zapewnia komfortowe legowisko. Świnie utrzymywane bezściełowo, w niekorzystnych warunkach termicznych, pobierają więcej energii z paszy na ogrzanie otoczenia. Z badań wynika, że tuczniki utrzymywane bezściełowo przyrastały o ponad 90 g dziennie mniej, niż zwierzęta utrzymywane na słomie w tych samych warunkach termicznych.
Ściółka trocinowa zamiast słomy
Utrzymanie świń na głębokiej ściółce trocinowej z drzew iglastych z dodatkiem biopreparatów poprawia komfort termiczny chowu. Ponadto przyczynia się do ograniczenia emisji szkodliwych gazów. Świnie utrzymywane w takich warunkach środowiskowych mają zapewniony wyższy komfort bytowy. Co w efekcie przy odpowiednim żywieniu powinno przełożyć się na osiąganie wyższych przyrostów masy ciała.
Tuczniki utrzymywane na głębokiej ściółce z trocin osiągają masę ubojową w czasie krótszym o pięć dni w porównaniu z tucznikami utrzymywanymi tradycyjnie na słomie. Adaptacja zwierząt do systemu utrzymania na głębokiej ściółce jest również krótsza. Jej miarą jest czas trwania podstawowych czynności, ich krotność i okołodobowy rozkład występowania, a także przejawy zachowań nietypowych, odbiegających od wzorca typowego behawioru
Podsumowanie
Utrzymanie świń na głębokiej ściółce poprawia komfort termiczny w środowisku chowu. Świnie utrzymywane w takich warunkach środowiskowych charakteryzują się lepszym samopoczuciem i zdrowotnością. W chowie na głębokiej ściółce obserwuje się również wyższe przyrosty masy ciała.
Przy każdym systemie utrzymania należy bezwzględnie pamiętać, iż świnie są bardzo wrażliwe na wilgoć, zmiany temperatury i przeciągi. Dlatego każde pomieszczenie powinno być ciepłe, jasne i przestronne. Również nie należy zapominać o kontrolowaniu wody pitnej w poidłach. W przypadku niedogrzewanych budynków poidła warto wyposażyć w system ogrzewania.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
