Uwaga na przędziorki w 2023 r. Zagrożenie jest bardzo duże!

fot. Anita Łukawska

Przędziorki w 2023 r. będą stanowiły poważny problem w sadach i na plantacjach. Poprzedni sezon sprzyjał rozwojowi ich populacji. Pogodna jesień sprawiła, że szkodniki te przygotowały się dobrze do przetrwania niekorzystnych warunków. Przy czym zima 2022/2023 była na tyle łagodna, że udało się ją przeżyć tym roztoczom bez strat liczebnych.

W sadach i na plantacjach krzewów owocowych roztocze są powszechnymi szkodnikami. Prognozy wskazują na to, że przędziorki w 2023 r. będą stanowić podobne lub nawet większe zagrożenie niż przed rokiem. Co pozwala na postawienie takiej tezy graniczącej z pewnością?

Dlaczego przędziorki w 2023 r. będą poważnym zagrożeniem?

Pogoda sprzyjała przędziorkom w ostatnich kilku sezonach

Od kilku lat wstecz mamy do czynienia z upalnymi i suchymi latami, długo utrzymującą się słoneczną aurą jesienią oraz łagodnymi zimami. Takie warunki pozwalają na rozbudowanie populacji przędziorków i zimowanie praktycznie bez strat — w efekcie do zwiększania się ich

Czy sprawdzą się prognozy, że przędziorki w 2023 r. będą jedną z najliczniejszych grup szkodników roślin sadowniczych?

liczebności z roku na rok. Dlatego też każdy kolejny sezon sprawia, że kumulacja szkodnika w obrębie danej lokalizacji jest coraz większa. Przez to rodzi się ważki problem z zabezpieczeniem roślin uprawnych.

Upalna i sucha pogoda to doskonałe warunki dla przędziorków. Jak u wszystkich zwierząt zmiennocieplnych skraca się wówczas ich cykl rozwojowy, przez co rozwija się znacznie więcej pokoleń w sezonie.

Słoneczna, ciepła aura jesienią sprzyja natomiast przygotowaniu do zimowania. Samice mają więcej czasu na niczym niezakłócone składanie jaj i twardnienie ich osłonek w suchych warunkach. Natomiast u gatunków zimujących w formie samic, mogą one swobodnie i długo żerować, po czym schodzą do zimowli. Suche pancerz i zimowa kryjówka są dobrą zapowiedzią przetrwania nawet srogich mrozów. W przeciwnym wypadku zawilgocone ciało jest łatwo porażane przez grzyby entomofilne.

Zima nastająca po takiej jesieni, bez względu czy będzie sroga, czy łagodna nie stanowi zagrożenia dla dobrze przygotowanych do zimowania form szkodliwych roztoczy. Duży problem stanowiłaby natomiast mroźna zimowa aura po wilgotnej jesieni. Mianowicie, zamarzająca, powiększającą swoją objętość woda rozrywałaby tkanki oskórka. To natomiast zazwyczaj prowadzi do śmierci roztocza.

Nadużywanie akarycydów i błędne ich stosowanie

Z każdym sezonem maleje liczba dostępnych środków ochrony roślin. Mimo iż w Polsce mamy wciąż dostępną dużą liczbę akarycydów, nie wszystkie gatunki roślin możemy nimi chronić. Poza tym etykiety rejestracyjne, a także dobra praktyka ochrony roślin wskazują na możliwość zaledwie jednorazowego użycia poszczególnych akarycydów w sezonie. Doradcy idą jeszcze dalej, uważając, że najlepsze efekty ochrony uzyskujemy wówczas, gdy daną substancję czynną stosujemy raz na dwa lata. Niestety te zasady bywają łamane.

Odporność przędziorków

Przędziorki należą do grupy agrofagów bardzo szybko uodparniających się na często stosowane substancje czynne środków ochrony roślin. Tworzą bowiem bardzo liczne populacje, do tego w sezonie rozwijają kilka generacji. Zatem każdy zabieg ochrony przeżywa z tak licznych populacji kilka osobników. Przyczyną mógł być nienaturalnie gruby oskórek, zabezpieczający przed działaniem środka. Mogła to być również mniejsza aktywność osobnicza w przemieszczaniu się i pobieraniu pokarmu. Przez co kontakt ze środkiem był ograniczony. Czasami przeżywają osobniki, które już nabyły genetyczną odporność polegają na blokadzie środka ewentualnie stworzeniu „bajpasu” uniemożliwiającego działanie szkodliwej substancji na pewne miejsca lub funkcje organizmu szkodnika.

Przędziorki gatunkami polifagicznymi

Podkreślić należy, że zdecydowana większość przędziorków to organizmy polifagiczne. Co oznacza, że mogą żerować na wielu gatunkach roślin często z odległych rodzin botanicznych. Nie ograniczają się wyłącznie do roślin uprawnych, ale zasiedlają także dziko rosnące. Przy czym z tych naturalnych inkubatorów mogą przenosić się do sadów czy na plantacje.

Jakie przędziorki w 2023 r. będą niebezpieczne dla drzew owocowych?

• Przędziorek owocowiec (Panonychus ulmi) jest gatunkiem najczęściej spotykanym na drzewach owocowych. Najliczniej występuje i najintensywniej żeruje na jabłoni, gruszy, śliwie. Co nie oznacza, że nie można go stwierdzić na czereśni, wiśni czy innych drzewach pestkowych.
• Przędziorek głogowiec (Amphitetranychus viennensis, syn. Tetranychus viennensis) najczęściej występuje na jabłoni. Jednak jego roślinami żywicielskimi są także inne drzewa owocowe.
• Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) jest szczególnie niebezpieczny dla czereśni i wiśni. Przy czym może stanowić także domieszkę do populacji przędziorków na jabłoni, gruszy, śliwie i innych drzewach owocowych.

Niebezpieczne dla roślin jagodowych przędziorki w 2023 r.

• Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae) stanowi największe zagrożenie dla roślin jagodowych. Jego roślinami żywicielskimi jest

  Samica przędziorka chmielowca po przezimowaniu

  większość gatunków: borówka wysoka, malina i jeżyna, truskawka, porzeczki i agrest, winorośl.

• Przędziorek malinowiec (Neotetranychus rubi) zasiedla natomiast maliny i jeżyny uprawne i dziko rosnące, w polu i pod osłonami.
• Przędziorek leszczynowiec (Eotetranychus coryli) właściwie ograniczana się do różnych gatunków roślin z rodzaju Corylus (leszczyna). Przy czym jak na razie nie wyrządza szkód o znaczeniu gospodarczym.

W przypadku, gdy w pobliżu plantacji roślin jagodowych znajdują się sady, wówczas zarówno przędziorek owocowiec (Panonychus ulmi), jak i przędziorek głogowiec (Amphitetranychus viennensis ) mogą być na nie zawleczone.

Czytaj również: Zwalczanie przędziorków w sadach — terminy i środki

Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!