Wskaźnik wilgotności gleby IMGW-PIB — jaka sytuacja na polach?
Wskaźnik wilgotności gleby opracowany przez IMGW-PIB dla każdego województwa, a także powiatu to ważne kryterium dla rolników. Dzięki niemu producenci mogą dowiedzieć się, czy na ich polach występuje susza, czy też nie. Wskaźnik informuje bowiem o wilgotności gleby w warstwie 7–28 cm, a także 28–100 cm. Sprawdźmy zatem, jak przedstawia się mapa wilgotności gleby na początku sezonu 2023 r.
Wskaźnik wilgotności gleby opracowany przez IMGW-PIB to ważny znacznik szczególnie w ostatnich latach, kiedy to sytuacja hydrologiczna w Polsce nie przedstawia się najlepiej. Co ma związek m.in. z małą ilością opadów śniegu. Zimą coraz częściej pojawia się także wysoka temperatura powietrza, która również ma wpływ na ostateczny wynik wilgotności gleby.
Spis treści
Wskaźnik wilgotności gleby — mapa IMGW-PIB
Wilgotność gleby określana jest przez IMGW-PIB za pomocą wskaźnika, który informuje o aktualnym nasyceniu gleby wodą w stanie ciekłym. Określa się go procentowo jako stan od pełnego wyschnięcia (czyli wartości bliskiej zeru) do pełnego nasycenia (czyli wartości 100%). Co warto podkreślić, zimą można odnotować bardzo niskie wartości wskaźnika, co świadczy o stanie przemarznięcia gleby. Natomiast latem obszary o wilgotności poniżej 30–40% świadczą o możliwym deficycie wody w strefie korzeniowej. Zarówno jedna, jak i druga wielkość jest ważna dla rolników, którzy właśnie teraz rozpoczynają sezon 2023.
Aktualny wskaźnik wilgotności gleby określa mapa przygotowana przez IMGW-PIB z podziałem na wszystkie województwa i powiaty zlokalizowane na terenie Polski. My przeanalizowaliśmy wilgotność gleby dla wybranych powiatów zlokalizowanych w województwach, w różnych częściach Polski.
Wilgotność gleby — wybrane powiaty
W mazowieckim przeanalizowaliśmy powiat ostrołęcki, znajdujący się w północno-wschodniej części województwa. Według mapy IMGW-PIB wskaźnik wilgotności gleby w drugiej połowie lutego i na początku marca 2023 r. w warstwie 7–28 cm wahał się między 67% a 75%. Najmniejsze wartości wskaźnika wilgotności w tej warstwie gleby można było zaobserwować na przełomie sierpnia i września. Wówczas wartość wilgotności oscylowała w granicach 30%. Podobne, najniższe wartości wilgotności gleby (25%) były widoczne w warstwie gleby 28–100 cm w podobnym okresie, a dokładnie w sierpniu.
Z kolei, w śląskim i wybranym powiecie gliwickim wilgotność gleby przedstawiała się zdecydowanie inaczej. W warstwie gleby 7–28 cm wskaźnik wilgotności gleby podany przez IMGW-PIB z początkiem lutego wynosił 90%, po czym spadł do wartości 70%. Wahania wartości wilgotności gleby występowały tam również latem. Na przykład w czerwcu wartość wilgotności wynosiła nawet 88%, po czym potrafiła spaść do 32%. Wilgotność w głębszej warstwie gleby (28–100 cm) od początku lutego do początku marca 2023 r. utrzymywała się w granicach 75–80%.
Trzecim województwem, które przeanalizowaliśmy, było woj. lubuskie i powiat żagański. Na tym terenie wskaźnik wilgotności gleby w warstwie 28–100 cm pokazywał jeszcze niższe wartości szczególnie w lipcu i sierpniu, kiedy to oscylował w granicach nawet 17–20%. Zdecydowanie lepiej wskaźnik wilgotności gleby przedstawiał się jesienią, a także zimą. Wówczas wartości wilgotności gleby wynosiły nawet 65%.
Z kolei, w warstwie 7–28 cm wskaźnik wilgotności gleby podawany przez IMGW-PIB wiosną i latem wahał się pomiędzy 28% a 54%. Bardziej ustabilizowane wartości wskaźnika wynoszące nawet 70–78% były za to jesienią i zimą.
Wskaźnik wilgotności gleby IMGW-PIB na podstawie danych satelitarnych
Na koniec warto podkreślić, że omawiane wykresy przedstawiające wilgotność gleby w postaci wskaźnika powstają na podstawie danych satelitarnych EUMETSAT H-SAF (Satelitarnego Centrum Aplikacyjnego dla Operacyjnej Hydrologii i Gospodarki Wodnej) dla dwóch warstw: 7–28 cm oraz 28–100 cm.
Na podstawie pozyskiwanych raz na dobę danych z czujnika satelitów Metop określa się wilgotność gleby w warstwie powierzchniowej i dalej wykorzystuje w modelu, który oblicza wskaźnik wilgotności dla różnych głębokości, z rozdzielczością przestrzenną wynoszącą 25 km. Model uwzględnia również zmienne atmosferyczne, typ pokrycia powierzchni i dominujący w danym pikselu rodzaj gleby — wyjaśnia IMGW-PIB.
Informacje odnośnie do wilgotności gleby prezentują odczyty w stanie rzeczywistym oraz historyczne, np. z poprzedniego sezonu. Przez to mogą być traktowane jako cenne źródło wiedzy przed rozpoczęciem uprawy. Mianowicie uzyskujemy informacje, czy i w jakim stopniu jest szansa na działanie herbicydów doglebowych. Jeżeli natomiast odczyty wskazują na niskie uwilgotnienie gleby utrzymujące się od kilku tygodni, to może jednak trzeba się zdecydować na herbicydy nalistne. Taka rozsądna analiza przełoży się na wymierną oszczędność i bezpieczeństwo dla uprawy oraz środowiska.
Czytaj również: Modernizacja gospodarstw rolnych obszar E i F — nabór wydłużony
Źródło: IMGW-PIB
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
